'Heren, dames, er zijn weer woorden van ons gestolen'

In een land hier ver vandaan woonde eens een kleine verzetsgroep. De leden kwamen in een keldertje bijeen.

Omdat alles in het geheim moest, kenden ze elkaars namen niet. Hun leider noemden ze Woordenboek. Woordenboek zei tegen zijn kameraden: "Heren, dames, er zijn weer woorden van ons gestolen."

Iedereen schrok.

"Welke woorden?" vroeg iemand die ze kenden als Letter.

"Dat wisselt. Maar hebben jullie niet gemerkt dat bijvoorbeeld het woord 'blank' weg is, en 'neger'?"

Iedereen knikte.

"Maar dat is toch ook goed, Woordenboek?"

"Als uit de schatkist van de taal woorden verdwijnen, wordt de taal armer," zei Woordenboek. "Het waren bovendien alleen maar fout gebrúikte woorden, Letter."

"Van een andere groep hoorde ik dat de moraalpolitie druk is met definitieverdraaiingen," zei Woordenboek.

"Wat bedoel je daarmee? Kun je voorbeelden geven?" vroeg Encyclopedie.

"Kijk, wat vroeger liberaal heette, heet nu fascistisch. En wat toen fascistisch was, noemt zich nu antifascistisch. Wat vroeger vrijheid heette, wordt nu discriminatie genoemd. Wat vroeger antiracisme was, heet nu onbewust racisme. Wat vroeger onzin heette, heet tegenwoordig wetenschap. Zo kan ik doorgaan."

Encyclopedie knikte.

"Wat gaan we eraan doen?" vroeg verzetslid Etymologie.

Op dat moment werd er tegen de deur geschopt. "De moraalpolitie! Open doen!"

"Ssst, we doen net of we de Internationale aan het oefenen zijn," zei Woordenboek.

Hij opende de deur en commissaris Moraal, grootvoorzitter van de commissie Taaloplettendheid, Taalzuivering, Taaleducatie en Taalschoonheidsbeveiliging trad binnen. "Ik heb gehoord dat zich hier de Vrijheid van Mening verbergt," zei de commissaris.

"Hier? Nee hoor, wij oefenen de Internationale."

"Smoesjes! Ik ruik dat hier de Vrijheid van Mening zich verbergt."

"Gaat u maar kijken. Wij hebben hier echt geen vrijheid van mening... verborgen."

De commissaris zocht overal, maar kon niets vinden. Dat irriteerde hem. Hij zei: "Als ik merk dat er hier ook maar íemand is met de verkeerde mening of met verkeerd woordgebruik, worden jullie allemaal gearresteerd."

"Wij hebben allemaal de goede mening, commissaris. We kijken allemaal naar de publieke omroep, zijn allemaal lid van GroenLinks."

De commissaris keek iedereen één voor één aan. "Ik zie weinig diversiteit," zei hij. De groep hield zijn adem in, maar de commissaris vertrok onverrichter zake.

Iedereen zong toen uit volle borst het Wilhelmus.


Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief.