Direct naar artikelinhoud

Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders

De landelijke intocht van Sinterklaas in Zaanstad is gemoedelijk verlopen. Burgemeester Jan Hamming kijkt tevreden terug op een gemoedelijk kinderfeest met ruimte voor vrijheid van meningsuiting. Elders in het land waren er opstootjes en arrestaties.

Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek

"Een kinderfeest zoals het moet zijn, verlopen zoals wij hadden gehoopt," aldus Hamming bij de persconferentie na afloop van de intocht. Op vier plekken werd gedemonstreerd door voor- en tegenstanders van Zwarte Piet. Dit verliep zonder noemenswaardige incidenten, zei Hamming

"Het is hartstikke goed verlopen. Een kinderfeest zoals een kinderfeest hoort te zijn.'' Het was volgens hem een goede combinatie van het recht op vrijheid van meningsuiting en een veilig kinderfeest. "Maar wel binnen de grenzen van de rechtsstaat en zonder dat de kinderen er last van hadden.''

Wel heeft de politie vier personen aangehouden. Volgens de politie zijn twee personen opgepakt voor het verstoren van de openbare orde, een voor het gooien van een steen naar een demonstratievak en een voor het niet kunnen tonen van een identiteitsbewijs.

Volgens de burgemeester kwamen er een kleine 30.000 bezoekers naar de aankomst van de goedheiligman.  Nadat Sinterklaas met zijn gevolg begin van de middag op Pakjesboot 12 aankwam in Zaandijk, trok de stoet via de Lagedijk en de Julianabrug naar de wereldberoemde Zaanse Schans.

Traditionele pieten
Bij de intocht liepen veel traditionele pieten mee. De NTR had al aangekondigd dat er ook zwarte pieten aanwezig zouden zijn. De publieke omroep kwam daarmee terug op de eerdere toezegging dat het gevolg van de Sint alleen uit roetveegpieten zou bestaan. 

De intocht ging gepaard met strenge veiligheidsmaatregelen. Voordat mensen het gebied van de intocht konden binnengaan, werden ze gefouilleerd en hun tassen gecontroleerd.

(Tekst gaat door onder foto)

Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek
Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek

In totaal hadden zo'n honderd voor- en tegenstanders van Zwarte Piet zich verzameld in twee aparte vakken langs de route van de intocht. De circa vijftig anti-Pietdemonstranten hielden een groot spandoek bij zich met de tekst: Laat Sinterklaas een kinderfeest zijn voor alle kinderen.

Aan de andere kant van de route stond een groepje voorstanders van Zwarte Piet met Nederlandse vlaggen. Op de ramen van sommige huizen langs de route hingen posters met een afbeelding van Zwarte Piet met teksten als 'handen af van onze tradities'. 

Doorlopen
Niet iedereen kon de aanwezigheid van de demonstranten waarderen. Bezoekers liepen snel door met hun kindjes of zongen heel hard sinterklaasliedjes door de leuzen heen. Een zwart geschminkte piet ging pontificaal tegenover de betogers staan. De politie verzocht hem dringend door te lopen, wat hij na enig protest deed.

"We hadden ons minutieus voorbereid," aldus Hamming. "Het was een hele bijzondere operatie en we waren op alles voorbereid.'' Hij erkende wel dat het "treurig is om te zien'' dat al die veiligheidsmaatregelen nodig zijn.

De burgemeester zou graag zien dat de samenleving het gesprek met elkaar aangaat over de traditie van Sinterklaas. "En dat we kunnen gaan van dialoog naar begrip en van begrip naar verandering. Dat we kunnen zeggen: dit is een kinderfeest voor iedereen.''

De regio

Kick Out Zwarte Piet (KOZP) meed dit jaar de landelijke intocht, maar was de regio in. Er vonden onder meer demonstraties plaats in Den Haag, Rotterdam, Dokkum, Groningen, Eindhoven, Apeldoorn, Weesp en Maassluis en Den Helder. Dat zorgde her en der voor spanning.

Zo stonden activisten van KOZP in Leeuwarden op het Wilhelminaplein tegenover supporters van Cambuur, die zich hadden opgesteld op de trappen van het gerechtsgebouw. De politie moest met een aantal busjes een barrière tussen de twee groepen vormen. 

Eindhoven
Ook in Eindhoven bemoeiden voetbalsupporters zich met de intocht. Tegenover een relatief kleine groep van zo'n twintig activisten van KOZP positioneerde een groep van ongeveer 250 hardekernsupporters van PSV zich.

De politie dreef de twee groepen uiteen en moest er met een dubbel kordon tussen blijven. De PSV-fans gooiden met eieren en blikjes, de KOZP-leden hielden zwijgend protestbordjes omhoog. Er werden in totaal zes arrestaties verricht en er volgt een strafrechtelijk onderzoek, meldde de politie zaterdag.

Zo hoopt het Openbaar Ministerie meer mensen te kunnen aanhouden. Naast openlijke geweldpleging gaat het onder meer om het scanderen van discriminerende en racistische leuzen. Camerabeelden zullen worden bekeken.

Arrestatie
In Rotterdam zijn vier aanhoudingen verricht. Eerst werd een man gearresteerd die op de Erasmusbrug een anti-Piet-activist van KOZP aanviel. Aan de brug was een spandoek gehangen met de tekst 'Zwarte Piet is racisme'. Volgens de politie was daar een vergunning voor afgegeven. Precies onder het spandoek deelden zwartgeschminkte leden van anti-islambeweging Pegida snoepgoed uit.

Onder meer op de Erasmusbrug in Rotterdam moest de politie in actie komen. Demonstranten tegen Zwarte Piet kregen door hun tegenstanders een rookbom naar hen toe gegooid. Die tegenstanders wilden bovendien met de demonstranten op de vuist, maar de politie kon dit voorkomen.

Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek
Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek

Busreis
De busreis van activisten van KOZP van Amsterdam naar Den Helder werd halverwege een halt toe geroepen. In Alkmaar werd de bus door de politie tegengehouden. De actiegroep wilde geen afspraken maken met de politie over het meebrengen van eigen beveiliging. 

Zaterdagmiddag liet een woordvoerster van KOZP weten "supertrots" te zijn. "Nog nooit zijn zo veel jongenmensen de straat op gegaan." Ze vindt het jammer dat op verschillende plekken "ons recht op demonstratie werd ingeperkt".

Een woordvoerder van de politiekorpsleiding zei dat er nog wordt geïnventariseerd hoe de intocht op diverse locaties is gegaan. Het is niet zeker of de politie nog met een verklaring komt daarover. "Het was in veel gevallen ook gewoon een zaak van samenwerking tussen de burgemeesters, het Openbaar Ministerie en de politie in de diverse regio's."

Aanhangers van KOZP werden vorig jaar onderweg naar de landelijke intocht in Dokkum tegengehouden op de snelweg door middel van een wegblokkade. De initiatiefnemers daarvan zijn vorige week veroordeeld tot taakstraffen.

Lees ook: Gemoedelijk kinderfeest met ouderwetse pieten en demonstranten Rutte: ga gewoon naar intocht Sinterklaas

Landelijke intocht gemoedelijk verlopen; spanningen elders
Beeld Patrick Meershoek