Haarlem steunt bedreigde burgemeester: 'Zo on-Haarlems'
De Haarlemse burgemeester Jos Wienen woont vanwege bedreigingen in een safehouse. Honderden Haarlemmers gingen zondagmiddag als steunbetuiging de straat op. "Dit is zo on-Haarlems."
Voor het stadhuis staan twee zwaarbewapende agenten met geweren voor hun buik en helmen en donkere zonnebrillen op.
Op enkele meters afstand staan honderden Haarlemmers die hun burgemeester een hart onder de riem willen steken. Er worden A'4tjes uitgedeeld: 'Beste burgemeester. Haarlem staat achter u.'
Angels en een casino
Burgemeester Jos Wienen krijgt sinds begin september persoonlijke bewaking. Hij liet vorig jaar onder meer een clubhuis van de Hells Angels sluiten en rolde een illegale casino op. Sinds kort woont hij in een safehouse. Uit welke hoek de bedreigingen komen, zegt hij niet te weten.
Drie Kamerleden houden speeches op het bordes van het stadhuis op de Grote Markt. "Onze burgemeester wordt bedreigd. We zullen samen moeten opstaan," zegt CDA-Kamerlid Michel Rog. Dat dit Wienen overkomt, noemt hij desgevraagd een tijdsfenomeen. "Het gebeurt overal in Den Haag en in Amsterdam. En dus ook hier."
VVD-Kamerlid Wybren van Haga, die in opspraak raakte wegens het overtreden van de Amsterdamse huurregels, laat weten ook bedreigingen te krijgen, via mails en Twitter. "Mijn kinderen zouden naar de gaskamer moeten, schrijven de bedreigers. Je bent volkomen weerloos."
Onaanvaardbaar
Na de speech van minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken, die de bedreigingen "ronduit onaanvaardbaar" noemde, verschijnt plotseling Jos Wienen zelf op het bordes. Het langdurige en luide applaus ontroert Wienen.
"Lieve Haarlemmers bedankt voor dit geweldige hart onder de riem voor mij en mijn familie. Dat er zoveel mensen zijn die me steunen dat geeft de burger, in dit geval de burgemeester, moed. Jullie samenzijn is voor mij het signaal dat we pal staan voor de democratie en een rechtvaardige samenleving waarin je niet bang hoeft te zijn voor geweld. Wij doen hier gewoon ons werk en blijven dat doen. We wijken niet voor geweld, bedreiging of intimidatie."
We hebben een burgemeester die op een ferme manier regeert en doorgaat met zijn werk.
Hij verwijst naar het wapen van Haarlem: Vicit vim virtus ofwel: moed heeft het geweld overwonnen. Wienen werd in 2015, toen hij burgemeester was van Katwijk, al eens met de dood bedreigd door een drugsdealer.
Haarlemmer Ron Hogenboom: "Chantage en dreigementen mogen geen invloed hebben op het functioneren van de democratie. Velen zouden ervoor zwichten. Maar onze burgemeester houdt stand."
On-Haarlems
Plaatsgenoot Mirjam Hijstek: "We hebben een burgemeester die op een ferme manier regeert en doorgaat met zijn werk."
Aart Mak, predikant, betreurt het dat de burgemeester een target is geworden. "Wij willen Jos Wienen laten weten dat wij staan waar hij voor staat. "
Els Spee, geboren en getogen Haarlemmer, heeft dergelijke ernstige bedreigingen in Haarlem nog nooit meegemaakt. "Iedereen spreekt erover op straat. Die beveiliging voor het stadhuis is heel intimiderend en heel on-Haarlems."
Waarom het anders zo rustige Haarlem nu getroffen wordt? "Er is kennelijk een onderwereld in Haarlem, het provinciale Haarlem. Ik wist daar niets van," zegt Simone de Groot, die inmiddels twaalf jaar in de stad woont.
Onder de Haarlemmers wordt intussen gespeculeerd over de daders: De Hells Angels? Exploitanten van het illegale casino of wellicht de eigenaren van opgerolde wietplantages? Er wordt gezegd dat de Haarlemse chapter van de Hells Angels gewelddadiger is geworden. Zij zouden allerlei geweldsklussen opknappen.
Advocaat Chrissy Stroobach van de Hells Angels zegt dat de bedreiging niet in de hoek van haar cliënten gezocht moet worden. Zij wijst erop dat er een rechtszaak loopt over de sluiting van het clubhuis en dat de club de uitspraak van de rechter afwacht.
Bernt Schneiders
Volgens een ander heeft het met de gemeente Haarlem op zichzelf weinig te maken. De maatschappij verhardt. Het is de tijdsgeest dat gezagsdragers worden bedreigd, klinkt het op de Grote Markt.
De bedreigingen in Haarlem zijn van de laatste vijf jaar. Wienens voorganger Bernt Schneiders kreeg in 2015 persoonlijke bewaking. Na het oprollen van een wapendepot in een loods in een woonwijk, werd zijn auto in brand gestoken. Een kopstuk van de Hells Angels zou het op hem hebben gemunt, al kreeg het OM het bewijs niet rond.
"Mijn bedreigingen waren gericht op mijn auto en huis. Ik kon nog wel gewoon op de fiets door de stad en mijn werk doen. Maar bij Wienen is het op de persoon gericht. Dat is een heel ander verhaal. Het is een stuk grimmiger," zegt Schneiders.
Een vrouw kijkt na de demonstratie naar de zwaarbewapende agenten. "Het moet een veilig gevoel geven, die mannen met guns, maar ik voel me er juist onveilig door," zegt ze. Een agent noemt Wienen na afloop van de demonstratie een moedig man. "Daarom is hij vermoedelijk in deze positie terecht gekomen."
Bekijk videobeelden van de bijeenkomst: