Barbara Barend: 'Sport is de mooiste bijzaak in het leven'

Toen Tom Dumoulin de Giro won, stond Barbara Barend te huilen. En nadat Dafne Schippers wereldkampioen was geworden, was het ook janken geblazen in huize Barend. En zelfs toen Giovanni van Bronckhorst in tranen uitbarstte na het kampioenschap van Feyenoord hield ze het niet droog. "Ik huil nou eenmaal heel snel."

Barend is, zoals ze zegt, een 'gepassioneerd persoon'. Afgaande op hoe ze spreekt lijkt dat een accurate zelfanalyse. Als Barend ergens enthousiast over raakt, valt ze moeilijk af te remmen. Ze praat snel, puntig, met een krachtige stem. Elke zin klinkt als een statement.

Sportidioten
En er is nogal wat waar Barend enthousiast over is. Over haar magazine Helden, waarin al negen jaar persoonlijke verhalen van topsporters worden opgetekend. En over Helden Media, het bedrijf dat Barend drie jaar geleden begon en dat groeit als kool. Inmiddels werken er twintig mensen. "Allemaal sportidioten. In de groepsapp gaat het over curling, volleybal, handbal. Iedereen is compleet gek van sport."

Haar passie is haar kracht, maar kan ook een valkuil zijn, weet ze zelf. Barend kan op tilt slaan. "Integriteit is heel belangrijk voor me. Als daaraan getornd wordt, ontplof ik."

 "Ik heb vroeger veel moeten vechten: als meisje dat voetbalde in een jongensteam, als vrouw in de sportjournalistiek. Ik was heel veel aan het knokken, verbaal en soms ook fysiek. Pas toen ik ouder werd, besloot ik vaker met de stroom mee te zwemmen in plaats van er steeds maar tegenin te gaan. Maar af en toe word ik gedwongen terug te vallen in mijn oude gedrag."

Over haar uitbarstingen later meer, Barend wil het eerst hebben over waar ze zo trots op is en elke dag plezier aan beleeft. "Mensen kennen mij als sportjournaliste, maar weinig mensen weten dat ik een bedrijf leid. Helden is veel meer dan alleen het blad."

Helden Media, gevestigd in het Olympisch Stadion, maakt in opdracht van grote merken, mediabedrijven en sportorganisaties verhalen. Tijdens de Olympische Spelen in Pyeongchang is Helden Media de officiële 'contentpartner' van TeamNL, de marketingterm waaronder alle Nederlandse sporters opereren. Barends bedrijf verzorgt de posts, filmpjes en korte documentaires over de sporters voor sociale media, apps en websites.

Zomerspelen
Net als tijdens de Zomerspelen in Rio brengen Viggo Waas en Peter Heerschap medaillewinnaars in 'de medailletaxi' naar het Holland Heineken House, het beeldverslag daarvan verschijnt kort daarna op internet en wordt uitgezonden op SBS 6. En voor Gazelle worden de sporters op de fiets geïnterviewd.

Eerder maakte Helden Media in opdracht van Toyota een magazine waarin onder anderen schaatsster Ireen Wüst en paralympisch snowboarder Chris Vos stonden.

Dat soort opdrachten zijn vast een stuk lucratiever dan het maken van een blad.
"Helden Magazine is nog steeds rendabel: we hebben zo'n 10.000 abonnees en in de losse verkoop gaan er zo'n 25.000 exemplaren uit. Het klopt dat je niet rijk wordt van het maken van een blad, maar we vinden het ontzettend leuk om te maken, en Helden fungeert ook als ons visitekaartje. We kunnen in het blad laten zien wat onze standaard is: mooie fotografie en goedgeschreven artikelen die je ook over vijf jaar nog kunt lezen. Het zijn tijdloze verhalen."

