De Dam tot Damloop als krasse knar: 'Hoe kan dat? Je bent 78'

Omdat wij in Waterland steeds meer 'krasse knarren' zien hollen, vragen we organisator Le Champion hoeveel deelnemers aan de Dam tot Damloop even oud zijn als wij, of ouder.

Het antwoord: zes vrouwen van 73 of ouder, tien mannen van 78 jaar of ouder lopen zondag die 16,1 ­kilometer van de Prins Hendrikkade in Amsterdam naar de Peperstraat in Zaandam.

Er zijn zelfs twee mannen van 83 bij! Statistisch 'hoogbejaarden', het levende bewijs van het evangelie dat professor Erik Scherder zo welsprekend ­verspreidt: de heilzaamheid van in beweging blijven. 

Maar ze doen het niet voor hun gezondheid, ze doen het, zeggen ze allemaal, voor hun plezier. 

Alleen: het is eindig, dat weten ze stiekem ook wel. Oud-minister Jan Pronk, gedreven hard­loper, waarschuwde mij ooit dat ik mijn tijden niet moest noteren. Hij deed dat, in een schriftje, en had zo zijn onvermijdelijke neergang zelf geboekstaafd.

Van 2014 tot 2016 liep ik de Damloop nog driemaal in 1.36 uur, maar vorig jaar deed ik er ineens een kwartier langer over - en toen was Cor, mijn verloofde, voor het eerst sneller, in 1.44. 

Deze zomer zeiden we tegen elkaar dat het toch elk jaar meer training vergt om die afstand af te kunnen leggen. 

Volgend jaar weer de Dam tot Dam? "Natuurlijk!" zeggen al die krasse hardlopers vol overtuiging. Wij hopen het hen na te kunnen zeggen.

Niesje Vermeulen (73) finisht bij de Damloop rond de 1.52 uur en heeft 'eigenlijk niet het gevoel' dat ze 'al achteruitgaat', al weet ze dat niet precies, want ze schrijft haar tijden van de Damloop achter op de medailles waarvan ze er een aantal kwijtraakte.

"Maakt mij ook niet uit, ik loop mijn eigen tempo."

Ruim een halve eeuw geleden kwam ze er via skigymnastiek toe te gaan hardlopen en nu staat ze nog elke zaterdag­ochtend om half 10 met zo'n 100 andere hardlopers van de loopgroep Renergie, ingedeeld naar vijf niveaus, in de Delftse Hout klaar om te gaan hardlopen. 

"Fantastische coach, heel afwisselende training." Daarnaast volgt ze een à twee keer per week haar 'eigen ­programmaatje': "10 kilometer, maar nu tot 14 kilometer, dan kan ik die 16 naar Zaandam wel aan." 

Ze loopt graag met haar zoon en dochter. Haar man liep ook altijd hard, maar werd ziek, kreeg bestralingen en ging, toen hij weer startte te hard van stapel. "Ging niet meer. 

Nu wandelen we samen de Vierdaagse van Nijmegen. Ook heel gezellig." Voor het hardlopen kiest Niesje ook graag 'gezellige' evenementen: de City-Pier-City, de Utrechtse Singelloop en ja, de Dam tot Dam, die ze al 'tien à elf keer' liep. 

"Het gaat mij om de gezondheid en het plezier."

Ina Gaal (73) kende als kind het Olympisch Logboek '48, met die vier gouden medailles van Fanny Blankers-Koen, uit haar hoofd. "Dat wilde ik ook, maar je mocht pas op je twaalfde op atletiek."

Ze bleef hardlopen en werd intussen als lid van Lycurgus uit Krommenie ook jeugdkampioen kogelstoten.

Ze werkt nog als psycho­therapeut en adviseert veel cliënten te gaan hardlopen. "Heel ontspannend." Zelf loopt ze driemaal in de week, waarvan eenmaal een 'lange duurloop' van 10 kilometer met versnellingen. 

Is de halve marathon van ­Egmond niets voor je, vroegen kennissen lang geleden. "Ik dacht: dat is onzinnig, ik ben niet gek." 

