Direct naar artikelinhoud

Ernstige geluidshinder in de stad is flink toegenomen

De toegenomen drukte zorgt voor meer lawaai in de stad. Door meer verkeer en meer woningen stijgt het aantal Amsterdammers dat hiervan ernstige hinder ondervindt.

De Stadhouderskade in AmsterdamBeeld anp

In 2016 werden de woningen van ruim 53.000 Amsterdammers blootgesteld aan ernstige geluidshinder. In 2011 waren dat er nog ruim 47.000.

Voor ruim 26.000 Amsterdammers was het lawaai in 2016 zelfs dusdanig dat het hen in hun slaap kon storen. Dat gold in 2011 voor een kleine 24.000 inwoners.

Dat blijkt uit een berekening van de geluidsbelasting in 2016. Eens in de vijf jaar moet de stad volgens Europese regels de herrie rond wegen, spoorwegen, industrie en luchthavens in kaart brengen. Burengerucht en bouwlawaai zijn daarbij niet meegenomen.

Het is vooral het verkeer binnen de stad dat voor geluidshinder zorgt. Wegverkeer - auto's, vrachtwagens, bussen, brommers en trams - is goed voor 96 procent van de ernstige geluidshinder in Amsterdam.

Hier moet ook de toename ten opzichte van 2011 worden gezocht. Het aantal Amsterdammers dat te maken heeft met ernstige geluidshinder door binnenstedelijk verkeer, is bijna 9 procent toegenomen.

Rumoerige plekken
Voor een deel komt dat door meer verkeer. Een ander deel van de toename laat zich verklaren door nieuwe woningen binnen de stad.

Immers, door verdichting zijn er tussen 2011 en 2016 duizenden woningen bij gekomen op rumoerige plekken. Dus wonen meer Amsterdammers op plekken waar herrie de gevel teistert, want dat is waar de Europese rekenmethodiek van uitgaat.

Of de bewoners ook meer geluidsoverlast ervaren, is een tweede. Overlast is toch al subjectief. Daar komt bij dat juist nieuwbouw voldoet aan de jongste isolatie-eisen.

Dat hun woningen een hoge 'gevelbelasting' hebben, wil niet zeggen dat al deze Amsterdammers meer hinder ervaren. Om het nog ingewikkelder te maken: ook veranderde statistische modellen kunnen een deel van de toename verklaren.

Gezondheidsschade
De geluidshinder die van snelwegen en provinciale wegen komt, is stukken kleiner, evenals de hinder door treinen, die stiller zijn geworden. Verder gaan minder Amsterdammers gebukt onder 'industrielawaai'. Hier daalde het aantal ernstig gehinderden van 484 naar 222.

De onlangs vastgestelde Geluidskaart over 2016 is het uitgangspunt voor een nieuw actieplan met maatregelen om de geluidshinder naar beneden te brengen, maar dat laat het stadsbestuur over aan de ploeg wethouders die na de verkiezingen aantreedt.

Maatregelen zijn nodig, omdat lawaai door stress en verstoorde slaap grote gezondheidsschade kan veroorzaken, zoals hoge bloeddruk en hartklachten - zeker na langdurige blootstelling.

De laatste jaren werd ingezet op isolatie van woningen door bijvoorbeeld geluidwerend glas en het afdichten van kieren. Ook kwamen er meer smeerinstallaties bij trams tegen het piepen in de bochten, en stille, zuinige banden in het gemeentelijke wagenpark.  

Verkeersgeluid terugdringen valt niet mee, legt een woordvoerder uit. Geluidsschermen zijn langs wegen in de stad niet goed mogelijk. Geluidsreducerend asfalt is dat evenmin.

Dat werkt prima op doorgaande wegen, maar op drukke stadsstraten slijt het asfalt te snel door zwaar verkeer en door voertuigen die zich door de straten 'wringen'.

53.000

De gevels van 53.000 woningen in Amsterdam werden in 2016 geteisterd door lawaai.

53.000
Beeld Laura van der Bijl

Vliegtuiggebulder

Opmerkelijk: het aantal woningen dat meer dan 55 decibel te verstouwen kreeg door vliegverkeer, is tussen 2011 en 2016 bijna 15 procent afgenomen. Haalt Schiphol hier zijn gelijk? Daalt de geluidshinder door stillere toestellen en betere vliegroutes?

Dat is iets te snel geconcludeerd. De Amsterdamse geluidskaart gaat alleen over overlast in Amsterdam. Bovendien wordt de grens bij 55 decibel gelegd. Bij dusdanige herrie gaat het vooral om Buitenveldert, pal onder de route van de Buitenveldertbaan.

Deze 'Bulderbaan' werd in 2016 16 procent minder gebruikt dan in 2011, als gevolg van nieuwe afspraken over het gebruik van de zes landingsbanen van Schiphol. Het fortuin van Buitenveldert is daarmee het ongeluk van de regio. Boven onder meer Aalsmeer en Spaarndam is het aantal vluchten juist gestegen.

Door de grens van 55 decibel blijft de vlieghinder in Zuidoost buiten beeld, evenals de geluidshinder die ontstaat in Amsterdam-Zuid en Oud-West doordat vliegtuigen bij harde westenwind pal over de binnenstad vliegen.

Herman Stil