Ex-patiënten Slotervaart: 'Dit is een mentale klap'

"Al mijn hele leven weet ik dat er iets met mij is," zegt Storm Vogel (33). "Maar ik had er nooit de woorden voor." Inmiddels kan Vogel dat 'iets' wel benoemen: "Ik ben transgender." Vogel wenst niet aangesproken te worden met meneer of mevrouw. "Ik ben gewoon Storm Vogel."

De persoon die op 15 november geopereerd zou worden in MC Slotervaart. Vogel probeerde al twee jaar voor een geslachtsveranderende operatie in aanmerking te komen. Omdat er meer dan duizend volwassenen op de wachtlijst van het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie in het Amsterdam UMC stonden - op een eerste afspraak was het minimaal twee jaar wachten - probeerde de theatermaker het elders.

Bij MC Slotervaart was de wachttijd 'slechts' een jaar. Maar eerst moest er nog een diagnose worden gesteld, want anders wordt de ingreep niet vergoed door de verzekering. "Frustrerend," vindt Storm. "Na jaren weet ik eindelijk dat ik trans ben en daar wil ik iets mee doen. Eerst moet ik me nog bewijzen, omdat er krampachtig wordt vastgehouden aan allerlei protocollen. En daarbij: bizar toch, dat ik een diagnose nodig heb, terwijl ik niet ziek ben."

Eindelijk een datum
Na een half jaar testen en onderzoeken kreeg Vogel eindelijk een datum voor de zo vurig gewenste operatie. "Al lang ben ik me mentaal aan het voorbereiden." Ook aan het praktische was gedacht: Vogel had projecten uitgesteld tot een poos na de operatie. "Alles was geregeld, ik was er klaar voor."

Vijf weken voor de grote dag moest Vogel lezen dat het ziekenhuis failliet is. Direct belde de theatermaker met MC Slotervaart; een week later is er nog geen duidelijkheid. "Ik ben gestrest, een beetje depressief. Ik ben alleen maar thuis geweest. Dit is een flinke klap."

Via de patiëntenorganisatie voor transpersonen heeft Vogels arts laten weten dat er een kopie is gemaakt van de wachtrij om te voorkomen dat de transgenders straks weer achteraan moeten sluiten. "Maar ik heb er geen vertrouwen in. Ik ben boos, verdrietig en gefrustreerd."

Het faillissement laat weer eens zien hoe de samenleving met transgenders omgaat, zegt Vogel. "Sinds mijn lichaam begon te veranderen, ben ik bezig met hoe ik loop, hoe ik er uitzie, wat voor kleding ik draag, mijn zelfbeeld. Het vooruitzicht dat het eindelijk over zou zijn, was zo fijn. Nu lijkt het alsof ik, alsof transgenders niet goed genoeg zijn om goede zorg voor te regelen."

"Dat voel ik niet alleen zo, dat uit zich ook in de manier waarop de zorg voor ons is geregeld. Je kunt ons niet even overplaatsen naar een ander ziekenhuis, we kunnen niet even elders geopereerd worden. De reden? Het tekort aan transgenderzorg. Dit voelt naar. Regeringspartij VVD opperde om de I Amsterdam-letters over te schilderen in lhbt-kleuren. Dat maakt me zo boos, al die jaren is er immers niets gedaan aan de belabberde situatie in de transzorg."

Toushka Ramesar: 'Dit is een enorme klap na al mijn strijd' 

"Dit is echt niet eerlijk," zegt Toushka Ramesar (29) na de 'hoe-gaat-het-met-u-vraag'. Al haar hele leven is de moeder van twee dochters (4 en 10 jaar) te zwaar. "Deels komt het door emotie-eten, maar ook het feit dat ik geen schildklier heb, speelt mee." Ramesar werd lang gepest. Als gevolg daarvan belandde ze in een vicieuze cirkel: "Ik at mijn verdriet weg, werd zwaarder en vervolgens nog meer gepest."

Op het toppunt woog ze met haar lengte van 1,68 meter 125 kilo. Ze raakte depressief en was altijd moe. Het ergste: "Ik kan er niet voor mijn dochters zijn. Mentaal niet, maar fysiek kan ik ook niet meekomen."

De huisarts raadde een gastric bypass aan, een maagverkleining. "Dat is niet zomaar even een operatie. Je gaat door de hele medische molen." Ramesar moest ook 18 kilo afvallen. Het was een zware strijd: zonder schildklier vermageren, is moeilijk. Ramesar schrapte koolhydraten en toen dat niet genoeg was, ging ze over op een crashdieet: elke drie uur een shake. Ze viel af, maar kreeg vanwege haar bloedwaarden geen groen licht van het medische team.

Na twee jaar lukte het toch. "Je weet niet half hoe blij ik was. Eindelijk had ik een operatiedatum: 2 november. Ik had zicht op een gezondere toekomst en mijn kinderen zouden de moeder krijgen die ze verdienen. De dag nadat ze met de anesthesist de narcose had besproken, hoorde ze dat het Slotervaart failliet is.

"Toen brak ik. Het is onbeschrijfelijk wat dat met je doet. Ik heb er lang naartoe gewerkt, tegenslagen gehad en mijn best gedaan. En nu... heb ik niks." Ramesar nam contact op met het ziekenhuis, maar daar werd haar slechts toegezegd dat er aan een oplossing wordt gewerkt. "Het is hoe dan ook een enorme mentale klap."

Joop Tiekstra: 'Mijn dossier heb ik zelf maar gehaald'

Een dag voor MC Slotervaart failliet werd verklaard, belde de orthopeed van Joop Tiekstra (54) met de mededeling dat het hem verboden was nog te opereren. Later die dag belde er nog iemand van het ziekenhuis. "Dat was een teleurstelling. Ik loop al zeker twee jaar met een versleten knie. Wandelen gaat al langer lastig en sinds eind vorig jaar kan ik ook niet meer fietsen."

Dankzij eigen initiatief kon Tiekstra terecht in het Acibadem International Medical Center, een behandelcentrum van een Turkse zorgverlener bij station Sloterdijk. Daar deed zich een nieuw probleem voor: zijn medisch dossier moest worden overgedragen. Toen dat met een telefoontje niet geregeld was, stapte Tiekstra de auto in. "We zijn het ziekenhuis in gelopen, hebben mijn map opgehaald en die afgeleverd bij Acibadem."

Maar toen alle obstakels leken te zijn geruimd, keurde de anesthesist de operatie af vanwege een waarde in het medisch dossier. "Dat is onjuist," zegt Tiekstra. "Van de zomer was mijn BMI inderdaad 38. Toen ben ik op dieet gegaan." Na een periode met zo min mogelijk koolhydraten en suikers is Tiekstra 21 kilo kwijt. "Ik ben de laatste twee weken voor mijn operatie elke avond op de hometrainer gaan zitten. Dat deed pijn, maar het moest slagen."

Het lukte: Tiekstra kreeg groen licht in MC Slotervaart, maar in een medisch centrum zonder ic zoals Acibadem gelden andere richtlijnen. "De BMI is nu opnieuw berekend en de operatie is op 14 november. Bijna drie weken later, maar er is een datum."

Monique Smit Jansen: 'Fijn dat er zo snel een oplossing is'

Monique Smit Jansen (49) zit al vier weken ziek thuis. "Het begon met een luchtweginfectie. De huisarts vermoedt dat er meer aan de hand is." Die verwees de pedicure naar MC Slotervaart voor cardiologisch onderzoek. "Woensdag, een dag voor het faillissement zou worden uitgesproken, is mijn afspraak telefonisch afgezegd."

Haar huisarts moest Smit Jansen naar elders doorverwijzen. "Ik heb nog nooit gehoord van het Acibadem International Medical Center, maar ik kon er snel terecht. Kijk, de situatie is allesbehalve prettig en ik heb al een hoge bloeddruk. Mijn twee oudste kinderen zijn in het Slotervaart ­geboren. Wel waardeer ik het dat er zo snel een oplossing is."

Maandag meldde Smit Jansen zich dus voor de nieuwe afspraak in de kliniek bij Sloterdijk. "Jammer dat ze geen lunchroom hebben, zoals in MC Slotervaart." Verder is de patiënt maar wat tevreden met het geboden alternatief. "Ze nemen de tijd voor me, de dokter was er al meteen. Elders komt de verpleegkundige, dan de coassistent en pas dan de dokter voor een kort gesprek. Deze kleinschalige zorg kan ik waarderen. ­Elders is het net een mierennest."
De tests in het Acibadem wezen uit dat er niks mis is met haar hart, Smit Jansen moet naar de longarts, maar waar die zit? "Dat is nu weer ­afwachten."