Direct naar artikelinhoud

De stad is veiliger, maar de druk op politie is zwaar

De criminaliteit in Amsterdam is vorig jaar opnieuw gedaald, blijkt uit de cijfers die burgemeester, justitie en politie maandag presenteerden. Maar de capaciteit van de politie staat ernstig onder druk.

De stad is veiliger, maar de druk op politie is zwaar
Beeld ANP

Het klinkt als een lange stroom goed nieuws, de cijfers die de driehoek van burgemeester, hoofdofficier van justitie en hoofdcommissaris maandagochtend openbaar maakte.

Amsterdam was in 2017 'objectief veiliger', stelt burgemeester Jozias van Aartsen. "De trend van een dalend aantal misdrijven heeft zich ook in 2017 doorgezet in Amsterdam. De cijfers sluiten aan bij de daling van criminaliteit in Nederland en Europa."

Het aantal meldingen en aangiftes van misdrijven daalde 5 procent naar 93.020, een absoluut laagterecord.

Zwaar onder druk
Daartegenover staat dat de driehoek nadrukkelijk laat weten dat de capaciteit van vooral de politie zwaar onder druk staat. Door de drukte in de groeiende stad, die meer bezoekers dan ooit moest verwerken.

Door de 'complexiteit van veiligheidsvraagstukken' en door de intensieve aandacht die er is voor radicalisering en terrorisme. Ook de toename aan demonstraties in de stad trekt een wissel. In 2014 waren er 220 betogingen, vorig jaar waren dat er 789.

Het signaal is helder: de rooskleurige cijfers van 2017 kunnen in de toekomst enkel worden herhaald als die capaciteit wordt vergroot.

Geweldsdoden
Het goede nieuws: grote dalers waren zakkenrollerij (18 procent minder aangiftes en meldingen), geweld (20 procent) en straatroof (11 procent). Daarmee is het aantal straatroven bijna de helft van het aantal van vier jaar geleden.

Maar zoals vaker blijkt bij deze high impact-crimes (misdrijven die voor een groot gevoel van onveiligheid zorgen) betekent een daling bij het ene delict een stijging van het andere. Zo stegen het aantal woninginbraken (7 procent) en het aantal overvallen (9 procent). Zorgwekkend vindt de driehoek dat de daders veelal heel jonge jongens zijn, die uit zijn op snel geld.

In 2017 waren er 17 geweldsdoden in de stad te betreuren, waarvan er drie als liquidatie zijn gekwalificeerd. Een daling ten opzichte van het jaar ervoor, toen 23 mensen door geweld stierven. Toen waren zes gevallen te beschouwen als gepland onderwereldgeweld.

Wittenburg
De driehoek benadrukt dat er 'geen enkele reden is om achterover te leunen.' Het drama op Wittenburg, waar schutters in een wijkcentrum het vuur openden en de onschuldige 17-jarige Mohammed Bouchikhi om het leven kwam, laat zien dat 'het verdriet van slachtoffers en nabestaanden niet tot uiting komt in de statistieken.'

Het is vooral onzichtbare misdaad die politie, justitie en de burgemeester zorgen baart. Er is een verschuiving naar deze 'ondermijnende criminaliteit'. Deze misdrijven, die vaak voortkomen uit de handel in verdovende middelen, leiden tot een vermenging van boven- en onderwereld, waardoor 'de veiligheid en integriteit van de samenleving wordt aangetast'.

Het is vooral onzichtbare misdaad die politie, justitie en de burgemeester zorgen baart

Voorbeelden van aanpak van ondermijnende criminaliteit

Cocaïnehandel
25 onderzoeken hebben tot veroordelingen geleid. 72 personen zijn alles bij elkaar veroordeeld tot 189 jaar cel

Wapenhandel
20 onderzoeken hebben tot veroordelingen geleid. 38 personen zijn alles bij elkaar veroordeeld tot 117 jaar cel.

Mensenhandel
45 onderzoeken leidden tot veroordelingen. 74 mensen zijn bij elkaar veroordeeld tot 240 jaar cel.

Liquidaties
Van de 45 onderzoeken hebben er 11 tot veroordelingen geleid. 22 personen zijn veroordeeld tot alles bij elkaar 385 jaar cel. 5 onderzoeken lopen; twee verdachten zitten in voorlopige hechtenis.

Voorbereiden liquidaties
In 5 onderzoeken zijn 13 verdachten veroordeeld tot bij elkaar 80 jaar cel.
Er zijn 3 lopende onderzoeken met 16 verdachten in voorlopige hechtenis.