Alles wat riekt naar Kevin Spacey wordt verwijderd

Via Instagram kondigde Gordon aan dat hij iets heftigs had gedaan

In zijn Amsterdamse café Blushing hing een portret van Kevin Spacey, tussen allerlei andere filmsterren, en dat heeft hij na klachten van ­bezoekers weggehaald.

Wat is dat toch, met Kevin Spacey? Van alle #MeToo-­daders wordt hij op de snelste en meest genadeloze manier uit het collectieve bewustzijn verwijderd. Een beetje zoals herinneringen worden gewist in Eternal Sunshine of the Spotless Mind. Alsof we gedwongen worden Spacey te vergeten.

Hij werd vervangen in de film All the Money in the World, de projecten die hij bij Netflix had lopen werden teruggetrokken - kosten bijna 40 miljoen dollar. Er is blijkbaar een diepe behoefte om alles wat ook maar riekt naar Spacey met een grote poetsdoek te verwijderen.

Een veroordeling in de rechtszaal is er niet geweest, zelfs geen volmondige bekentenis van de dader zelf. Waarom dan al deze rigoureuze maatregelen?

Er zijn volgens mij twee mogelijkheden. Óf hij heeft dingen gedaan die zo monstrueus waren, en bovendien wijd en zijd bekend, dat er nu als een dolle schoon schip moet worden gemaakt. In dat geval is het hypocriet dat dat nu pas gebeurt, nu de geest uit de fles is, en geen leidinggevende eerder de moed heeft gehad om korte metten te maken.

Óf Kevin Spacey is onderdeel van de morele zuivering die ­momenteel plaatsvindt, die ­goede en ook angstaanjagende kanten heeft, en waarvan je eufemistisch zou kunnen zeggen dat waar gehakt wordt spaanders vallen.

Gordon is in elk geval al overstag gegaan met het ver­wijderen van Kevin, dus de ­keiharde wetten van de markt zijn aan het werk.

Woensdag stond er een groot stuk in de Volkskrant over ­kunstenaars die reuze creatief worden van Donald Trump, een gemeenschappelijke vijand is blijkbaar ideaal om de ideeënmachine aan de gang te krijgen.

Ik zou zeggen: we weten nu wel dat Trump een idioot is, daar zijn inmiddels boeken over volgeschreven, en we hebben het elkaar allemaal duizend keer verteld. We mogen het nooit ­gewoon gaan vinden dat hij in het Witte Huis zit, maar het is volstrekt gevaarloos om er nog protestliederen over te zingen.

Is het voor een kunstenaar niet veel interessanter om het vernieuwde puritanisme van deze tijd te beschouwen? Te onderzoeken of we hier te maken hebben met een emancipatiegolf of een nieuwe vorm van McCarthyism?

Misschien een idee voor de nieuwe plaat van Gordon.

Gijs Groenteman (1974) is schrijver, presentator en journalist. Wekelijks schrijft hij voor Het Parool een column over Amsterdam.