Maar ze ging trainen en liep 'heerlijk' die 21, 1 kilometer door de duinen en langs zee. Inmiddels kan ze uit ruime ervaring iedereen de 20 van ­Parijs van harte aanbevelen. 

En de Damloop natuurlijk, waar ze voor de vijfde keer aan meedoet en waar ze dol op is, 'want ik hou van Amsterdam'. 

"Loop je nou nóg???" hoort ze dikwijls. "Jij gaat ook maar door!" Haar tijden houdt ze niet bij, maar ze probeert de 5 kilometer nog te halen in een half uur, wat soms toch 35 minuten wordt. 

"Je moet accepteren dat je langzamer gaat lopen, maar ik blijf het doen zo lang ik het leuk vind."

Jaap Klomp (78) is net terug van de Jungfraumarathon, die hij al een keer of twaalf liep.

"De mooiste ter wereld! 2200 meter klimmen. Wandelen waar het 15 a 30 procent omhoog gaat. Rust je meteen uit." Hij begon er pas mee na zijn 65ste, eerder had hij als leraar begin september immers geen tijd.

Dit jaar had hij door ziekte weinig getraind en hoopte in ieder geval de helft van de afstand te halen, zodat het hem verbaasde dat hij toch in 6,5 uur finishte. "Maar ja, de eerste liep ik indertijd binnen de 5 uur." 

Die achteruitgang accepteert hij, al kent hij iemand die dat zo slecht kon verkroppen dat hij ophield met hardlopen. 

De Damloop hoopt hij in 1.40 uur te lopen, maar in '85 ging hij nog binnen een uur over de eindstreep. 

"Je wordt onvermijdelijk ouder." Twee keer in de week loopt Klomp hard, in de polders bij Wormerveer of met een groepje door de duinen en over het strand, een kilometer of 9, waarvan dan 5 in 'tempoloop'. 

Na de Damloop staat in oktober al de Amsterdam Marathon op zijn program.

"Hoe kan dat nou? Je bent 78," vraagt men hem regelmatig. 

"Maar het is geen prestatie, ik ben nu eenmaal graag in beweging en voel mij kiplekker. Ik kan nu eenmaal gewoon veel. Het is een stukje geluk."

Lyda van Doorn (73) was al 45 toen haar dochter van 17 een enkelbandblessure opliep. "Kom op, lopen," zei Lyda, "ik ga met je mee."

De dochter was beducht, er liepen toen heel weinig vrouwen, zeker in Ameide en ze trokken veel bekijks met hun rondjes van 2 minuten hardlopen en 2 minuten wandelen, maar al gauw liepen ze de polder in. Toen haar dochter stopte, is Lyda blijven lopen en dat doet ze nog.

Ze won een prijs met haar berijmde slagzin: 'Wat begon als therapie, werd een bron van energie.'

Ze dreef samen met haar man een administratiekantoor. "Niks lekkerders om dan na vieren lekker een rondje te lopen en je hoofd leeg te maken." 

Haar eerste Damloop liep ze in '94 en het zat haar dwars dat de registratie van tijden nooit hoger ging dan vrouwen 45+.

Die grens is telkens 5 jaar verder opgeschoven, totdat ze zelf het genoegen smaakte in Leiden Nederlands kampioen vrouwen 70+ op de halve marathon te worden in 1.59.30, waardoor ze zowaar op haar leeftijd nog een wedstrijdlicentie kreeg. 

Ze begeleidt loopgroepen en haar stelregels is: zo lang je zonder blessures kunt lopen, blijf het doen! Toen ze een paar jaar geleden zelf deerlijk ten val kwam, leek dat veel kennissen een mooi moment voor haar om te stoppen. 

Maar ze 'begon van voren af aan' opnieuw en loopt nu weer de Halve van ­Egmond, alsook zondag de Damloop. 

"Zolang ik niet, loop ik nog heerlijk, zonder muziek op mijn hoofd, lekker alleen."