Direct naar artikelinhoud

Snel tekenen, en dan toch geen woning in Noord

Deze mensen dachten met spoed een appartement te kopen, maar De Alliantie zette een streep door de contracten, omdat de vergunning niet rondkwam.Beeld Jean-Pierre Jans

Een groep kopers van appartementen in Noord eist de sleutel van hun huis. Ze dachten drie jaar geleden een koopcontract te sluiten met De Alliantie. Die blies de koop af, maar biedt binnenkort dezelfde huizen aan tegen veel hogere prijzen.

"Wij willen gewoon het huis hebben dat wij hebben gekocht," zegt Eva Hernández van de groep van kopers van bouwproject B15/Kaai01 in Amsterdam-Noord van woonstichting De Alliantie. Die eis is de inzet van hun zaak die binnenkort dient voor de Amsterdamse rechtbank.

"We willen de sleutel," aldus Hernández, die met iemand van de 'juridische commissie' namens de groep het woord voert.

Hernández en 25 andere belangstellenden kochten drie jaar geleden woningen in een nieuwbouwproject met 37 appartementen aan het IJ in Buiksloterham. Daarbij verzuimde de corporatie volgens de kopers te vertellen dat de uitvoering van de bouw werd bedreigd door bezwaren van omliggende bedrijven.

In plaats daarvan drongen De Alliantie en makelaar Hallie & Van Klooster begin 2016 aan op haast. Kandidaten moesten snel het voorlopig koopcontract tekenen, vlot een hypotheek regelen en als een haas hun oude woning verkopen. Want de bouw zou dan half februari, zo'n zes weken later, zonder vertraging beginnen.

Omgevingsvergunning
Dat moment brak aan, maar De Alliantie begon niet te bouwen. De kopers zeggen dat zij onwetend zijn gehouden van de oorzaak. In februari 2016, na de ondertekening van het contract, maakte de makelaar wel melding van het ontbreken van een omgevingsvergunning.

Ruim een half jaar later, op 12 november, ontvingen kopers per brief de mededeling dat de bouw voor onbepaalde tijd was uitgesteld, en dat de koop op basis van 'opschortende voorwaarden' niet langer van kracht was.

Ruim een half jaar later ontvingen kopers de mededeling dat de bouw was uitgesteld en dat de koop niet langer van kracht was

De kopers werden hierdoor ernstig gedupeerd. Hernández: "Als je een huis gekocht hebt, ga je daar je leven op afstemmen. Iedereen moest na het mislukte avontuur in Noord weer huisvesting zoeken."

Een gedupeerde verkocht zijn huis in Almere met verlies, terwijl de prijzen in Amsterdam al stegen, en moest daarna weer gaan huren. Een andere koper laat weten dat hij zowel voor de Kaai01 in Noord als voor de Houthaven was ingeloot. Hij gaf zijn lot voor de Houthaven op en heeft nu niets. Een jong gezin verliet hun mooie woning hartje centrum.

Maximale winst
Ook Hernández verkocht haar woning. "Ik ben veertiger en weer huurder. Daar ben je niet trots op." De kopers zijn vooral getergd door wat zij misleiding noemen: dat De Alliantie niet wees op de risico's, juist een zonnige voorstelling van zaken gaf, later het project afblies en om het na drie jaar alsnog door te laten gaan - voor hogere prijzen aan andere kopers.

Het project ging drie jaar later alsnog door voor hogere prijzen aan andere kopers

De appartementen, die rond de jaarwisseling van 2015 en 2016 voorwaardelijk werden verkocht voor 210.000 tot 350.000 euro, worden 'op enig moment' gebouwd als onderdeel van de projecten Loef en Lij, waarbij de woningen 325.000 tot 800.000 euro kosten.

Corporatie De Alliantie, gesteund door grondsubsidies en overheidsgaranties, strijkt met die manier van doen de maximale marktwinst op en laat gedupeerde kopers in de steek, vindt Hernández.

Dat intussen de bouwkosten zijn gestegen zodat er over de prijs gepraat moet worden, realiseert zij zich. "We zijn twee keer met De Alliantie om de tafel gaan zitten en hebben een tegemoetkoming in de gestegen kosten aangeboden. Het antwoord was keihard 'neen'."

Er komt nog wat bij. Uit via WOB-procedures verkregen documenten concluderen de kopers dat de corporatie vals heeft gespeeld. De Alliantie was via een stuurgroep, met onder meer de gemeente, op de hoogte van vertragingen en tegenvallers, maar deelde volgens de gedupeerden niet alle informatie met de kopers op het moment dat zij het koopcontract tekenden.

