Is het vloggersbestaan wel voor iedereen weggelegd?

Niet eens zo heel lang geleden wilden meisjes popster of fotomodel worden en jongens popster of voetballer. Daar is een nieuw favoriet beroep bijgekomen, dat bovendien binnen het bereik ligt van iedereen met een smartphone: vlogger.

Maar in die kinderlijke dagdromen van miljoenen views en ongekende populariteit is slechts zelden plaats voor de keerzijden van het vloggersbestaan. Lang niet ­iedereen is bestand tegen de druk om keer op keer goede, originele filmpjes te produceren.

Met name de lifestylevloggers, die hun dagelijks leven vastleggen en daardoor een groot deel van hun privacy inleveren in ruil voor internetroem, moeten stevig in hun schoenen staan.

Want met de toename van views, subscribers en likes - de drie-­eenheid die de heilige graal van het vloggersbestaan vormt - ontstaat ook een hoger verwachtingspatroon bij de kijkers en komt er vaak felle kritiek: commentaar op ­internet kan snoeihard zijn. Vooral jonge vloggers zijn kwetsbaar.

Menig YouTubester is al onder de druk bezweken. Zoals Bibi Breijman, die bekend werd door tv-programma Oh Oh Cherso en sinds twee jaar een succesvol YouTubekanaal heeft. ­Begin dit jaar stortte ze in, de diagnose: een burn-out.

"Ik moet alles maar delen met jullie en werken, werken, ­werken, want anders kan ik mijn huis niet meer betalen. En nu ben ik de weg kwijt," zei ze huilend. "Ik moet nu ­gewoon even voor mezelf leven en niet voor mijn abonnees."

De video met de ­titel Het gaat even niet meer werd meer dan 650.000 keer bekeken.

Alles is persoonlijk
Toen Breijmans toestand werd besproken bij RTL Boulevard zei Peter R. de Vries lacherig: "We moeten er niet al te dramatisch over doen. Als je 24 jaar bent en je hebt een burn-out, dan zit je gewoon in het verkeerde vak."

Afgezien van het feit dat dat niet de meest empathische reactie was, raakt zijn opmerking wel aan de vraag of het vloggersbestaan voor iedereen is weggelegd.

"Veel jonge kinderen beginnen uit enthousiasme met vloggen, een paar filmpjes per week. Als die dan succesvol blijken te zijn geeft dat natuurlijk een kick," zegt mediapsycholoog ­Mischa Coster. "Maar tienduizenden abonnees die ­verwachten dat je elke dag opnieuw levert, zorgen ook voor enorme druk."

En hoewel de vloggerswereld in sneltreinvaart professionaliseert zijn de verschillen met bijvoorbeeld het maken van televisie enorm. "Voor ­YouTubers is de feedback veel directer dan de anonieme kijkcijfers van televisieprogramma's. Bovendien praten deze ­kijkers terug. Bij goede lifestylevloggers vallen de persoon en de vlogger samen. Dat betekent dat niet alleen alle lof, maar ook alle kritiek ­persoonlijk is."

Monica Geuze, een van 's lands bekendste vloggers, ­bekende eind vorig jaar dat het dagelijks vloggen haar steeds zwaarder begon te vallen.

"Ik heb drie jaar lang elke dag ­gevlogd. Er is zo veel gebeurd en daarin heb ik jullie ­elke dag meegenomen, maar ik ben de laatste tijd meer op mijn ­privacy gesteld en heb niet meer de behoefte om ­constant alles te delen en daar kritiek op te krijgen." Kort daarna kondigde ze aan zwanger te zijn.

"Dat zie je wel vaker, dat er iets in het leven van mensen verandert waardoor het opeens niet meer zo vanzelfsprekend is dat ze alles maar delen," zegt Coster. "Veel vloggers zijn op heel jonge leeftijd begonnen. Dan kijk je anders ­tegen privacy aan dan als je wat ouder bent."

