Vrijmibo op de Zuidas; bier, bruin fruit en ballen

Kantoormensen zijn gewoontedieren. Op vrijdagmiddag gaat een onhoorbare bel: tijd voor de borrel. Wie werkt bij Google of Baker McKenzie gaat naar Oliver's, wie werkt bij ABN Amro gaat naar Dickys.

Met persoonlijke voorkeur heeft dat weinig te maken. In principe, vat Rachel van Beek van Dickys het nuchter samen, willen mensen niet meer dan drie stappen zetten. En Dickys is nu eenmaal recht aan de overkant van het hoofdkantoor van ABN Amro.

Het ziet er deze vrijdagmiddag dan ook donkerblauw van de mensen, casual friday of niet.

Wat er gedronken wordt? Bier. Heel veel bier. Een enkel speciaalbiertje, een enkele Heineken 0.0 - maar Dry January is hier echt al heel lang voorbij. Bij Dickys kun je ook eten, op de vide staan tafeltjes, maar op vrijdag gebeurt dat eigenlijk niet. Men leeft op bitterballen en nacho's. De vitamines moeten komen van de zelfgemaakte guacamole.

Een tijdje geleden was in het nieuws dat datingapp Happn massaal werd gebruikt op de Zuidas. Dat lijkt vooral een kwestie van statistiek: op deze paar vierkante kilometer werken gewoon veel jonge mensen.

Deze vrijdagmiddag lijkt in elk geval niemand bezig met een datingapp. Hier wordt nauwelijks afgesproken, tenminste niet met vreemden. Deze kroegen lijken vooral bedoeld om de mensen die je toch al goed kent nog net iets beter te leren kennen.

Soms gaat dat een grens over, ja. Van Beek werpt vanaf de vide een blik over de balustrade. "Daar zie ik er één." Ze pikt ze er moeiteloos uit. Ze gaan altijd zitten, een beetje aan de zijkant, en ze raken elkaar de hele tijd aan. Typische vreemdgangers. Ze komen het ook weleens bij haar opbiechten. "'Ik heb met dat meisje gezoend,' zeggen ze dan. 'En nu ga ik weer terug naar mijn vrouw.'"

Apart slag
Bij Limon, even verderop, is dat niet anders. Manager Nick Zwart vraagt het weleens: is dat je vriendin? Nee, is gewoon een collega, klinkt het dan. Dan lacht hij maar wat. Het is een apart slag, de Zuidasmens, zegt hij.

Hij dacht dat die mannen in pak enorm uit de hoogte zouden zijn. Hij was toch maar een simpele jongen, zij verdienen veel geld. Dat is hem reuze meegevallen. Soms fluiten ze naar hem, als ze iets willen bestellen ofzo, maar dan zet hij de persoon die dat doet een beetje voor lul. Dat vindt de rest dan weer grappig.

Limon is net iets minder corporate, iets hipper dan Dickys - er komen ook buurtbewoners. Boven wordt gegeten naast de open keuken, beneden is de borrel. Ook hier ligt het tempo hoog.

Hadil Chamoun (27), senior recruitment consultant, schenkt haar collega's van recruitmentbureau Progressive witte wijn bij. "Hier achter de bar weten ze wel wie ik ben," zegt ze. Ze is uitgelaten na een paar shotjes, er is wat te vieren vanavond. "Doordeweeks werken we heel hard. Op vrijdagavond blazen we stoom af."

Limon is nog geen honderd meter verder dan Dickys, maar toch net uit de loop. Het grenst aan een uitgestrekt plein dat in de zomer zonovergoten is, maar daar heb je op een avond eind februari niet veel aan.

"Alles hier is drie keer struikelen natuurlijk, maar dit is net vijf keer struikelen," zegt Zwart. "Dus moet je wat extra's doen. Betere wijn in mooiere glazen. Bruschetta's. Een kaasplankje, een vleesplankje, maar de meesten willen gewoon een vette hap."

Soms hebben ze cocktails bij Limon, maar ze staan niet op de kaart. Want dat is de pest aan een café op de Zuidas: het is er óf heel druk, óf uitgestorven. Een collega komt nooit alleen, dus dan staat je zaak direct vol - maar andersom werkt het evengoed.

Deze avond is er iets bij Strand Zuid - daar hebben de kroegen meteen last van. Er komen hier nu eenmaal vrij weinig mensen aanwaaien. Dus mixt de barman bij Limon op rustige avonden een cocktail op bestelling, als het druk is worden het simpele mixdrankjes.

Gesnoven
Het betekent ook dat de ogen van de assistent-restaurantmanager van Oliver's gaan glimmen als hij vertelt over de ABN'ers die de overstap maakten naar de kroeg in de Claude Debussylaan (350 meter).

Er werken meer dan 4600 mensen bij het hoofdkantoor, als maar 1 op de 20 voet over de drempel van je kroeg zet, zit je al geramd. Tegelijk wil niemand een heel kantoor tegen zich keren. Dus wordt een oogje dichtgeknepen als het gaat om drugs­gebruik.

