De beroemde Ajax-Benfica van 1969: 'Iedereen werd gek'

Dertien keer landskampioen, vier keer de KNVB-beker. Maar in Europa stelde Ajax tot 1969 nog weinig voor. Dat de ploeg van trainer Rinus Michels in Parijs een beslissingswedstrijd tegen het grote Benfica moest spelen om de halve finale van de Europacup 1 te bereiken, was een regelrechte sensatie.

Niemand had nog een cent voor de Amsterdammers gegeven, nadat ze op een besneeuwd veld in het Olympisch Stadion met 3-1 van de mat waren geveegd. Maar de opwinding sloeg toe, toen Ajax onder aanvoering van een weergaloze Johan Cruijff, 21 jaar nog maar, met dezelfde cijfers Benfica in Lissabon overvleugelde.

35.000 supporters wilden met eigen ogen zien hoe Ajax, dat in de eerste rondes FC Nürnberg en Fenerbahçe had verslagen, zich voor de halve finale zou plaatsen.

Parijs kleurde die dag rood-wit, schrijft Henk de Mari in De Cupdroom van Ajax. 'Van heinde en verre zijn ze naar Parijs ­gekomen, die gekke ­Hollanders, met rood-witte hoedjes op, met toeters die een oorverdovend lawaai veroorzaken, mensen die brood uit zakjes eten, zingend op straat, hand in hand gaan, brooddronken door de zonnige Parijs straten.'

Ook in het stadion was het feest. 'Bier en wijn gaan van hand tot hand, van mond tot mond, allemaal broeders en zusters vandaag, allemaal behorend tot die ene hele grote familie met de achternaam Ajax.'

Ajax won in de verlenging met 3-0, en de uit­geputte spelers dronken champagne uit soepkommen. Nadat in de halve finale ook Spartak Trnava was geklopt, maakte Amsterdam zich op voor de eerste Europese beker. Maar AC Milan bleek met 4-1 nog een maatje te groot, en het was Feyenoord dat een jaar later Nederland de eerste toernooiwinst bezorgde.

'Iedereen werd gek en wilde nu wél mee'

Sjaak Swart (80)

"35.000 supporters? Het waren er wel 50.000! Dat kan ik weten, want ik was erbij. Thuis verloren we in de sneeuw met 1-3. Alle fans hadden de reis naar Lissabon afgezegd: een kansloze missie. Het beroemde ­Benfica was al tien jaar ongeslagen in eigen huis."

"In Nederland zonden ze daarom maar Celtic tegen AC Milan uit op tv. De mensen zagen steeds de stand in beeld verschijnen: Benfica-Ajax: 0-1, 0-2, 0-3. Het werd 1-3. En dus moest er een beslissingswedstrijd aan te pas komen."

"Iedereen werd gek en wilde nu wél mee. Mijn opa, 80 jaar oud, was een grappige man. Hij was zo geliefd door de mensen, ze hielden altijd een plaatsje voor hem vrij in het stadion. Een verslaggever vroeg hem of hij naar Parijs zou afreizen. Voor de gein antwoordde hij: 'Ik ga op mijn brommer.' Daarna belden allemaal mensen uit België en Frankrijk: 'Is het waar? Dan mag hij bij ons komen overnachten in ons kapel.'"

"Wij kwamen vol zelfvertrouwen naar Parijs. Het was een fantastische ­wedstrijd, tegen grote voetballers als Eusebio, José Augusto en José Torres. En wat is er nou mooier dan twee clubs die willen voetballen, die voor de winst gaan?" 

"Ja, in de verlenging waren we helemaal kapot, maar wij hadden wel de langste adem en wonnen door een doelpunt van Cruijff en twee van Inge Daniëlsson."

"Of ik na die wedstrijd de overwinning heb gevierd in een nachtclub op de Champs-Élysées? Dat kan best, maar dat weet ik niet meer. Ik word ook een jaartje ouder, hè."

'Zo veel mensen had ik nog nooit gezien'

Chérif Ghemmour (56), Franse sportjournalist, schreef Johan Cruijff: Génie pop et despote.

"Ik was nog maar een kleine jongen, zes jaar oud. Mijn familie woonde in Colombes, een voorstad van Parijs: vlak bij het olympisch stadion Yves du Manoir, ik denk er 200 meter vandaan."

"Die dag staat in mijn geheugen gegrift. De straten werden afgezet, er mocht geen verkeer meer langs. Plotseling liepen er duizenden mensen langs ons huis. Zo veel mensen had ik nog nooit gezien."

