Gemeenteraad wil lokaal paspoort voor illegalen

De grootste fractie uit de gemeenteraad, GroenLinks, wil dat de 10.000 voornamelijk arbeidsmigranten zonder verblijfsvergunning niet langer onder de ­radar blijven en hun toegang geven tot een arsenaal gemeentelijke armoede- en hulpvoorzieningen.

De partij krijgt steun in de raad, maar er is nog wel discussie over de manier waarop dit vorm moet krijgen.

De doelgroep bestaat uit illegale vreemdelingen. Zonder identiteitsbewijzen kunnen zij niet worden ingeschreven in de Basisregistratie Personen van de gemeente. En daarmee kunnen zij geen gebruikmaken van de reguliere zorg, hulp bij armoede, stages of betaaldiensten.

Bewust onder de radar
Het gaat onder anderen om Filipijnen en Brazilianen die Nederland zijn binnengekomen op een tijdelijk visum, sindsdien zijn blijven hangen en al lang in Amsterdam verblijven.

"Ze werken contractloos als schoonmaker of in restaurants, wonen in te duur verhuurde woningen en zijn kwetsbaar voor uitbuiting en misbruik," zegt GroenLinksraadslid Femke Roosma. Ook hebben ze vaak geen bankrekening.

In steden als Barcelona en New York bestaan al lokale registers waarmee deze doelgroep een identiteitsbewijs krijgt, zonder gevaar voor uitzetting.

Anders dan de vluchtelingen van actiegroep We Are Here, die veelal uit conflictgebieden komen en in de afgelopen jaren actief aandacht zochten voor hun problemen, probeert deze groep bewust onder de radar te blijven.

"Het ­Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaalt dat de staat verplicht is iedereen aanwezig op haar grondgebied, bescherming te bieden," zegt Roosma.

Voorzieningen
Een Amsterdampas zou een middel kunnen zijn waarmee deze groep toegang krijgt tot armoederegelingen.

Praktisch gezien zou het een uitbreiding betekenen van de bestaande Stadspas. Die geeft minima recht op allerlei armoede- en kortingsregelingen, zoals een computer of sportabonnementen. Senioren kunnen er gratis mee reizen in het regionale openbaar vervoer.

Een Amsterdampas zou, voorzien van een pasfoto en een lokaal registratienummer voor illegalen, als een lokaal identiteitsbewijs kunnen dienen, waarmee zij terechtkunnen op de eerste hulp of bij de politie om bijvoorbeeld aangifte te doen. In de toekomst zou de Amsterdampas ook een betaalfunctie kunnen krijgen. 

Het plan kan op steun rekenen in de raad. De ChristenUnie diende eerder een voorstel in om in ieder geval illegale jongeren toegang te geven tot hulp.

Ook voor Amsterdammers
Bij het plan van Roosma worden nog wel vraagtekens gezet. De opening van de 24 uursopvang is nog niet afgerond. Vooral bij coalitiepartij PvdA leeft de vraag of het zinnig is om nu al te beginnen met een volgende doelgroep.

Ook D66 weet niet of dit nu de beste manier is om hulp te organiseren. SP, Bij1 en Denk zijn wel ­positief.

Opvallend aan het plan van Roosma is dat regu­liere inwoners wat haar betreft ook in aanmerking zouden komen voor de Amsterdampas. "Die biedt verschillende voordelen, maar staat daarnaast ook symbool voor het burgerschap van de stad."

Praktisch gezien denkt zij aan korting voor Amsterdammers bij musea en culturele instellingen. Roosma vraagt het stadsbestuur snel een plan uit te werken.