Black Friday: oorspronkelijk Amerikaans, maar o zo Hollands

Terwijl het gebrek aan lef om te regeren van onze overheid me voor de tweede maal deze week onaangenaam in het gezicht walmt en mij onbedoeld tot roetpiet omtovert, besluit ik Black Friday te googelen. Komt door de conversatie van de meiden voor me.

'Black Friday vrijdag!'

'Ja, da's vrijdag!'

'Ik weet! Pretty important!'

'Tell me 'bout it.'

'I know!'

Beide meisjes voor me geven zinloos gas. Het duurt nog 45 seconden voordat we verder naar het Haarlemmerplein mogen. Hun scooters zijn door een vriend met voor beiden meerdere benefits opgevoerd. Dat moeten heel handige, gelukkige handjes zijn, bedenk ik.

Al kunnen hun scootertjes 'over de vijftig', halen zullen ze het nooit door 'al die pampa-stoplichten'. Vijftig qua leeftijd zal ook nog een hele dobber worden, vermoed ik. Ze zien eruit alsof iemand anders hun scooter voor ze heeft moeten starten. Ik ken dit soort meiden wel. Te vaak de zondag in Buitenveldert door moeten brengen in mijn jeugd.

Uitverkoop, zegt mijn telefoon. Winkeliers die de kans grijpen in de black cijfers te komen. Oorspronkelijk Amerikaans, maar o zo Hollands. Ik zie nog voor me hoe duizenden zichzelf overschat hebbende leggings elkaar te lijf gingen tijdens de Drie Dwaze Dagen van de Bijenkorf. Onze eigen Black Friday. Ik woonde er ooit vlakbij en elk jaar ging ik kijken naar dit onsmakelijke tafereel.

Ik heb mezelf gelukkig aangeleerd niet alleen maar iets te willen omdat een ander het ook wil. Elk jaar was ik genoodzaakt op Koninginnedag een stoep vol troep aan te bieden.

Tegenwoordig gebruik ik die dag om te onderhandelen met kinderen die mij onder andere de bakelieten Ella Fitzgerald Live at Carnegie Hall voor één euro verkopen. Ik weet niet meer of Koningsdag dit jaar op een vrijdag viel, maar het zal voor de uitslapende vader Black Koninginnedag zijn geweest. Ik googel verder.

1492, indiaan ontdekt Columbus. Vieren wij dat? Black Friday is de dag na Thanksgiving. De dag die Amerikanen vieren omdat indianen zo blij zouden zijn geweest dat Portugezen en Spanjaarden de pest, de koorts en de griep kwamen ruilen voor hun goud. Dank je wel, ontdekkingsreiziger, hier is een gefrituurde kalkoen. Nog dieper googelen.

De term Black Friday viel voor het eerst om de terugkerende verkeersdrukte in Philadelphia te duiden. Dat is toch niet iets om te vieren? Of stapten die mensen dan maar uit hun auto en dachten: nou ja, ik sta nu toch vast, laat ik eens een kalkoen kopen van die vriendelijke indiaan?

De meiden spuiten weg en achter mij wordt gemopperd. Ik hou de boel op.
Prettige grijze zaterdag gewenst.

Thomas Acda (1967) is zanger en acteur. Voor Het Parool beschrijft hij wekelijks zijn observaties van 'de' Amsterdammer.