Direct naar artikelinhoud
Opinie

'Verval Nederlandse staat valt niet te verhullen met praatjes'

Nederland verkeert onmiskenbaar in een neerwaartse spiraal, zo ziet Gert-Jan Ludden om zich heen. 'Kernwaarden als integriteit en moreel besef worden met gemak aan de kant geschoven'.

Politici en bestuurders zijn volgens de auteur te veel bezig met hun eigen merk en te weinig met de publieke zaakBeeld ANP Foto

Het scheelde weinig of minister Blok struikelde over zijn uit­latingen over Suriname als 'failed state'. Zijn aftreden zou niet hebben misstaan in de regenteske VVD, waar diverse bewindslieden en Kamerleden wegens disfunctioneren vroegtijdig het veld hebben moeten ruimen. Politici hebben snel de neiging om andere landen de maat te nemen. De door Blok gebruikte krachtterm lijkt echter steeds meer van toepassing op ons eigen land.

Actueel nieuws over wantoestanden bij UWV, ING, NFI en VMBO Maastricht, seksueel misbruik binnen de katholieke kerk, Nederland als hofleverancier van xtc, de afschaffing van de ­dividendbelasting alsmede de ontevredenheid over arbeidsvoorwaarden binnen de publieke sector bevestigen dit. Allemaal voorbeelden van laakbaar bestuur, waarbij het eigenbelang prevaleert boven het algemene belang en dat van gedupeerden.

Wankelende democratie
De burgers zien dat de onfatsoenlijke situaties zich opstapelen en dat de democratie wankelt. Er is geen vertrouwen meer in instituties en nog vele andere kwesties doen de verontwaardiging toenemen in de samenleving.

Wat te denken van ons zorgvuldig opgebouwde culturele erfgoed dat in rap tempo wordt ­verkwanseld? Inmiddels verketteren we onze oorlogshelden liever dan dat wij ze eren. Namen van scholen en pleinen worden zelfs aangepast. Kerken worden omgebouwd tot moskeeën, het sinterklaasfeest is verworden tot slavernijdiscussie en er zijn plekken in Nederland waar de kerstboom niet meer welkom is. ­­

Verantwoordelijke instanties weten nauwelijks raad met de toenemende vluchtelingenstroom en het kabinet sloeg de plank volledig mis in de spraakmakende kwestie van de ­Armeense kinderen Lili en Howick.

De Randstedelijke arrogantie waarmee het concept genderneutraliteit aan de samenleving wordt opgedrongen, doet de wenkbrauwen fronsen, evenals de afschaffing van referenda.

De overheid laat de ouderen in de steek en ook de jonge generatie krijgt het moeilijk op de ­arbeids- en woningmarkt. Het is bizar dat een kwart van de universitaire studenten een burn-out heeft en dat er mbo-scholen zijn waar de anarchie is uitgebroken.

De krijgsmacht is tot op het bot uitgekleed en de nationale politie is het spoor bijster. Ook de rechtspraak wordt door een groeiend aantal burgers verafschuwd door de disbalans in aandacht voor de dader in vergelijking met het slachtoffer. Verder heeft de marktwerking in de zorg perverse prikkels opgeleverd, waardoor ziekte­kostenpremies blijven stijgen.

Deze en meer sluimerende ontwikkelingen brengen ons maatschappelijk welbevinden in een neerwaartse spiraal. Onder burgers leidt dat tot irritatie en frustratie.

Een ontwikkeling die politici en bestuurders liever niet zien, omdat ze meer met hun eigen 'merk' bezig zijn dan met de publieke taak. Kernwaarden als ­integriteit, betrouwbaarheid en moreel besef worden met het grootste gemak geschonden.

Gert-Jan Ludden is adviseur crisisbeheersingBeeld Pascale Drent

Allemaal signalen, die samen gemakkelijk kunnen leiden tot een maatschappelijke crisis. Er is weinig voor nodig om bij de bevolking de vlam in de pan te doen slaan. Dat zagen we al na de moord op Pim Fortuyn, toen een bestorming van het Binnenhof net kon worden afgewend.

Prachtig land
Het begrip 'failed state' van Blok krijgt plotsklaps toch betekenis. Maar dan wel vanuit nationaal perspectief. Natuurlijk is Nederland nog steeds een prachtig land om te wonen en te werken. We kunnen echter niet ontkennen dat ons land zichtbaar in verval is. De positieve bericht­geving van het kabinet op Prinsjesdag afgelopen week zal dat niet kunnen maskeren.

Gelukkig zijn we nog geen falende staat en zit revolutionair optreden niet in onze genen. Laten we er met z'n allen voor waken dat het ooit zover komt.

Het is bizar dat een kwart van de studenten een burn-out heeft