Ex-daklozen vieren kerst in eigen woning: 'Ik ben zo gelukkig'

Manfred Buijs (46)

Zijn huisje in Betondorp ziet er piekfijn uit. Foto's op de schoorsteenmantel, plantjes voor de ­met vitrage bedekte ramen en een kleedje op de grond. Op tafel staat een kerstboompje en aan de muur hangen de diploma's die hij heeft behaald in de exact dertig maanden dat hij 'schoon' is.

Ruim zes jaar deed hij erover om zover te komen.

"Mijn leven is niet 180 maar 360 graden gedraaid," zegt Manfred Buijs. Hij wijst naar een foto van zijn moeder. "Zij was de basis van mijn verslaving. Ik zat sinds mijn elfde aan de coke en sinds mijn zeventiende aan de heroïne. Ik heb in mijn jeugd verdriet, geweld en misbruik meegemaakt en ging als kind van internaat naar internaat. De pijn reguleerde ik met drugs."

Zijn verleden etterde zijn hele leven door, totdat zijn moeder in 2014 overleed. "Er viel iets weg wat ervoor had gezorgd dat ik mijn leven lang had vastgehouden aan de drugs. Haat vreet je op en maakt je kapot."

Rond dezelfde tijd kwam Buijs weer in contact met zijn dochter van 27 die hij nagenoeg zijn hele leven niet heeft gezien. "Al die jaren op straat was zij mijn enige lichtpuntje."

Toen hij zijn huis kreeg, voelde hij zich er niet direct senang. "Ik heb lang naast de maatschappij ­gestaan. Altijd op de vlucht. Ik moest leren hoe een huis voelde. Dat ging met vallen en opstaan. Ik had er zo'n puinhoop van gemaakt. Ik kreeg ook een ­terugval." Het ging aanzienlijk beter na hulp van een traumapsycholoog. "Ik moest puinruimen."

Sinds een jaar staat er een foto van Buijs' moeder in de kast. "Ik heb begrip gekregen voor haar door hetgeen ze zelf heeft meegemaakt. Liefde is een groot woord, maar de haat is weg en dan kun je aan je eigen leven beginnen."

"Ik ben dankbaar dat ik me weer mens voel. Tien jaar geleden sliep ik nog in portieken en liep ik over straat. Bezeten van drugs. Ik woog maar 57 kilo. Toen het onlangs zo hard sneeuwde, kwamen die herinneringen terug. Ik liep daar en iedereen was binnen. Dat deed me opnieuw beseffen hoe goed ik het nu heb."

Nabil (37) - 'liever geen achternaam'

Geluk heeft hij in zijn leven niet gehad, maar hij is ­inmiddels wel gelukkig geworden. "Ik heb een paar goede afslagen genomen en er keihard voor ­gewerkt. Maar ik ben er nog niet helemaal," zegt Nabil.

De problemen ontstonden op zijn negentiende. Hij maakte, zegt hij, verkeerde keuzes en kwam in de criminaliteit terecht. Hij pleegde overvallen op winkels met vuurwapens, werd gepakt en kwam ruim acht maanden vast te zitten, in beperking. Contact met de buitenwereld was verboden. "Ik was een beest in mijn vak. Het leek zo makkelijk totdat ik werd opgepakt."

Nadat hij was vrijgekomen werd hij wegens een spataderontsteking afgekeurd. Zijn carrière als bankwerker/lasser kon hij op zijn buik schrijven en hij kwam in de ziektewet terecht. "Ik deed de hele dag niets, lag tot in de middag te slapen en ging drinken. Ik had voor niemand respect meer."

Zijn ouders gooiden hem het huis uit. Nabil sliep bij vrienden thuis, op een matras op de grond in de kapsalon van een vriend, in een auto of op straat.

"Ik was 33 jaar oud, niks meer waard en mijn eigenwaarde totaal kwijt. Ik keek naar mezelf en besloot aan mijn situatie te gaan werken. Ik liep bij de Jellinek tegen de juiste man aan, iemand die met zijn hart werkt."

Nabil komt nu elke week in de sportschool voor het programma 'Rebuild your body', dat HVO-Querido voor zijn cliënten heeft opgezet in de Havenstraat. "Om fitter te worden en doorzettingsvermogen te creëren."

Hij is bijna twee jaar van de drank af. "Sinds enkele weken heb ik mijn eigen huis. Het is de kers op de taart. Het tij is gekeerd. De gekkigheid, het uitgaan, de criminaliteit en verslaving... ik ben er allemaal klaar mee."

Hij heeft nog één wens. Hij wil weer graag lassen. "Daar verlang ik zo naar. Lassen geeft zo'n voldoening. Als je collega's dan zeggen: 'Wat een mooie las, man' en je baas dan zijn duim omhoog steekt. Dat is het mooiste wat er is."

Wilf Noë (51)

Op het naambordje van zijn deur in het 'deftige Zuid' prijkt zijn naam, zij het wat anders gespeld: Wilf Noway. Met veel aplomb opent hij de deur van zijn 'waanzinnige' woning.

Aan de muur in zijn volle woonkamer hangen platenhoezen van onder meer Neil Diamond, Bob ­Seger's Band en Eminem en er staan verschillende gitaren. Hij schuift wat met banken en maakt ruimte voor zijn bezoek. "Veel van mijn spullen komen van de kringloopwinkel. Ik vind alles leuk," zegt Wilf Noë, die een vaste baan heeft bij kringloopwinkel De ­Lokatie.

Sinds anderhalf jaar heeft hij zijn eigen huis. "Een benedenhuis in Zuid nog wel. Wow! Mijn mond viel open toen ik het zag. Ik geniet de hele dag door."

Noës leven is sinds anderhalf jaar totaal veranderd. Veertien jaar lang woonde hij 'hier en daar'. Hij sliep bij mensen op de bank, in een park of een gekraakt pand. "Of in een bootje. Ja, je moet wat."

Hij heeft in zijn leven allerlei baantjes gehad, bij onder meer Schiphol en KLM. Ook hielp hij een tijd bij het afzetten van festivalterreinen op de NDSM-werf. "Dan had ik meteen een slaapplek."

Door allerlei ­factoren ging het bergafwaarts met hem. Een vriend wees hem kortgeleden op HVO-Querido, waar hij werd geholpen om op het rechte pad te komen.

Noë is inmiddels helemaal ingeburgerd in Zuid en onderhoudt zelfs het tuintje van zijn buurman. Met de inrichting van zijn eigen huis is hij klaar. Hij opent een ondiepe hoekkast in de gang die vol staat met sneakers. "Dit is mijn inloopkast. Kijk maar. Die schoenen moet ik allemaal inlopen," zegt hij grijnzend.

De laatste stap in zijn nieuwe leven was de gang naar de tandarts, een project van HVO-Querido.

"Ik had nog drieënhalve kies en een losse voortand. Hij gaf me een nieuw bovengebit. Ik kan alleen nog maar stralen. Je kunt aan mijn tanden niet zien dat ik drugs heb gebruikt en aan de grond zat."

"Ik ben zo gelukkig. Je moet zelf je leven keren, maar iemand moet wel het pad voor je neerleggen, zodat je dat kunt belopen."