"Vier jaar geleden hebben mijn vader en ik onze aandelen in het blad teruggekocht van Sanoma, dat aan het herstructureren was. Ik gooide het roer radicaal om: ik nam ontslag bij Fox Sports en besloot in het verlengde van het blad een bedrijf te starten. We wilden niet langer afhankelijk zijn van lezers of adverteerders, maar ons richten op marketing- en sponsorbudgetten in de sport. Binnen een jaar hadden we NOC*NSF als klant. Inmiddels werken we voor veel grote bedrijven, maar ook in opdracht van TMG, de Persgroep, NuSport, KPN en Ziggo."

"Sponsoren willen meer dan alleen een stickertje op een muts. Ze willen het verhaal van hun merk koppelen aan de verhalen van sporters. Wij helpen ze daarbij. Wat Helden onderscheidt van marketing- of reclamebureaus is dat we in de basis allemaal sportjournalisten zijn."

De titel 'Helden' verraadt bewondering.
"We bewonderen de prestaties van sporters, maar we aanbidden ze niet."

"We zijn geen blad dat met heel kritische analyses komt of mensen afzaagt. Dat kunnen anderen veel beter, en het past ook niet bij ons. Wij hebben bewust gekozen voor deze niche: mooie verhalen die we ophangen aan een held. Maar het zijn niet alleen maar juichverhalen: de mishandeling van de gouden turngeneratie is via ons blad naar buiten gekomen. We zetten mensen op een voetstuk, maar hebben ook oog voor de mindere kanten."

Wat fascineert u zo in sport?
"Sport is een metafoor voor het leven. Topsporters zijn mensen met een enorme drive, die bereid zijn alles opzij te zetten om tot die ene prestatie te komen. De weg naar de top is vaak veel interessanter dan die gouden medaille of dat winnende doelpunt. Hoe sporters al op heel jonge leeftijd zo'n sterke wil hebben, hoe hun familie soms helemaal gericht is op het presteren van een kind: dat vind ik mooie verhalen."

Is het moeilijk sporters te strikken voor een openhartig interview? Vooral in het ­voetbal zijn persvoorlichters steeds krampachtiger.
"Daar hebben wij totaal geen last van, clubs en persvoorlichters helpen ons juist. Spelers vinden het leuk in ons blad te staan: ze weten dat we ze er niet in luizen door alleen een onhandig quoteje uit een interview van een paar uur uit te lichten."

"Sommige collega's, vermoedelijk jaloers op wie wij te spreken krijgen, noemen wat wij doen 'slijmjournalistiek'. Ik ben daar trots op. Als ik een sporter interview neem ik altijd een cadeautje mee. Na afloop van het interview houden we contact, de ouders krijgen een exemplaar van het blad thuisgestuurd. Mensen maken veel tijd vrij om mij te ontvangen en nemen mij in vertrouwen, ik vind het niet meer normaal dat je dan op een prettige manier met ze omgaat."

Bent u bevriend met sporters over wie u schrijft?
"Ja, en dat belemmert mij soms wel. Dan durf ik bepaalde dingen niet op te schrijven of ze te vragen voor een interview. De familie van Appie Nouri ken ik heel goed. In opdracht van ABN Amro maakten wij een vlogserie over de jeugdopleiding van Ajax, en zo ook de inmiddels bekende vlog over Appies debuut. Na zijn ongeluk is er een heel hechte band ontstaan. Ik vind het dan raar om als we op de bank couscous eten te vragen om een interview. Dat is dan ook niet zo belangrijk."

Is sport überhaupt belangrijk?
"Kijk, uiteindelijk is niets belangrijk, behalve de gezondheid van je kinderen. Maar sport brengt mensen veel vreugde, het is de mooiste bijzaak in het leven. Ik kan nog steeds in vervoering raken van een sport."

Toen Barend tiener was wilde ze 'zakenvrouw' worden. Accountant, of consultant of zo. Een weinig vastomlijnde toekomstdroom, die vooral voort leek te komen uit de wens niet te doen wat haar ouders deden.

Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon: al tijdens haar studie bedrijfskunde in de Verenigde Staten interviewde ze basketballers als Michael Jordan en Magic Johnson. Zo rolde ze de sportjournalistiek in, wat haar na vele omwegen bracht bij het presenteren van Voetbal Insite, de voorloper van Voetbal Inside. Na meerdere botsingen met Johan Derksen moest Barend het veld ­ruimen.

Mist u televisie?
"Nee. Ik vond interviewen erg leuk, maar presenteren was niet mijn grootste kracht. Het gaf me ook weinig voldoening. Dat ik weg moest bij Voelbal Inside was helemaal niet gek: ik zat daar niet op mijn plek en het past ook niet bij de persoon die ik nu ben."

Vanwege alle grappen over homo's die gemaakt worden?
"Ik kijk te weinig om daarover te oordelen, maar het programma is een soort cabaret: ze nemen alles en iedereen op de hak. Derksen zegt de vreselijkste dingen over iedereen, dat heeft hij ook over mij gedaan, maar hij is geen homohater en hij slaat geen homo's in elkaar."

Toen vorig jaar twee homoseksuele mannen in Arnhem in elkaar werden geslagen begon u op Twitter de actie #allemaalhandinhand. Hoe kijkt u daarop terug?
"Daar ben ik heel trots op, al is het verschrikkelijk dat het nodig is. Dat mannen niet meer hand in hand over straat durven is de schuld van ons allemaal. Het is zo tragisch dat homo's de heterogemeenschap kennelijk niet hebben willen vermoeien met hun anders zijn. Dat hebben we stilzwijgend geaccepteerd met z'n allen."

Uw oproep aan mannen om hand in hand over straat te gaan werd breed opgepikt.
"Ik wist niet wat mij overkwam. Alexander Pechtold belde me die ochtend om te zeggen dat hij samen met Wouter Koolmees hand in hand over het Binnenhof zou lopen. Vanaf toen was het hek van de dam, tot in Amerika aan toe. Die avond was er een protestmars, waarbij volwassen mannen dolblij waren dat ze hand in hand met hun geliefde konden lopen. Ik vind dat het failliet van Nederland."

Volgens justitie was de mishandeling in Arnhem geen antihomogeweld.
"Ze zijn uitgescholden voor homo en met een betonschaar toegetakeld. Met een betonschaar! Alleen omdat daar geen camera's hingen en niemand het heeft gezien, kan het niet bewezen worden, maar dat betekent niet dat het niet gebeurd is. Ga jij weleens uit met een betonschaar op zak? Vind jij dat normaal?"

U wordt opeens heel fel.
"Dit soort dingen werkt bij mij als een rooie lap."

Gebeurde dat ook toen u de vermeende verkrachter van Jelle Brandt Corstius op Twitter uitschold voor 'gore klootzak', 'eikel' en 'vieze vuile goorlap'?
"Ja. Dat is misschien niet handig. Uiteindelijk heb ik er ook het meeste last van."

Baalt u daar achteraf van?
"Het hoort nu eenmaal bij wie ik ben. Loyaliteit en integriteit zijn extreem belangrijk voor mij. Als ik een rustiger karakter had, schreef ik zo'n tweet niet, maar zo zit ik niet in elkaar."

"Toen ik mijn vrouw vertelde over die tweet, om haar te waarschuwen dat er weleens een mediastorm zou kunnen opsteken, was het enige wat ze zei: 'Nou, je bent in ieder geval duidelijk. Nog een kop koffie?' Ze weet met wie ze getrouwd is en hoe dit mij aangrijpt

CV

Geboren
30 juni 1974, Amsterdam
Opleiding
Casimir College, Amstelveen (gymnasium)
bachelor business ­administration, universiteit San Antonio, Texas
Loopbaan
1996-1999 Het Parool
1999-2002 AT5
2002-2005 Zappsport
2005-2008 RTL o.a. Voetbal Insite
2009-2014 Eredivisie Live en Fox Sports
2009 Helden Magazine
2015-Helden Media