Bij Oliver's zit de wc naast de bar. Personeel kan wel zo'n beetje in de gaten houden wat er gebeurt, zegt Fabian Brand. "Maar wat ga je doen? Als je het verbiedt, doen ze het buiten - of ergens anders." Nick Zwart van Limon: "Als je gaat fouilleren, is meteen je hele zaak leeg. Dan is de hele Zuidas leeg."

Het taboe van cocaïne is er allang af, zegt hij. "In heel Nederland wel. In Zaandam, waar ik vandaan kom, wordt gesnoven in de rookruimtes." Bij Limon gaat het tenminste nog subtiel. "De baas is er vaak ook bij, je wilt toch niet dat die het ziet."

Hij snapt wel dat zo veel mensen cocaïne snuiven: "Ze moeten presteren hè." Hij probeert er niettemin op te letten. "Er zitten hier ook mensen te eten, weet je. Komen er opeens twee mannen tegelijk uit de wc. Dat kan gewoon niet."

'Bruin fruit'
Rachel van Beek van Dickys herkent gebruikers soms al als ze binnenkomen, of ze ziet het op de wc. Ligt er weer zo'n zakje in de prullenbak. "Dat zijn niet de ABN'ers trouwens," zegt ze. "Meer de headhunters, de snelle jongens."

Ze gaat gewoon net even wat vaker kijken bij de wc's, zegt ze. "Toiletrollen vervangen, dat werk. Soms staat er opeens een rij, en dan hoor ik het meestal wel. Dan zeggen mensen: 'Die deur zit wel heel lang op slot.'"

"Op zo'n moment klop ik aan, vraag ik of alles goed gaat. Als ze dan niet reageren, kan ik altijd nog met een lepel de deur openmaken, maar dat is nog nooit nodig geweest."

Het wordt vanaf vier uur, half vijf al druk in Limon, Dickys en Oliver's. Als we rond half negen in Oliver's belanden, staat vrij hard I'm too sexy op, de feestklassieker van Right Said Fred uit ook alweer 1992.

Het is aan de late kant, het hoogtepunt van de avond is voorbij, er is nu ruimte om te dansen. Een stelletje doet dat vrij fanatiek - als wij ze op de foto willen zetten, vraagt de jongen de fotograaf of hij er onherkenbaar op mag, 'want zij is getrouwd'.

Het is op vrijdag anders druk dan op doordeweekse avonden, zegt Brand. "De mensen hebben weekend." Hij noemt de sfeer huiselijk, de vaste gasten kent hij bij naam. Brand komt van het Leidseplein. "Daar komen mensen echt om te zuipen. Hier komen mensen naartoe voor de gezelligheid en de sfeer." Oké, en voor de drank natuurlijk, dat ook. Bier, cocktails en 'bruin fruit', dialect voor bittergarnituur.

Brand heeft duidelijk zijn hart verpand aan de Zuidas. "Dit is de gekste wereld die er bestaat. De mensen zijn heel eigen." Zijn ze niet vooral hoogopgeleid, wit en tussen de 25 en de 45? "Het zijn allemaal kantoormensen ja. Maar buiten kantoortijd zijn ze heel anders dan op hun werk."

Kleine Cooldown
Om een uur of negen wordt de zaak leger. Bij Dickys gebeurt hetzelfde: dan trekken de klanten als een bus schoolkinderen naar De Blauwe Engel, die niet voor niets ook wel De Blauwe Hengel wordt genoemd. De zaak pal naast station Zuid lijkt ervoor gemaakt om iemand aan de haak te slaan - het verhaal gaat dat er vrouwen zijn die er speciaal voor naar de Zuidas komen.

Dit is de plek waar goede voornemens stranden in 'nog ééntje dan'. De Blauwe Engel koestert dat imago. Op de website staat: 'De kans is groot dat je hier weleens gestart, gestrand of geëindigd bent.'

Het is, zegt manager Tim de Wit, de Kleine Cooldown van de Zuidas. Doordeweeks een bruine kroeg, op vrijdag een feestcafé. De Blauwe Engel bestaat al zestien jaar: een grote serre met een knetterdrukke bar in het midden. Het is even na negenen, in de bar draait dj Patsergedrag voor een dankbaar publiek.

Het glas in de serre knerpt onder onze voeten. Het ruikt er naar verschaald bier. Boven een grote schaal met bitterballen staart een man, omringd door lege krukken, verdwaasd voor zich uit.

Het succes van De Blauwe Engel? De Wit weet het niet precies. Er is gewoon niet zo veel anders, zegt hij. "En het is wel lekker: om half een is het klaar, je kunt gewoon met de laatste tram naar huis."

Doordeweeks heeft hij speciaalbier, maar op vrijdag interesseert het ze niets wat ze drinken, zegt hij. "Gewoon zo veel mogelijk. Dan is het gewoon rammen."