Direct naar artikelinhoud

'Vrienden' soms ingezet als personal trainer: mag dat?

Sportscholen hebben te kampen met leden die er stiekem personal training geven. Maar het is lastig vast te stellen of het geen vriendendienst betreft. Een geroyeerd lid: 'Ik heb nooit geld ontvangen.'

Sportscholen zien er streng op toe dat alleen hun 'eigen' personal trainers de klanten begeleidenBeeld Tammy van Nerum

In het Basic-Fitfiliaal aan de Distelweg in Noord is een 55-jarige vrouw met medewerking van de politie geroyeerd, omdat ze personal training zou geven aan haar 75-jarige vriendin, met wie ze al zes jaar sport (zie kader). "Er staat duidelijk in onze voorwaarden dat zoiets niet mag," zegt woordvoerder Richard Piekaar.

Het probleem doet zich in meer sportscholen voor. Want aangezien sportscholen zelf personal trainers aanbieden, wordt streng toegezien op verkapte vriendschappelijke behulpzaamheid: trainers die doen alsof ze gewoon met vrienden trainen.

Van de negentig sportscholen die Amsterdam telt, zijn er liefst twaalf van Basic-Fit. "Om te voorkomen dat iedereen zich als instructeur voordoet, handhaven die allemaal hetzelfde beleid als het om personal trainers gaat," zegt Piekaar.

Er is één hoofdtrainer per locatie, die maandelijks een vast bedrag betaalt. Voorwaarde is wel dat de trainer minimaal vijf dagdelen per week aanwezig is, een relevante opleiding heeft gevolgd en eerste hulp kan verlenen.

Geen sanctie
De hoofdtrainer bepaalt vervolgens welke andere instructeurs worden aangenomen en wat de tarieven zijn. En die hoofdinstructeurs zitten daarbij vanzelfsprekend niet te wachten op oneerlijke concurrentie.

Maar hardmaken dat iemand meer is dan een sportmaatje 'is onmogelijk', zegt Far, die personal training geeft in onder andere W Hotel en in parken. "Ik train vaak vrienden bij sportschool Train More."

Daar is Far gewoon lid en niet geregistreerd als personal trainer. Waar andere instructeurs maandelijks een deel van hun inkomsten afdragen, blijft Delbeek dat bespaard. "Daarom zorg ik er altijd voor dat ik zelf ook meedoe tijdens de training, anders valt het op." Eén keer is de trainer aangesproken. Er volgde geen sanctie: "Het was écht een vriend van me."

Veiligheid
Jos Traa, van NIBS Holding, waartoe de sportscholen SportCity en FitForFree behoren (samen goed voor twaalf filialen), herkent het probleem: er was recent ook een voorval in één van zijn vestigingen. Hij wil er niets over kwijt, behalve dat er onenigheid was over of een lid gewoon met een vriend aan het sporten was, of dat er training werd gegeven.

Alleen instructeurs die voldoen aan specifieke eisen mogen onze klanten begeleiden
Jos Traa

Traa wil samen sporten wel aanmoedigen. "Tegelijkertijd willen we de veiligheid van onze leden kunnen garanderen. Daarom mogen alleen instructeurs die voldoen aan specifieke eisen onze klanten begeleiden."

Wie ervan wordt verdacht stiekem als personal trainer te fungeren, kan op een standje rekenen en wordt op de algemene voorwaarden gewezen. Bijvoorbeeld als één iemand sport en de ander toekijkt, iemand continu gecorrigeerd wordt of wanneer het overduidelijk is dat iemand de leiding neemt. "Daarna volgt een waarschuwing, en wie zich dan nog niet aan onze regels houdt, wordt de toegang ontzegd."

Richard van der Put is ook personal trainer en geeft vooral lessen bij bedrijven. Hij moet er niet aan denken om zo slinks aan broodroof te doen. "Het is niet netjes - en wie is er dan aansprakelijk als er iets gebeurt?"

'Branche is verzadigd'
Dat is afhankelijk van de juridische bedrijfsstructuur. Bij Basic-Fit zet de hoofdtrainer een bedrijf op binnen de sportschool. "Zij zijn verantwoordelijk voor hun eigen gedrag, de mensen onder hen en hun klanten."

Tom Barten van Personal Body Plan biedt online coaching aanBeeld Tammy van Nerum

Met een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering hebben de meesten zich ingedekt, maar die is niet verplicht, vertelt een oud-medewerker. Sportscholen met eigen instructeurs in dienst zijn wel verantwoordelijk voor ongevallen die onder hun begeleiding plaatsvinden.

Tom Barten van sportschool Changing Life Hub en oprichter van Personal Body Plan, die met zijn bedrijf online coaching aanbiedt, begrijpt wel waarom sportscholen zo fel reageren. "De branche is verzadigd. Er is zoveel concurrentie dat de abonnementsprijzen laag worden gehouden door zoveel mogelijk te bezuinigen op personeel."

In de lowbudgetvestigingen is meestal slechts één personeelslid aanwezig en wordt een groot deel van de groepslessen virtueel aangeboden. "Ze moeten het nu steeds meer hebben van secundaire inkomsten, zoals het aanbieden van personal training. Dat kost zo'n zestig euro per uur, soms wel honderd. Niet iedereen kan dat betalen. Logisch dat mensen dan op zoek gaan naar alternatieven om begeleiding te krijgen."

Zo'n training kost 60 tot 100 euro per uur, niet iedereen kan dat betalen

'We zijn gewoon vrienden'

Als vriendinnen Hieke Jippes (75) en Anneke Tjin-Anton-Ton (55), net als in de afgelopen zes jaar, op een ochtend samen sporten in het Basic-Fitfiliaal aan de Distelweg in Amsterdam-Noord, worden ze aangesproken door één van de medewerkers: Tjin-Anton-Ton zou personal training geven en moet onmiddellijk het pand verlaten.

Hoewel ze wel in het bezit van de benodigde papieren om aan de slag te gaan als fitnesstrainer, is dat hier nooit haar intentie geweest. "Ik heb nooit geld ontvangen voor de keren dat Jippes en ik samen trainden in de sportschool," zegt ze.

"We zijn gewoon vrienden en stimuleren elkaar door twee keer in de week samen te trainen." Ze weigert het pand te verlaten, waarna het personeel de politie belt. Vier agenten bemiddelen, Tjin-Anton-Ton wordt geroyeerd en Hieke zegt ter plekke haar lidmaatschap op.

Volgens de woordvoerder van Basic-Fit is er altijd een grijs gebied, 'al was daar hier geen sprake van'. Ze zou meerdere keren zijn gevraagd te stoppen met haar werkzaamheden en daar agressief op hebben gereageerd. "Fysiek en verbaal."

De politie Amsterdam bevestigt dat er op de bewuste ochtend een melding is gedaan van agressief gedrag. "Geweld is er niet geconstateerd door mijn collega's op ­locatie". En ook de vriendinnen ontkennen dat ze het gesprek anders dan verbaal zijn aangegaan.

Trainen zonder argwaan te wekken

Wel doen
- Elkaar aanmoedigen
- Aanwijzingen geven
- Je sportmaatje ondersteunen (bijvoorbeeld bij zware gewichten)
- Voor wie elke schijn van bedrog wil vermijden: ga buiten in het park trainen

Niet doen
- Eén iemand laten sporten terwijl de ander aanwijzingen geeft
- Specifieke sporttechnieken voordoen
- Trainen met een vriend in een sportschool waar één van de twee geen lid is (ook een dagpas wordt niet aangeraden)
- Een ander (vaak) corrigeren