D66 blijft grootste, nieuwkomers stevenen af op debuut

De drie belangrijkste nieuwkomers Forum voor Democratie, Bij1 en Denk stevenen af op hun debuut in de Amsterdamse gemeenteraad.

Dit blijkt uit een peiling die bureau OIS deed in opdracht van Het Parool en AT5, aan de vooravond van het eerste grote lijsttrekkersdebat, dat woensdagavond live te volgen is op de website van Het Parool.

Met de entree van deze uitdagers zal de gemeenteraad uit elf partijen bestaan, een ongekend aantal. Op dit moment telt de gemeenteraad acht partijen.

NIet voorop
Al meer dan vijftig jaar schommelt het aantal raadsfracties tussen zeven en negen, met 1970 als uitschieter, toen tien partijen zetels haalden.

Versnippering is allang een trend in Nederland en in de landen om ons heen, zegt politicoloog Rinus van Schendelen, verbonden aan de Erasmus Universiteit.

Rotterdam telt twaalf partijen, Den Haag elf en Utrecht tien. "Amsterdam loopt vaak voorop, maar niet als het gaat om politieke trends," aldus Van Schendelen.

Forum voor Democratie (FvD) komt met drie zetels binnen als hoogste nieuwkomer in de peilingen. Denk staat op twee en Bij1 nipt op één. "Forum krijgt op dit moment de meeste aandacht en scoort goed in de landelijke peilingen," verklaart Jeroen Slot van OIS. 

Volgens hem trekt FvD vooral stemmen weg bij VVD, die daalt van zes naar vijf zetels. 

Een ouderenpartij
De strijd om de eerste plaats is spannend, omdat D66 afstevent op een flink verlies. De partij daalt van veertien naar tien zetels en komt hiermee in het vizier van GroenLinks, dat op acht zetels uitkomt. In een eerdere peiling van Maurice de Hond kwamen beide partijen uit op negen zetels. 

De PvdA verliest ook en gaat van tien naar acht zetels, maar lijkt wel op de weg terug, zoals ook blijkt uit landelijke peilingen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen vorig jaar kwam de partij, ooit de grootste in de stad, nog uit op omgerekend vier tot vijf zetels in Amsterdam. 

Maurice de Hond kwam uit op vijf zetels voor de PvdA.

SP verliest twee zetels en komt op vier. Partij voor de Dieren gaat van één naar twee zetels.

Voor één ouderenpartij is een plek weggelegd, nieuwkomer 50Plus en oudgediende Partij van de Ouderen moeten uitvechten wie van de twee in de raad komt.

CDA haalt net één zetel.

GroenLinks is de meest gewenste collegepartij, gevolgd door PvdA en D66. Deze drie kunnen volgens deze peilingen rekenen op een meerderheid.

Woningmarkt
In de campagne valt nog veel te winnen en te verliezen voor de partijen, want ruim een kwart van de potentiële stemmers heeft nog geen keuze gemaakt.

"Dat is een hoger percentage dan wij tegenkwamen bij onze peilingen voor de Tweede Kamerverkiezingen," aldus Slot.

Omdat de opkomst voor de gemeenteraadsverkiezingen altijd lager ligt, kunnen nog flinke verschuivingen optreden, zegt Slot. Als een partij haar achterban goed weet te mobiliseren, kan dat een groot effect hebben.

De woningmarkt komt in de peiling naar boven als belangrijkste thema onder de kiezers, gevolgd door zorg, onderwijs, milieu.

Ruim de helft van de stemmers kan de datum van de gemeenteraadsverkiezingen niet noemen. Die zijn op 21 maart.

Lees de analyse: Het vormen van een coalitie zal lastiger zijn dan ooit