Amsterdam lijkt klaar voor gekozen burgemeester

Niesco Dubbelboer ziet het al voor zich: een reeks bijeenkomsten in de stad waar de kandidaten voor het burgemeesterschap hun visie geven op de stad Amsterdam, en wat daar allemaal te doen valt voor de drager van de ambtsketen.

"Ik hoop op topkandidaten van alle grote partijen in de stad, maar ook op iemand van buiten de gevestigde politiek. Zodat er echt iets te kiezen valt."

Een gekozen burgemeester in de hoofdstad komt mogelijk weer een stap dichterbij, wanneer Dubbelboer dinsdag namens het platform Meer Democratie de handtekeningen van 1500 Amsterdammers overhandigt aan waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen.

Met het verzoek of het college wil meewerken aan een burgerraadpleging als onderdeel van de zoektocht naar een opvolger van Eberhard van der Laan.

De initiatiefnemers hebben een slimme route bedacht waarmee Amsterdam de bevolking kan betrekken bij de keuze van de burgemeester, ook al is de landelijke politiek nog niet zover.

Dat kan door de gemeenteraad in de profielschets te laten opnemen dat de voorkeur wordt gegeven aan kandidaten die bereid zijn deze ambitie publiekelijk bekend te maken, en hun kandidatuur ook in het openbaar willen toelichten.

Medewerking gemeenteraad
Eerst zal de referendumcommissie zich moeten buigen over de vraag of de nieuwe burgemeester onderwerp kan zijn van een raadpleging.

De regel is dat benoemingen niet worden voorgelegd, maar juristen hebben Dubbelboer verzekerd dat de kans op groen licht toeneemt als niet de persoon onderwerp is, maar de nieuwe procedure. Daarin kunnen dan de kandidaten worden meegenomen.

Cruciaal is de medewerking van de gemeenteraad, maar ook daarover is het platform optimistisch.

D66, GroenLinks, PvdA en SP hebben al verklaard voorstander te zijn. Andere fracties zullen zich bij hen voegen, is het niet voor de verkiezingen, dan wel daarna.

Nieuwkomers als Forum voor Democratie, Denk en BIJ1 hebben de gekozen burgemeester niet voor niets in het landelijk verkiezingsprogramma staan.

Als het college, de gemeenteraad en referendumcommissie meewerken, kan het volgens Dubbelboer snel gaan.

Van Aartsen
"Dat moet ook. De raad heeft met Van Aartsen afgesproken dat hij tot de zomer blijft. Ik kan me voorstellen dat de locoburgemeester vervolgens nog een maand of twee voor zijn rekening neemt, maar daarna moet er een nieuwe burgemeester zijn. Dus het moet echt in de komende maanden gebeuren."  

Van de kandidaten wordt ook het nodige gevraagd. Zullen zij bereid zijn om op de zeepkist plaats te ­nemen? Dubbelboer zegt positieve signalen te hebben van politieke zwaargewichten aan wie hij de mogelijkheid voorlegde.

"Natuurlijk vraag je aan mensen om zich kwetsbaar op te stellen. Er zullen inderdaad kandidaten afvallen, maar daar is helemaal niets oneervols aan. We hebben het hier wel over Amsterdam."   

Voor de nieuwe burgemeester kan het een flinke steun in de rug zijn als hij of zij de voorkeur geniet van de bevolking, zegt Dubbelboer.

"Het is niet eenvoudig Eberhard van der Laan op te volgen. Het vertrouwen van de bevolking kan daarbij helpen. En de mensen zelf zijn ook hard toe aan meer zeggenschap. Eén keer in de vier jaar naar de stembus, dat voldoet gewoon niet meer."

Lees ook: 'Uniek ambt van burgemeester komt onder druk te staan'