Amsterdammers kiezen Noord/Zuidlijn in plaats van tram

­Terwijl steeds meer reizigers kiezen voor de ondergrondse, kampt de tram met een forse daling van het aantal reizigers door de ingebruik-neming van de nieuwe metrolijn.

Amsterdammers moeten nog erg wennen aan het nieuwe ov-systeem en ervaren reizen door de stad als minder gemakkelijk dan voorheen: reizigers hebben het gevoel meer moeite te moeten doen om hun weg te vinden in bus, tram en metro. Forenzen beoordelen het nieuwe ov-systeem positiever.

Minder dringen
Het reisgedrag van Amsterdammers en bezoekers heeft sinds de ­invoering van het nieuwe stelsel een behoorlijke verandering ondergaan. De tram noteerde een daling in het aantal reizigers van 11 procent, de GVB-bussen hadden 3 procent minder reizigers.

De metro scoorde een plus van 40 procent. Het tramnetwerk is precies even lang gebleven, het metronetwerk is uitgebreid met tien kilometer Noord/Zuidlijn. Volgens vervoerbedrijf GVB betekent het verlies aan tramreizigers dat het ­minder dringen is in de trams.

Uit een eerste evaluatie van het nieuwe ov-netwerk, dat is ingegaan toen de Noord/Zuidlijn ging rijden, blijkt dat vooral de noordelijke helft van de nieuwe metrolijn meer reizigers trekt dan verwacht.

Het aantal reizigers op station Zuid blijft achter bij de verwachtingen. Met name het spoor vlak voor station Zuid gold van tevoren als zeer storingsgevoelig. De metro zit gemiddeld overigens het volst op het stukje onder het IJ, in zuidelijke ­richting tussen station Noorderpark en CS.

Veel geklaagd
Hoewel bij de evaluatie slechts beperkt gegevens beschikbaar waren - tijdens de zomermaanden gold een speciale dienstregeling - voert het GVB al aanpassingen door in de dienstregeling. Zo zullen vanaf komende week extra lange bussen worden ingezet op de lijnen 34 en 35. Uit de cijfers blijkt dat deze propvol zitten. Daar wordt ook veel over ­geklaagd.

Het GVB erkent dat deze volle bussen het gevolg zijn van een verkeerde inschatting, zegt een woordvoerder van het bedrijf. "We hadden gedacht dat meer mensen met de fiets of lopend naar een van de nieuwe metrostations in Noord zouden komen, maar ze maken veel gebruik van de bussen."

Ook blijkt dat de helft van de mensen die in Noord in de bus stapt niet verder reist naar andere stads­delen, maar in Noord blijft.

Tegelijk is gebleken dat de nieuwe metro met veel minder storingen kampt dan van tevoren werd aangenomen. Eerder ging men per week uit van gemiddeld vier storingen van meer dan een half uur. Dat blijkt gemiddeld één storing per week te zijn.

Wel kampt het GVB in de eerste weken van de normale dienstregeling met opvallend veel verstoringen in het metronetwerk: alle lijnen vielen geregeld uit, behalve de Noord/Zuidlijn. 

Prognose
De eerste weken na de ingebruik­neming gold een zomerdienstregeling met relatief weinig reizigers voor de nieuwe metro. Na de zomervakantie trokken de reizigersaantallen aan: in de periode sinds 2 september maakten dagelijks gemiddeld 84.000 reizigers gebruik van de Noord/Zuidlijn.

Dit blijft nog ver achter bij de prognoses, waarbij werd uitgegaan van 121.000 gebruikers per dag. Het GVB zegt dat die prognose gold voor 2030 en stelt dat de groeicijfers van de laatste jaren erop duiden dat die 121.000 kunnen worden gehaald.

De drukste dag in de nieuwe metrolijn was ­overigens vrijdag 13 september, toen bijna 100.000 mensen ervan gebruik maakten.