Direct naar artikelinhoud
Klapstoel

Jozias van Aartsen: 'Op het Leidseplein leer je het ritme van de stad het beste voelen'

Jozias van Aartsen (1947) is waarnemend burgemeester van Amsterdam. Eerder was hij onder meer minister van Buitenlandse Zaken, politiek leider van de VVD en burgemeester van Den Haag.

en
Jozias van Aartsen: 'Ik was een van de eerste bewoners van Uilenstede.'Beeld Harmen de Jong

Den Haag

"Geen Hagenaar, maar Hagenees, want ik ben daar geboren. Ik groeide op in een heel eenvoudige nieuwbouwwijk tegen Loosduinen aan. Later verhuisden we naar een huurflat. Mijn ­vader, Jan van Aartsen, werd minister van Volkshuisvesting en vond dat hij vanwege zijn positie bescheiden moest wonen."

"Het was het staartje van de woningnood uit de jaren zestig. Mijn vader was ook wethouder in Den Haag ­geweest, dus de stad woei het huis binnen. Pa vertelde graag over zijn werk. Politiek, vervoer, de problemen van de stad; ik ben er van jongs af aan mee bezig geweest."

Amsterdam


"Mijn vader is Amsterdammer, geboren in de Van Woustraat. M'n opa kwam in 1906 vanuit Goes naar de hoofdstad, als onderwijzer op de openbare school nummer 20. We gingen vaak op bezoek bij mijn opa of tante, maakten een tochtje door de grachten of slenterden door de stad. Het lag voor de hand dat ik in Amsterdam rechten ging studeren."

"Ik was een van de eerste bewoners van Uilenstede. De studie pakte mij niet, maar de stad wel. We zaten met het rechtendispuut Cicero vaak in café De Vink. Het waren de jaren zestig, er ontstonden spontane oploopjes op de Dam en zo."

"Bijvoorbeeld toen de huidige koning werd geboren. Ik heb toen op het Rokin nog hard moeten rennen voor de politie, die de toegestroomde menigte met agenten op motor met zijspan uiteenjoeg."

"Er was reuring! In 1967 ben ik op de uitslagenavond van D66 geweest, in Kras op de Dam. Ik genoot van Amsterdam, het was toen ook een levende en bruisende stad. Alleen iets minder druk geloof ik."

Politiek

"We hadden op het gymnasium een goede geschiedenisleraar, Nauta heette hij. Een fantas­tische man, door wie ik vanzelf geïnteresseerd raakte. Mijn vader was politicus, maar zelf had ik nooit het idee dat ik politiek carrière zou ­maken."

"Eigenlijk wilde ik jurist worden, maar ik heb mijn studie niet afgemaakt. Dat betreur ik nu. 'Komt er nog wat van,' vroeg mijn vader dan. De geldkraan ging dicht. Toen ben ik maar wat klussen gaan doen en belandde bij toeval bij de VVD in de Tweede Kamer, als medewerker van Hans Wiegel."

"Echt politiek actief werd ik pas toen Frits Bolkestein mij vroeg als minister van Landbouw, Visserij en Natuurbeheer. Tot mijn grote verrassing. Mijn vader was van de ARP, maar ik heb nooit grote liefde gevoeld voor confessionele partijen."

Eigenlijk wilde ik jurist worden, maar ik heb mijn studie niet afgemaakt. Dat betreur ik nu
Jozias van Aartsen

Eberhard van der Laan

"De laatste keer samen was in de auto, naar het Paleis op de Dam voor de nieuwjaarsreceptie van de koning. Eberhard was begonnen met de traditie dat de burgemeesters van de vier grote steden elkaar op die dag in januari even ontmoetten in zijn werkkamer, zonder ambtenaren."

"Het valt mij zwaar dat ik hem hier nu moet opvolgen. Ik kom dagelijks dossiers tegen waar hij mee bezig was. Ambtenaren zeggen het ook weleens, 'Van der Laan vond dit en dat'. Ik vind dat ik dat dan moet respecteren."

"We deelden onze visie op het burgemeesterschap; de liefde die je daarvoor moet hebben voor steden. Nee, ik heb de rol van waarnemer geen seconde geambieerd. Eigenlijk vond ik dat de gemeente een opvolger uit de eigen politieke arena moest zoeken. Maar de fractievoorzitters wilden iemand van buiten, met ervaring in een grote stad. Er is toen veel op me ingepraat. Als er zo'n beroep op je wordt gedaan, dan moet je wel."

Henriëtte van Aartsen

"Zij is Amsterdamse. We hebben elkaar hier ontmoet. Dat was in 1971, in de RAI, op een VVD-congres. Zij was adjunct-algemeen secretaris van de VVD. Ze viel op, want ze was iemand met uiterst korte rokken en mooie laarzen."

"We bespreken alles met elkaar, zoals mijn ouders dat ook deden. Ze is ongelooflijk belangrijk voor mij, en daarmee ook voor Amsterdam. Ze is een rationele vrouw. Ze is begonnen in de journalistiek. Ze zal veel in het archief te vinden zijn. Henriëtte weet ook veel meer van de historie van de stad dan ik. Geschiedenis is haar hobby."

Ambtswoning

"Mevrouw van der Laan en haar gezin moeten ruim de tijd krijgen om daar te kunnen blijven. Bovendien moet daarna nog wat worden opgeknapt, dus het was voor ons sowieso geen optie."

"We hebben met hulp van de gemeente iets gevonden in het centrum, in de buurt van het Leidseplein. Dat leek ons nu echt het aardigste. Mensen waarschuwden ons voor de drukte, maar ik geloof dat je zo het ritme van de stad het beste leert voelen."

