'J.P. Coen-school dekt de lading niet. Wij zijn vreedzaam'

Al zo'n 27 jaar is Sylvie van den Akker directeur van de J.P. Coenschool, een openbare basisschool in Oost. En al zo'n jaar of vijftien is er sprake van een groeiend ongemak bij die naam. "Het kwam weleens ter sprake als er nieuwe ouders kwamen kijken en zeiden: goh, hebben jullie weleens over die naam nagedacht?"

Jan Pieterszoon Coen (1587-1629) was namelijk de gouverneur-generaal van de VOC die in toenmalig Nederlands-Indië een bloederig bewind voerde. Dat is geen nieuwe informatie.

De gemeente noemt de Coentunnel nog steeds de Coentunnel, ondanks regelmatig terugkerende kritiek: namen worden alleen veranderd als nieuwe informatie over de naamgever daartoe aanleiding geeft. En zijn omstreden cv was al in 1966 bekend, toen de tunnel openging.

Dat de J.P. Coenschool na 107 jaar nu heeft besloten om een andere naam te gaan zoeken, is dan ook een kwestie van 'voortschrijdend inzicht', aldus Van den Akker.

"We zijn de afgelopen jaren bezig geweest met wat voor school wij willen zijn, wat onze kernwaarden zijn. Deze naam dekt de lading niet. We zijn een vreedzame school, hij heeft duizenden mensen vermoord."

Michiel de Ruyter
Dat het besluit van een school nu weer een landelijke discussie doet oplaaien over hoe we met het verleden moeten omgaan, verbaast haar niet.

Het is dezelfde discussie die vorig jaar speelde toen de Rotterdamse kunstinstelling Witte de With de naam veranderde.

Of toen het Mauritshuis een borstbeeld van Johan Maurits weghaalde.

Of eigenlijk: de discussie die al jaren speelt om standbeelden en straatnamen die een eerbetoon zijn aan omstreden figuren als Joannes van Heutsz, Michiel de Ruyter en Peter Stuyvesant. En dus ook Jan Pieterszoon Coen.

Klein groepje activisten
En als er dan wat verandert, volgt de kritiek: verandering is het wegpoetsen van de geschiedenis. Een beeldenstorm. Gebeurtenissen uit het verleden worden ten onrechte langs de maatstaf van vandaag gelegd. En dat alleen vanwege de morele ijdelheid van een klein groepje activisten.

Of, zoals in een voor internet vrij milde negatieve reactie op de Facebookpagina van de school staat: 'Wat een triest zooitje zeg, ik vraag me af wat voor soort mensen nou echt moeite met zo een naam hebben.'

Dat is vrij simpel, aldus Van den Akker. Dat zijn het personeel, de ouders van leerlingen en buurtbewoners, die hier de afgelopen jaren veel over hebben gepraat.

De naamswijziging heeft volgens haar ook niets te maken met het negeren van de geschiedenis.

"De geschiedenis, daar kom ik niet aan. Die vinden we heel belangrijk en daar praten we veel over. Maar die geschiedenis staat los van de naam van onze school. Het is een naam die überhaupt misschien nooit goed bij een school past, en waar wij ons in elk geval nu niet meer senang bij voelen."