"Mijn ouders vertelden ons dat ze kwamen voor een grote voetbalwedstrijd. Supporters van Ajax en Benfica in dezelfde clubkleuren - rood en wit. Vooral die van Ajax vielen op. Ze droegen petten, sjaals, vlaggen. Ze zongen liederen, waren heel vrolijk en erg gul ook. Ze gaven ons, de kinderen, geld en snoep." 

"Ik was ik nog te jong om al van voet­bal te houden. Wel onthield ik die naam: Ajax. Ajax was nog niet zo bekend, maar door die wedstrijden wer­den ze beroemd. Een club uit Amster­dam versloeg het grote Benfica van Eusebio. Er stond een nieuwe leider op: Johan Cruijff."

"Ik behoor tot de generatie die gefascineerd was door het Ajax van begin jaren zeventig en het 'Hollande' van het WK 1974. Een geweldig team, schitterend spel. In mijn boek over Cruijff vergelijk ik de spelers met rocksterren: met dat lange haar, die bakkebaarden. Het waren de jaren zestig. Ze waren stoer, sexy. Wij wilden ook zo zijn."

'We kregen zomaar vrij van school'

Cees van Zuilen (Huisdichter Cornelis) (68), clubdichter van Ajax

"Ik ging samen met Kees Ruiter, een school- en voetbalvriend. Hij was de broer van Sjoerd Ruiter, die ze de tweede Johan Cruijff noemden. Samen bezochten we alle thuiswedstrijden van Ajax. Dit was de eerste keer dat we meereisden naar het ­buitenland. In een bus van Maarse & Kroon. Ik geloof dat we de kaarten ­inclusief busreis kochten in sigarenwinkel Sacksioni."

"We waren 18 en zaten nog op het gymnasium in Amstelveen. We waren allebei een jaar eerder gezakt voor onze examens, maar de tweede keer verliep alles eigenlijk heel makkelijk. Ik denk dat we daarom zomaar vrij kregen van school. Het was ook maar één dag, hè. 's Ochtends heel vroeg weg en pas midden in de nacht weer terug." 

"We hadden plaatsen achter het doel, in dat vreselijk oude stadion. Door die sintelbaan zaten we vrij ver van het veld. Verder weet ik niet zo gek veel meer van de wedstrijd." 

"Wel herinner ik me nog dat ik enorm moest pissen in de rust. Maar het was zo druk bij de uitgang van de tribune... Dat red ik nooit, dacht ik. Ik zou wel na de wedstrijd gaan. Werd het verlengen. Ben ik toch maar gegaan. Ik moest zo lang plassen dat er drie verschillende mensen naast mij hebben gestaan. Echt waar. Ja, dat is absoluut nog altijd een record."

'Jij was er bij, in de buik van je moeder'

Sijbolt Noorda (73)

"In 1964 ging ik in Amsterdam studeren. We raakten in de ban van Europese wedstrijden van Ajax - de mistwedstrijd tegen Liverpool. Maar kaartjes waren niet te krijgen of te duur. Met een clubje studenten keken we altijd in Café Bos aan de Amstelveenseweg. Na die twee duels tegen Benfica was de opwinding tot een toppunt gestegen. Parijs! Daar moeten we naartoe!"

"We begrepen dat je gemakkelijk kaartjes kon krijgen als je een supportersvereniging oprichtte. Dat werd de nepsupportersvereniging Theo Koomen, onder het motto Mysterieuze krachten in de sport. We stuurden op nepbriefpapier een verzoek naar Ajax voor 30 toegangskaarten. En raad eens: we kregen een envelop terug met de kaartjes."

"Rond middernacht vertrokken we met de auto, zo in de karavaan mee naar Parijs. Onderweg haalden we rij­en en rijen bussen in. Soms stonden ze langs de kant, zodat iedereen kon piesen. Al die Nederlandse kentekens. Werkelijk ongehoord." 

"We parkeerden de auto aan de rand van Parijs en gingen met een treintje naar het station van Colombes. Bizar, het was er stampvol. Ook tot verbazing van die Fransen. Er was helemaal geen politiebegeleiding. Niks." 

"In het stadion stonden de supporters van Ajax en Benfica braafjes door elkaar heen. We deelden drank en broodjes. Een soort plattelandssfeer." 

"Ik was daar samen met mijn vrouw. We waren net een maand ervoor getrouwd als studentenechtpaar. Ik zeg nog weleens tegen mijn dochter: 'Jij was er bij, in de buik van je moeder. Je hebt een prachtige voetbalwedstrijd meegemaakt voor je geboren werd.'"