Bij de winteropvang: 'Roemenen en Bulgaren, wat doen zij hier?'
De winteropvang staat dit jaar onder druk. Steeds meer Midden- en Oost-Europeanen maken gebruik van de gratis opvang. En soms melden zich toeristen van wie het geld op is.
"Raak me niet aan!" zegt de tengere jongen uit Marokko. Hij is zichtbaar geïrriteerd dat de Poolse man zonder voortanden zo dicht bij hem staat.
Het is krap in de wachtkamer van de winteropvang van het Leger des Heils in de Nieuwe Looiersstraat. Tien mannen en één vrouw hebben tot half vijf 's middags buiten staan wachten tot de deuren van de opvang opengingen om daarna zo snel mogelijk naar binnen te gaan.
In de voorkamer moeten ze wachten tot ze door de dubbele deuren mogen en hun spullen door beveiligers worden gecontroleerd op drank en drugs.
Wie op straat leeft of 's nachts nergens anders meer terechtkan, wordt in de winter een bed aangeboden in de winteropvang. Wie er wil blijven slapen, moet zich eerst laten screenen.
Eenmaal gescreend en vaak in het bezit van een lichtroze label, het bewijs dat hun bagage in de opvang is gecontroleerd, kunnen ze er terecht voor een maaltijd, een douche en een bed.
Om half tien 's ochtends verlaten de tijdelijke bewoners de opvang weer, al dan niet met het lichtroze label aan een tas of hun jas bevestigd. Voor journalisten is de opvang verboden terrein.
Toegenomen interesse
Aan de deur in de Nieuwe Looiersstraat staan oudgedienden die hier al weken elke dag slapen. De Pool zonder voortanden woont al vijf jaar op straat in Amsterdam, zegt hij. De Marokkaanse jongen is als asielzoeker uitgeprocedeerd maar vecht de uitspraak aan. In de tussentijd logeert hij in de opvang.
Een bezorgde wethouder Eric van der Burg stuurde vorige week een brief naar de gemeenteraad over de toegenomen belangstelling van mensen uit Midden- en Oost-Europa voor de winteropvang in Amsterdam.
Zij komen speciaal naar deze stad, concludeert de gemeente onder meer op basis van de vondst van treinkaartjes uit Berlijn, Parijs, Antwerpen en Brussel. Het aantal Nederlanders dat deze winter gebruikmaakt van de opvang is juist geslonken, blijkt uit voorlopige cijfers.
Onvoorwaardelijke opvang
Volgens Van der Burg veroorzaken de Oost-Europeanen overlast doordat ze zich racistisch tegenover niet-Europeanen te gedragen en weigeren zich te laten screenen, ook al is dat in principe een voorwaarde om in de winteropvang te mogen slapen.
Door het rumoer en de vechtpartijen die er soms zijn, doe je hier bijna geen oog dicht
Van der Burg maakt zich zorgen over de overlast en de wissel die het runnen van de winteropvang trekt op organisaties als HVO Querido en het Leger des Heils.
Al doen problemen zoals die op de Nieuwe Looiersstraat zich op de andere twee locaties (de Havenstraat in Zuid en het Hekelveld in Centrum) niet voor. Van der Burg wil daarom de discussie over onvoorwaardelijke winteropvang weer aanzwengelen.
Het feit dat Amsterdam als enige stad ook winteropvang biedt als het niet vriest, zingt rond. Zo kwam de Afghaanse Reza (36) na maanden zwerven in Eindhoven speciaal naar Amsterdam voor de opvang. Hij noemt de Nieuwe Looiersstraat een gevangenis.
Rolkoffertje
"Je gaat naar binnen en wordt helemaal gecontroleerd. De mannen die er komen slapen, drinken veel en gebruiken drugs. Ik kom Roemenen en Bulgaren tegen, wat doen zij hier? Door het rumoer en de vechtpartijen die er soms zijn, doe je bijna geen oog dicht." Racistische incidenten noemt hij niet.
Een Italiaanse jongen van een jaar of 20 staat met zijn rolkoffertje voor de ingang. Weggedoken in zijn jas, kijkt hij niemand aan.
Hij was maanden op vakantie in Amsterdam, maar zijn geld ging op. "Ik spaar met wat afwaswerk voor een ticket terug, maar tot die tijd moet ik hier slapen," verklaart hij. Nog even en hij pakt de trein weer naar Italië.