De bouwplannen dateren van 2011 en waren tijdens de verkoop in strijd met het bestemmingsplan, dat nog veranderd moest worden. Bedrijven, waaronder de firma Wegter, vreesden strengere milieu-eisen als er woningen in de buurt kwamen. Juridische procedures waren al voor de koop in gang gezet. Er kwam geen schot in de zaak, terwijl dit kopers, stellen zij, niet werd verteld.

Inmiddels zijn de juridische obstakels voor de bouw opgelost en gaat De Alliantie het project herlanceren. Van de oorspronkelijke groep van 37 zijn 12 kopers afgehaakt. De anderen eisen nog altijd hun appartement op.

Bron: Maps4NewsBeeld JG / Het Parool

'Mijn start op de woningmarkt is mislukt'
"Lang heb ik gedacht: het komt wel goed," zegt programmamaker Bart Meijer (36). "Dat was wat de De Alliantie ook uitstraalde. We vonden een corporatie een betrouwbare partij. Uiteindelijk probeerden ze mij mijn allereerste huis af te nemen."

"Eerst was ik nog door de corporatie opgejaagd. Ik moest snel uit het buitenland terugkomen om het koopcontract te tekenen. Daarna kwam radiostilte en ging het ineens niet door. Nou kon ik gelukkig bij mijn woongroep blijven op het Prinseneiland, waar ik al tien jaar woon, maar mijn start op de woningmarkt is mislukt.

"Als freelancer zit een hoge hypotheek er voor mij niet in. Ik ging daarom voor de allergoedkoopste woning in het project. Dit is mijn laatste kans op een koopwoning."

'Kind op komst dus alle tekeningen aangepast'
Yogadocent en copywriter Emma Brasser (31) kocht met haar man Joey (35), acupuncturist, een appartement van 62 vierkante meter in Kaai01. Omdat er een kind op komst was - Junip is nu bijna zeventien maanden - gingen ze met een architect om de tafel zitten.

Brasser: "Er was één slaapkamer gepland. We hebben alle bouw­tekeningen aangepast om er twee van te maken. Door hoge plafonds van meer dan drie meter en een tuin bleven we ruimte houden."

Vanaf met moment dat het jonge gezin in oktober 2015 was ingeloot, werd de zoektocht naar andere huizen gestaakt. Brasser: "Hoewel na de ondertekening vertraging optrad werd ons steeds verteld dat alles goed komt." 

Toen de koop in november 2016 toch niet doorging, heeft Brasser de aansluiting met de woningmarkt voorgoed verloren. "Wij wilden een compromis. Maar De Alliantie kiest voor winstmaximalisatie."

'Ik had al een nieuwe keuken besteld'
"Als verloskundige in Purmerend mag ik niet ver van mijn klanten in de regio Amsterdam wonen," zegt Meike van der Velde (48). "We woonden eerst in een zelfgebouwd huis in Warder. Omdat mijn kinderen, Juuls van veertien en Jorris van twaalf, naar de middelbare school gaan, was het een goed moment om te verhuizen."

"Na mijn scheiding wilde ik terug naar mijn geliefde stad Amsterdam. In het appartement in de Buiksloterham zouden mijn pubers een eigen kamer krijgen. Toevallig belandde ik in een nieuwe relatie met iemand die daar in de buurt woont. De koop werd ten onrechte afgeblazen, maar als De Alliantie dat meteen had gezegd, kon ik iets anders zoeken. Ik had al een nieuwe keuken besteld."

"Doordat ze me aan het lijntje hielden, heb ik de stijging van de woningmarkt gemist. Ik was 24 jaar toen ik met mijn eerste baantje een huis van zeventig vierkante meter in de Watergraafsmeer kocht. Ik kan het vandaag niet eens meer terugkopen en blijf huren."

Ik had al een nieuwe keuken besteld

Alliantie: er zijn geen kopers
De Alliantie ontkent dat er kopers zijn, omdat er juridisch gezien geen sprake is van koop zolang de opschortende bepalingen in het koopcontract niet zijn weggenomen. Daaronder valt de omgevingsvergunning. Oorzaak dat de omgevingsvergunning tot oktober dit jaar niet 'onherroepelijk' werd, was het verzet van de firma Wegter. De Alliantie stelt daarover open geweest te zijn. Verder zegt De Alliantie best de appartementen te willen leveren, met als uitgangspunt marktprijzen.

De gemeente wil niet op de gang van zaken ingaan. Zij staat op het standpunt dat de Amsterdam geen partij is, omdat de grondpositie is overgedragen aan de corporatie. Makelaar Hallie & Van Klooster en bouwer Hurks uit Eindhoven willen niet reageren op de kritiek van de kopers en de argumenten in de rechtszaak.