Direct naar artikelinhoud

Verward op straat: het is een nieuwe epidemie

Het aantal gedwongen opnames is nog nooit zo hoog geweest. Ook is het aantal meldingen van overlast door verwarde mensen wéér toegenomen, meldt de politie.

Verward op straat: het is een nieuwe epidemie
Beeld anp

De grafieken van de gedwongen opnames in Nederland laten steevast een flinke stijging zien.

Daarbij worden records gevestigd: vorig jaar is in Nederland 26.000 keer een psychiatrische dwangbehandeling opgelegd, blijkt uit cijfers van de Raad voor de Rechtspraak. In Amsterdam waren dat er 963, ook een record. Vijf jaar eerder waren het er 736.

Dat betekent dat weer meer mensen met een psychiatrische aandoening zo ver zijn afgegleden, dat ze tegen hun zin moesten worden opgenomen in een kliniek.

Onvoldoende zorg
Een kwalijke zaak, vindt voorzitter Bert van Raalte van Ypsilon Amsterdam, een vereniging die zich sterk maakt voor naasten van mensen met een psychose.

Hij wijt de stijging aan het terugschroeven van het aantal bedden in de psychiatrische instellingen. De zorg verplaatst zich van de beschermende omgeving naar thuis.

Maar daar zijn onvoldoende zorg en begeleiding om de mensen met een psychiatrische aandoening op te vangen, vindt Van Raalte.

"Het systeem is verstopt. Iemand met een ernstige psychiatrische aandoening moet thuis begeleiding krijgen bij het verkrijgen van werk en woonruimte. Er moet een goede behandeling zijn. En iemand moet zingeving hebben, anders bestaat het risico van afglijden en van gedwongen opname. Daar wordt niemand beter van."

Door muren en schotten heen
Tegelijk met de stijgende cijfers over de gedwongen opnames komt de politie met een noodkreet: de overlast van verwarde mensen is weer toegenomen en fors ook.

Het aantal geregistreerde incidenten met verwarde personen steeg van bijna 75.000 in 2016 naar 83.500 in 2017: een stijging van 12 procent.

In Amsterdam waren er vorig jaar 6296 meldingen van mensen met verward gedrag waar de politie op af is gestuurd. Ook dat is een record, in 2016 waren dat er nog 5615.

Bovendien lijkt ook de ernst van de incidenten toe te nemen, zegt de Amsterdamse korpschef Pieter-Jaap Aalbersberg. Met regelmaat worden na een melding speciale teams ingezet.

Aalbersberg vindt dat er vanuit de zorg meer moet worden gedaan. "Net zoals de politie zouden ook professionals uit de zorg en ondersteuning 24/7 beschikbaar moeten zijn in wijken en buurten."

Ook hij benadrukt het belang van een vangnet thuis. "Bij mensen die veelvuldig met de politie in aanraking komen, ontbreekt het vaak aan een stabiele levensstructuur. Het is essentieel het belang van de persoon centraal te stellen en oplossingen te realiseren dwars door alle muren en schotten van organisaties heen."

Geïsoleerd raken
Volgens Johan Legemaate, UvA-hoogleraar gezondheidsrecht en gespecialiseerd in dwangrecht, kunnen er meer factoren van invloed zijn op het aantal gedwongen opnames, afgezien van het terugschroeven van het aantal bedden in de psychiatrische instellingen.

"Het is lastig te beoordelen waar het nou precies aan ligt. Het zou ook te maken kunnen hebben met een afnemende tolerantie."

"Of verstedelijking - wat in Amsterdam een rol kan spelen. In een stad kunnen mensen makkelijker geïsoleerd raken en dan is het minder zichtbaar als ze afglijden. Misschien is het ook wel zo dat er meer mensen zijn met psychiatrische problemen. We moeten eerst weten wat de oorzaak is, dan weten we ook aan welke knoppen we moeten draaien."

26.000

Vorig jaar is in Nederland 26.000 keer een psychiatrische dwangbehandeling opgelegd, een record.

Tip Het Parool

Heb je een nieuwstip of nieuwsfoto? Voeg ons toe op Whatsapp. Liever mailen of anoniem tippen? Bekijk hier hoe dat kan.