Snorfiets naar weg: 'Amsterdam loopt nu eenmaal voorop'
Vanaf 8 april is het zover: de meeste fietspaden binnen de Ring worden verboden terrein voor snorfietsers. 'Amsterdam loopt nu eenmaal voorop in zulke dingen.'
Wethouder Sharon Dijksma (Verkeer) weet het getal precies: 4661 opinies, officieel zienswijzen geheten, zijn er ingediend bij het besluit om de snorfietsen van het fietspad af te halen en met een helmplicht de rijbaan op te sturen.
Het is zeldzaam veel betrokkenheid bij een lokaal politiek onderwerp; de afgelopen jaren kon alleen het nieuwe erfpachtstelsel rekenen op meer inspraak. Hoewel dagelijks slechts 1 of 2 procent van de verplaatsingen zich per snorscooter afspeelt, houdt het onderwerp de gemoederen al jaren bezig.
Toch heeft de massale betrokkenheid bij het onderwerp er niet voor gezorgd dat Dijksma haar besluit nu wijzigt. Er zijn wat kleine dingen aangepast, maar de basis - dat de meeste fietspaden binnen de A10 per 8 april 2019 verboden terrein zijn voor snorfietsers en dat zij gedwongen zullen worden zich met een helm op tussen de auto's door van A naar B te begeven - staat fier overeind.
Is inspraak een valse belofte? Dijksma vindt de suggestie 'niet fair'. "Al die mensen hebben stuk voor stuk antwoord gekregen. Dat het besluit niet is gewijzigd, betekent vooral dat we geen nieuwe argumenten hebben gekregen om ervan af te zien."
Twee derde tegen
Terwijl er nogal wat invloedrijke critici zijn die het maar niets vinden dat Amsterdam als eerste gemeente in Nederland een streep zet door de bijzondere status van de snorfiets op het fietspad (zie kader).
Dijksma had dat wel verwacht. "Dit hoorde je 20 jaar geleden ook bij de verplaatsing van de bromfiets naar de rijbaan. Een jaar later waren er 15 procent minder slachtoffers te betreuren. Amsterdam loopt nu eenmaal voorop in zulke dingen. En dat zal nog wel even zo blijven."
De actualiteit geeft Dijksma gelijk. Want de afgelopen weken klonk in Den Haag brede steun voor het pleidooi bestuurders van snorscooters ook in de rest van Nederland verplicht een helm te laten dragen.
De minister ziet er nu nog niet zo veel in, maar dat zei haar voorganger in 2011 ook over de Amsterdamse wens voor een lokale helmplicht.
"Een algehele helmplicht voor snorscooters zou de situatie in Amsterdam vergemakkelijken, want dan valt het onderscheid binnen en buiten de Ring helemaal weg," zegt Dijksma. "Draag die helm tijdens het besturen van een snorscooter gewoon overal, altijd. Ik hoop dat de meerderheid die er in de Kamer is, gaat doorpakken."
Maar toch, twee derde van de zienswijzen bij het besluit was negatief. Het grootste bezwaar tegen de verplaatsing naar de rijbaan is het snelheidsverschil tussen auto's en snorfietsen.
Een derde is positief, dat geeft aan dat er ook veel steun is, meestal klimmen alleen de critici in de pen
Maar volgens Dijksma is juist in die vrees al voorzien, door grote autowegen uit te zonderen van de verplichte verplaatsing. Denk aan de Stadhouderskade of de Wibautstraat. "De binnengekomen zienswijzen onderstrepen wat we zelf al bedacht hadden. Wat ik juist bijzonder vond, is dat een derde van de reacties positief was. Dit geeft aan dat er ook veel steun is, want meestal klimmen alleen de critici in de pen."
Elektrische fietsen
Nu de snorfiets naar de rijbaan gaat, scheelt dat in totaal 35.000 voertuigen op de krappe fietspaden. Maar intussen verschijnen daar steeds meer nieuwe, veelal elektrisch aangedreven voertuigen tussen de fietsers. Denk aan de Biro, het elektrische wagentje op vier wielen, maar ook de elektrische fiets, die ook 25 kilometer per uur mag rijden.
Dijksma heeft geen plannen om al die opkomende vervoersmiddelen te reguleren. "Veel elektrische fietsen hebben vaak wat oudere gebruikers, die gaan echt niet allemaal zo hard." En de speed pedelecs, elektrische fietsen die wel 45 kilometer per uur gaan, zijn al verplicht om van de rijbaan gebruik te maken.
Nee, de enige echte oplossing is volgens Dijksma om meer ruimte te maken voor fietsers en voetgangers in de stad. Ten koste van de (geparkeerde) auto.
"Het plan 'Autoluwe Binnenstad', hadden we beter 'Ruim baan voor Fietser en Voetganger' kunnen noemen, want dat is waar we het voor doen."
Het plan 'Autoluwe Binnenstad', hadden we beter 'Ruim baan voor Fietser en Voetganger' kunnen noemen
'Amsterdam is hier aan het experimenteren met mensenlevens'
De Bovag, de branchevereniging die onder meer spreekt namens autoverkopers, is het felst in zijn reactie tegen het besluit. Volgens woordvoerder Tom Huyskens is het onverstandig dat snorfietsen zich tussen auto's begeven.
"Amsterdam is hier aan het experimenteren met mensenlevens. Ze gaan uit van verkeerde gegevens en handhaving wordt een drama. Had boa's (buitengewoon opsporingsambtenaren) ingezet, dan was dit niet nodig."
Ook Quinten Selhorst van deelscooterbedrijf Felyx is 'helemaal niet blij' dat ook zijn 108 snorfietsen niet langer op het fietspad mogen. "Maar we hadden het al wel zien aankomen en het is mogelijk een helm onder het zadel van onze scooters te bewaren. We leveren daar schone haarnetjes bij. Voor Felyx is dit een belemmering, maar er is geen man overboord."
De Amsterdamse afdeling van de Fietsersbond is vooral opgetogen dat de snorfietsen van de fietspaden kunnen worden geweerd. Volgens Jeroen Verhulst wordt het nu beter voor fietsers, maar hij is niet onverdeeld tevreden. "Er zijn te veel uitzonderingen, te veel fietspaden waar snorfietsen wel gewoon mogen blijven rijden en waar ze gevaarlijke situaties veroorzaken."
Milieudefensie spreekt van goed nieuws. Campagneleider Verkeer Anne Knol zegt dat 25 procent van de luchtvervuiling op het fietspad komt van scooters. "Van de Amsterdammers wil 69 procent de snorscooter naar de rijbaan, 77 procent wil een verbod op de meest vervuilende scooters. De gemeente moet snel meer ruimte geven aan duurzaam vervoer."