"In Drenthe, waar ik tot voor kort waarnemend commissaris van de Koning was, voelden we het ritme van de provincie in een dorpje van driehonderd inwoners. In Amsterdam voel je dat het beste in de binnenstad."

Ik ben wie ik ben, zoekt u zelf maar uit welk etiket u daar opplakt
Jozias van Aartsen

Haagse heer

"Wat moet ik daar nu mee? Aan dit soort etiketten heb ik altijd de pest gehad, nu dus ook. Ik ben wie ik ben, zoekt u zelf maar uit welk etiket u daar opplakt. Mensen moeten mij maar leren kennen, daarna mag iedereen zeggen wat hij wil."

Drukte

"Het is dé discussie in de Amsterdamse politiek. Ik ben met handhavers wezen kijken op de Wallen, daar zie je de drukte in optima forma. Op zich is drukte fantastisch; Amsterdam is ­populair en dat is mooi voor de economie. Maar het moet wel beheersbaar blijven. Het thema is iets dat bij het hele college van B en W ligt. Ik zal me er dus ook mee gaan bemoeien."

Georg Friedrich Händel

"Hij heeft fantastische opera's geschreven. ­Barok, maar als je er voor openstaat, is het heel moderne muziek. Ik kan er enorm van genieten en bovendien was Händel een tijd verbonden aan Den Haag. Ik houd ook van Beethoven, Mahler en Bach."

"Ik zit in de klassieke hoek, ja. De laatste tijd is muziek erbij ingeschoten. Vroeger hadden Henriëtte en ik een abonnement op de uitvoeringen van het Concertgebouworkest. Het lijkt ons heerlijk om deze en andere concerten weer te gaan beluisteren."

Saadia Ait-Taleb

"Daarover zeg ik niets. En ook niet over de hele kwestie van de antiradicaliseringsaanpak. Er lopen diverse onderzoeken, de fractievoorzitters in de gemeenteraad hebben mij gevraagd dit als een topprioriteit te beschouwen. Als die onderzoeken zijn afgerond en ik mij een idee heb kunnen vormen van wat er moet gebeuren, zal ik op enig moment met mijn bevindingen komen."

Sinds ik hier burgemeester ben, heb ik al vier shirts van Ajax gekregen
Jozias van Aartsen

Opvolger

"Mijn opvolging laat ik helemaal over aan de raad en de vertrouwenscommissie. Ik heb gezegd dat Amsterdam voor de zomer een door de kroon benoemde burgemeester moet hebben. De fractievoorzitters zijn daarmee bezig, weet ik."

"Een profielschets van mijn opvolger kun je natuurlijk nu al maken, al zal die moeten worden vastgesteld door de nieuwe gemeenteraad, die na de verkiezingen op 21 maart 2018 aantreedt."

Ajax

"Sinds ik hier burgemeester ben, heb ik al vier shirts van Ajax gekregen. Zelf heb ik niet zoveel met voetbal, maar als burgemeester van Den Haag heb ik natuurlijk wel veel wedstrijden bijgewoond van ADO. Die club heb ik zien terugkeren naar de eredivisie."

"Ik heb de Amsterdamse gemeenteraad beloofd dat ik in elk geval naar één wedstrijd van Ajax zal gaan. Met mijn kleinzoon, die weet heel veel van voetbal. Op 25 februari speelt Ajax tegen ADO Den Haag, maar op die dag herdenken we ook de Februaristaking dus ik weet niet of de wedstrijd die dag in mijn gevoel past. Ik ben benieuwd of ik Ajax dit seizoen mag huldigen. Ik hoop het."

Vuurwerkverbod

"Met de burgemeesters van de grote steden hebben we al voorgesteld om de verkooptijden terug te brengen, want die waren wel erg ruim. In Den Haag is oud en nieuw eigenlijk een crisissituatie die een paar uur duurt. Inmiddels is daar geëxperimenteerd met vuurwerkvrije zones en die hebben we zo goed en kwaad als het kon, gehandhaafd. Dat ging heel goed."

"Ik heb me laten vertellen dat het in Amsterdam meestal rustiger is. De Onderzoeksraad voor Veiligheid doet een aantal stevige aanbevelingen. Net als met de drukte in de stad is er discussie over dit onderwerp. Het is iets voor mijn opvolger, maar de vraag is of je niet verder zou moeten gaan dan nu."

Alles is hier intensiever en groter, en dat maakt het echt heel anders dan Den Haag
Jozias van Aartsen

Pensioen

"Ik vond het vreselijk om in Den Haag te moeten stoppen, omdat mijn termijn daar afliep.
Nu zit ik hier in Amsterdam. Maar het pensioen komt wel echt naderbij. Dit is de laatste, maar ook de mooiste klus die je kunt hebben; de hoofdstad van het land."

"De basis van de pro­blemen van grote steden ken ik wel, maar alles is hier intensiever en groter, en dat maakt het echt heel anders dan Den Haag. Komende zomer, als het erop zit, gaan we ons oorspronkelijke plan maar weer oppakken; een wat langer verblijf in Portugal."

"Daar is afgelopen zomer niets van terechtgekomen. En daarna zien we wel waar ik me nog nuttig kan maken, maar dat zal niet in de orde van grootte zijn van welk burgemeesterschap dan ook."

Ntjam Rosie

"Jazz en soul zijn, zoals zij zegt, verwant aan klassieke muziek. Ze is geworteld in de Nederlandse samenleving. Hoe mooi zijn haar uit­latingen over Nederland. Het mooiste is haar opmerking in het interview: 'Je druk maken over huidskleur, is zoiets banaals'."