Kerwin, Joes en Meindert vormen ons collectieve rouwgeheugen

Kerwin Duinmeijer, Joes Kloppenburg, Meindert Tjoelker, maar ook Pim Fortuyn en Theo van Gogh. De namen die donderdagavond in Joris Zoekt Troost voorbijkwamen, staan in vele geheugens gegrift, ook in dat van Lips.

De eerste aflevering van de nieuwe serie van Joris Linssen draaide om collectieve rouw. Het werd ondanks de pijnlijke moorden geen zakdoekjeswerk, eerder een les maatschappijleer, waarbij Linssen liet zien hoe iedere 'nationale' dode iets anders teweegbracht.

Linssen begon op Zorgvlied, bij een grafsteen met daarop Lieve Kerwin (1968-1983). Kerwin had geen achternaam nodig, in elk geval 35 jaar geleden niet. Zijn dood - de 15-jarige Antilliaanse Kerwin Duinmeijer werd in Amsterdam neergestoken door een 16-jarige skinhead - werd een symbool van verzet tegen racisme.

Nog zo'n pijnlijke zaak uit Amsterdam is de dood van Joes Kloppenburg, waarbij voor het eerst de term zinloos geweld valt. De ingetogen Linssen spreekt Kloppenburgs vader, die er een missie van maakte om jongeren op scholen toe te spreken over drankgebruik. "Dat was troostrijk. Zijn dood wordt er minder zinloos van. Minder - nooit helemaal zinloos, dat bestaat niet."

Daarna reisde Linssen naar Leeuwarden, waar Meindert Tjoelker in 1997 ook door zinloos geweld om het leven kwam. Twintigduizend mensen gingen de straat op na een oproep van een politiechef: de eerste stille tocht.

"Het moest leiden tot nadenken en bezinning. Duidelijk maken dat het niet normaal was," zegt een politieman op de plek waar het gebeurde. Wanneer een dame een bloemetje komt leggen, raakt hij ontroerd. "Door het feit dat het nog steeds zoveel losmaakt in de samenleving."

Lips werd er ook stil van. Van alle doden, en van het besef dat de laatste stille tocht vast nog niet gelopen is.

Reageren? hanlips@parool.nl