'Met die woontorens dreigt een Bijlmerscenario in de Sluisbuurt'

De discussie over de bouw van hoge woontorens in de Sluisbuurt (op het Zeeburgereiland) krijgt waarschijnlijk deze maand in de Stopera alle aandacht. Het gaat daarbij over de historie en het aanzien van de stad, over hoge huur- en koopprijzen, over de leefbaarheid in zo'n buurt en of naast architecten en stedenbouwers ook gedragswetenschappers en medici aan de besluitvorming meedoen. Ook vragen burgers zich af hoe het mogelijk is, dat de nieuwe coalitie bijna naadloos het beleid van het vorige college schijnt over te nemen.

GroenLinks werd in maart de grootste partij en er kwam een linkse coalitie met Marieke van Doorninck als wethouder Ruimtelijke Ordening. Zij volgde Eric van der Burg op, die nog snel zijn plannen rond de bouw van een tiental zeer hoge woontorens op het Zeeburgereiland probeerde zeker te stellen. Maar dat lukte niet. Wel kwam zijn conceptbestemmingsplan ter visie te liggen, maar daarna kon de nieuwe wethouder reageren op de vrij talrijke kritische reacties vanuit de burgerij.

Zij had na lezing van de stukken het conceptbestemmingsplan kunnen intrekken, een nieuw stedenbouwkundig plan kunnen doen schrijven en dan een meer bij het nieuwe coalitieakkoord passend plan kunnen maken. Maar helaas heeft het nieuwe college daar niet voor gekozen. Zij heeft nagenoeg alle bezwaren die in de zienswijzen werden verwoord opzijgeschoven. Daarin werd verzocht om die superhoogbouw niet door te zetten.

Doemscenario
Ik schets een niet denkbeeldig doemscenario. Daarbij neem ik het fiasco van de opzet van de Bijlmer als uitgangspunt. De besluitvorming indertijd was vergelijkbaar met wat er nu dreigt te gebeuren. Velen zijn te veel gefixeerd op het snel bouwen van woningen en zien een nieuwe spraakmakende opzet als een kans om Amsterdam nog meer te laten meedoen als wereldstad.

Dat was toen de sfeer in de gemeenteraad en dat is nu niet anders. En ook toen was er weinig belangstelling voor het stimuleren van saamhorigheid in nieuwe wijken. Onder buurtvoorzieningen verstaan veel beleidsmakers iets grootschaligs zoals een keten van supermarkten, en niet het laten functioneren van wijkcentra en buurtkamers die door vrijwilligers worden gerund.

Stel: alle bezwaren worden in de gemeenteraad en later bij de Raad van State weggewoven. Daarna start dan de gronduitgifte en de bouw. Maar na enige tijd stagneert de hoogbouw. De kopers aarzelen, mede omdat er slechts weinig parkeerruimte komt.

Veel torens komen dus niet verder dan de tekenkamer, maar een of twee torens blijven onafgebouwd het aanzien van het eiland beheersen. Het zal jaren een bouwchaos zijn, met een weinig stabiele bewonersopbouw. Van de vestiging van een supermarkt et cetera komt ook weinig terecht.

Daar komt nog bij, dat de parkeergelegenheid zodanig mondjesmaat zal zijn, dat er uitgeweken wordt naar de nabijgelegen buurten, die daar flink onder zullen lijden. Pas jaren later, na afbraak van de niet voltooide hoogbouw en na het instemmen met een nieuw bestemmingsplan, kan er iets tot stand komen dat voor velen een prettige leefomgeving gaat zijn.

Bijzonder uitzicht
Het echt bijzondere van de Sluisbuurt is het uitzicht op de scheepvaart, de vogels, de wolken en de groene randen van het IJ. Het zou mooi zijn als er besloten werd dat dit uitzicht niet aan hoge torenbezitters wordt gegeven maar vooral ook aan hen, die dat belangrijk vinden.

Dat zijn de wat oudere mensen, die niet (meer) van 8 tot 18 uur de deur uit zijn! Ik denk dat een buurt met de kenmerken van een bescheiden, niet al te dicht bebouwde woonbestemming, met mensen van alle leeftijden en ook overigens een gemengde samenstelling, mits voorzien van enige buurtvoorzieningen een goede aantrekkelijke buurt kan worden.

Dat een bouwhoogte van 6 of 7 verdiepingen voor zo'n buurt ideaal zou zijn. Dat is in de aan de Sluisbuurt grenzende woonbuurt aangetoond. Wij zijn voorstander van een gordel van deze hoogbouw, mede omdat dit past op ons eiland, waar het bijna altijd waait.

Saar Boerlage, bewoner van het Zeeburgereiland, oud-politica voor o.a. PSP, GroenLinks en De Groenen.