Direct naar artikelinhoud

Deze Amerikaan ging basketballen in Amsterdam, dacht hij

Twee weken voor kerst stond zomaar uit het niets basketballer Dominique Toombs uit Chicago op de stoep in de Apollohal. Hij had een contract getekend bij Apollo, dacht hij.

Dominique Toombs: 'Het enige wat door mijn hoofd schoot, was dat ik nu niet in staat zou zijn mijn familie te onderhouden.'Beeld MPE Photography

Het is half december als de 28-jarige Amerikaanse basketballer Dominique Toombs zich goedgemutst in de Apollohal meldt bij eredivisieploeg Apollo. Het contract met de club dat hij een paar dagen eerder van zijn spelersmakelaar heeft ontvangen, zit in zijn binnenzak.

Enkele uren later is zijn goede humeur compleet verdwenen, want bij Apollo weet niemand iets van de komst van een nieuwe speler. Het contract is vervalst en staat vol verkeerde namen, adressen en spelfouten. Toombs is opgelicht, zijn makelaar heeft nooit contact gehad met Apollo en het forse bedrag dat de 28-jarige Amerikaan aan bemiddelingskosten heeft betaald, zal hij nooit meer terugzien.

Hij heeft eerder als prof gespeeld in Mexico en El Salvador. Dat zijn geen bekende basketbalcompetities waar grof geld aan salarissen wordt betaald, maar hij kon er zijn gezin - vrouw en drie kinderen - net mee onderhouden. Toen de competities dit jaar weer van start gingen, toonde geen enkele club interesse in hem. Hij zocht ander werk, niet als basketballer, in zijn woonplaats Chicago om toch een inkomen te hebben.

Laatste spaargeld 
Toombs was dan ook blij toen hij half december van zijn spelersmakelaar Rhamn Salamante Lacson te horen kreeg dat hij zijn loopbaan als basketballer kon voortzetten, omdat er in Amsterdam bij Apollo een contract voor hem klaarlag.

Toombs: "Mijn makelaar vertelde me dat ik binnen drie dagen in Amsterdam moest zijn. Ik heb vervolgens twee dagen lang alle wedstrijden van Apollo bekeken die ik op YouTube kon vinden om een indruk van de ploeg en mijn nieuwe medespelers te krijgen. Daarna ben ik naar het vliegveld van Chicago gereden en ben ik, via IJsland, naar Schiphol gevlogen. Ik heb mijn laatste spaargeld bij elkaar geschraapt en van mijn familie het resterende bedrag geleend om het ticket te kunnen betalen."

Vanuit Schiphol ging Toombs gelijk door naar de Apollohal, nieuwsgierig als hij was naar zijn nieuwe ploeg. Hij moest onderweg een paar keer de weg vragen, maar aan het einde van de middag stapte de Amerikaan de sporthal binnen van wat bij dacht dat zijn nieuwe werkgever was.

Hij wist niet precies hoe laat er getraind werd, maar na een paar uur druppelden tot zijn opluchting eindelijk de eerste spelers en de trainer binnen. Hij stapte op de groep af en vertelde dat hij net in Amsterdam was aangekomen en wilde meetrainen. "Ik kreeg gelijk een vreemd gevoel, want niemand van de spelers leek van mijn komst op de hoogte te zijn. Niemand wist dat ik een contract met het team had afgesloten."

Coach Patrick Faijdherbe herinnert zich de binnenkomst van Toombs nog goed. "Er kwam een man op me af die vertelde dat hij een Ame­rikaanse basketballer was. Hij vroeg of hij mee kon trainen. Ik zei dat het prima was, maar wel 'just for fun'. Hij heeft ook niet tegen mij gezegd dat hij onze nieuwe speler was. Voor mij was het gewoon een speler die een keer wilde meedoen, zoals wel vaker gebeurt."

Ik heb mijn laatste spaargeld bij elkaar geschraapt en van mijn familie het resterende bedrag geleend om het ticket te kunnen betalen

Niet echt goed 
Toombs deed de warming-up mee, maar haakte al na tien minuten vermoeid af. Faijdherbe: "Hij kon het tempo niet volgen, misschien door de lange reis die hij achter de rug had, maar het was ook duidelijk dat hij niet echt goed was. Ik heb hem gezegd dat het misschien beter was als hij even zijn rust zou nemen in de kleedkamer. En dat deed hij."

Als Toombs aan het einde van de training nog steeds niet uit de kleedkamer is gekomen, gaat Faijdherbe, toch wat bezorgd, kijken. "Hij vertelde me dat hij niet begreep wat er aan de hand was. Hij had als nieuwe speler een iets andere ontvangst verwacht. Hij liet me toen het contract zien dat hij had ontvangen. Ik vertelde hem dat het niet van ons was en dat wij ook geen budget hebben om een Amerikaanse speler te betalen. Het contract klopte van geen kant. Zo stond er bijvoorbeeld dat Thijs van Fenkorn de voorzitter van de club is, maar die naam is bij ons niet bekend. En er klopte wel meer niet in dat contract."