Bekend worden
Tewatha Muller van Bureau Jeugd en Media doceert op scholen over verstandig gebruik van sociale media. Ook ouders vragen haar advies over wat ze moeten doen met een kind dat wil youtuben.

"Ik adviseer altijd om die droom niet kapot te maken, maar kinderen wel te vertellen wat de nadelen zijn: heel hard werken, weinig vrije tijd en het inleveren van privacy. Dat laatste is vaak lastig uit te leggen: kinderen kennen het leven zonder internet niet, voor hen is het vanzelfsprekend om heel veel van zichzelf online te delen."

Ze raadt ouders aan hun kinderen een schema te laten maken. "Hoe denken de kinderen school, huiswerk en vrije tijd te combineren met het maken van vlogs? Het is bovendien verstandig om de eerste weken de video's op een afgeschermd YouTubekanaal te plaatsen. Negatieve reacties kunnen voor kleine kinderen hard aankomen."

Veel kinderen verwarren de wens om video's te maken met de wens om bekend te worden, constateert Muller. Maar daar komt meer bij kijken dan zomaar een filmpje uploaden. "Je moet talent hebben voor presenteren, voor storytelling. En je moet elke keer iets interessants te ­vertellen hebben."

Yuyan Vuurmans, talentmanager bij SocialReblz, onderschrijft dat. Zij begeleidt tientallen 'social influencers' en koppelt hen aan merken.

"De wereld van de YouTubers is veel professioneler dan door veel mensen wordt gedacht. Met name door 'oude' media wordt er nog weleens lacherig over gedaan, alsof het alleen maar meisjes zijn die ­inhoudsloos over make-up praten. Vloggen en influencermarketing zijn sociaal nog niet erg geaccepteerd, terwijl alle bedrijven allang weten dat dit een serieuze branche is en een heel krachtig middel om een specifieke doelgroep te bereiken."

Onderschatte influencers
Vuurmans wil maar zeggen: menig YouTubevideo wordt vaker bekeken dan DWDD, Jinek en Zomergasten samen, maar toch krijgen die programma's oneindig meer ­aandacht in de media. "Daar moet ik dan altijd een beetje om lachen. De kracht en het bereik van Nederlandse influencers worden nog steeds onderschat."

Als voorbeeld noemt ze Sophie Milzink, die op haar zestiende begon met haar YouTubekanaal en inmiddels 265.000 abonnees heeft.

Wekelijks plaatst ze een nieuw filmpje. "We weten precies wie naar haar video's kijken: tussen de 18 en 25 jaar, zestig procent vrouw en veertig ­procent man, bijna allemaal Nederlands. Die informatie is heel waardevol voor adverteerders."

Meedogenloos algoritme
Heus niet iedere vlogger bezwijkt onder de druk van plotselinge bekendheid, benadrukt Vuurmans. Maar het is wel hard werken, en het werk stopt nooit. Iemand die dagelijks vlogs plaatst, kan niet zomaar drie weken niets uploaden.

Dat kan funest zijn voor het aantal views, bovendien 'straft' het YouTube-algoritme meedogenloos. Dat algoritme bepaalt welke video's bovenaan komen te staan bij een zoekopdracht en gedijt het beste bij regelmaat. Elke dag op hetzelfde tijdstip een nieuwe vlog, dat werkt. Ook voor de kijkers, die willen weten waar ze aan toe zijn.

Dus toen vlogster Laura Ponticorvo (143.000 abonnees) vorige week aankondigde dat ze een paar weken met haar vriend op vakantie naar Bali zou gaan, leidde ze dat in met uitgebreide excuses. "No worries, ik kom terug, maar ik wil op vakantie gewoon even geen stress. Dat ik een vlog edit en dat de wifi dan slecht is, en dat ik jullie dan iets heb beloofd en het lukt toch niet. Dan heb ik geen prettige ­vakantie."

Maar, stelt ze haar volgers gerust, gelukkig deelt ze ­tijdens haar vakantie wel gewoon foto's op Instagram. "Dus op die manier kun je me toch nog een beetje blijven ­volgen."