Toombs: "Je kunt je voorstellen dat de teleurstelling bij mij enorm was. Daar stond ik. In een vreemde stad, zonder geld en ik had geen idee wat ik moest doen. Het enige wat door mijn hoofd schoot, was dat ik nu niet in staat zou zijn om mijn familie te onderhouden."

Daar stond ik. In een vreemde stad, zonder geld en ik had geen idee wat ik moest doen

Inzamelingsactie
Faijdherbe zat met de situatie in zijn maag en zocht telefonisch contact met een Roemeen die als tussenpersoon zou fungeren van de spelersmakelaar die Toombs aan het nepcontract had geholpen.

"Het zaakje stonk. Het contract was nep en die Roemeen zei dat hij geen enkele moeite zou doen om zijn cliënt te helpen. Ja, wat doe je dan? Dan staat er een enorm teleurgestelde man voor je die zegt dat hij wel terug zou gaan naar Schiphol en vandaar zou pro­beren naar huis te komen, ook al had zijn familie niet genoeg geld om de thuisreis te financieren. Ik had met hem te doen. Je voelt je toch verantwoordelijk."

Mack Bruining, speler van Apollo, heeft Toombs uiteindelijk meegenomen naar zijn appartement in West om van daaruit aan een oplossing te werken. "We konden hem natuurlijk niet aan zijn lot over­laten en toen is hij met mij meegegaan. Hij is nog een paar dagen gebleven tot hij naar huis kon."

Toombs: "Het gebaar van Mack was het grootste geschenk dat ik ooit heb ontvangen. Ik ben achter op zijn scooter naar zijn huis gereden en ben daar een paar dagen gebleven. Daar ben ik nog steeds dankbaar voor. Ik heb zelfs mijn verjaardag in zijn huis doorgebracht. Mack heeft ook het geld bij elkaar gekregen om mijn terugvlucht te betalen. Maar de hele situatie blijft pijnlijk. Ik basketbal om geld te verdienen voor mijn familie. Die mogelijkheid is mij nu ont­nomen."

Bruining: "Het verhaal werd gelukkig snel bekend in de Nederlandse basketbalwereld en via een inzamelingsactie werd in korte tijd het bedrag voor zijn terugvlucht opgehaald."

Toombs is uiteindelijk via Brussel naar huis gevlogen en was nog op tijd om kerst te vieren met zijn familie. Een nieuwe baan als basketballer heeft hij nog niet gevonden maar hij heeft de hoop nog niet opgegeven. Het liefst komt hij nog terug naar Nederland. "Amsterdam was prachtig en de mensen zijn enorm vriendelijk. Het lijkt helemaal niet op Chicago. Als er voor mij alsnog een kans komt om in Nederland te spelen, kom ik zeker terug."

De hele situatie blijft pijnlijk. Ik basketbal om geld te verdienen voor mijn familie. Die mogelijkheid is mij nu ont­nomen

'Oplichting komt steeds vaker voor'

De zaak van Dominique Toombs staat niet op zichzelf, zegt Jan Lugtenburg, mede- eigenaar van spelersagentschap Court Side, dat  vele basketbalclubs in ­Europa van spelers uit Amerika voorziet.

"Het komt steeds meer voor dat professionele basketballers worden opgelicht," zegt Lugtenburg. "Er zijn de laatste tijd al verschillende bendes uit Nigeria en Albanië opgerold die spelers met valse beloften gemiddeld zo'n duizend dollar hebben laten betalen. De spelers betalen dat bedrag vooraf en horen dan niets meer terug. Lukt zoiets een paar keer per maand dan heb je een aardige bijverdienste."

"Het gebeurt veel vaker, ook in Nederland. Onlangs is de naam van de coach van Groningen, Erik Braal, gebruikt om een namaakprofiel op Facebook aan te maken. Iemand probeerde via dat profiel spelers te bestellen voor Groningen en wilde daarvoor betaald worden."

"Toombs is heel naïef geweest door met iemand in zee te gaan die geen licentie van de internationale basketbalbond Fiba heeft om spelers te vertegenwoordigen. Dan vraag je om problemen. Een spelersagent met een licentie moet elk contract dat hij afsluit, melden bij de Fiba en dan wordt gekeken of de speler al door iemand anders wordt vertegenwoordigd en of de agent betrouwbaar is."

"Een speler betaalt een bedrag voor de diensten van een agent met een licentie, maar daar heb je wel zekerheid voor. In het geval van Toombs is daar geen sprake van geweest. Spelers als Toombs willen zó graag een baan dat ze vergeten te controleren of iets wel zo mooi is als het wordt voorgespiegeld."