Direct naar artikelinhoud
Analyse

Halsema heeft het haar critici erg makkelijk gemaakt

Burgemeester Femke Halsema heeft zich de woede van Haagse politici op de hals gehaald door te stellen dat handhaving van het boerkaverbod 'on-Amsterdams' is. Waar is dat voor nodig?

Halsema heeft het haar critici erg makkelijk gemaakt
Beeld anp

Met haar belofte dat de handhaving van het boerkaverbod hier weinig prioriteit zal krijgen, weet burgemeester Femke Halsema sinds vrijdagavond alle aandacht op zich gericht.

"Het past gewoon niet bij Amsterdam dat wij mensen uit de tram halen, omdat ze de nikab dragen," zei Halsema. "Dat is onbespreekbaar, lijkt me."

Toegegeven, er wonen maximaal enkele tientallen vrouwen in deze stad op wie de wet van toepassing is. Logisch dat de politie er niet erg op zal letten. Maar vooral die conclusie, dat het 'on-Amsterdams' zou zijn om het verbod op de islamitische sluier te handhaven, wekte de woede in de rest van het land.

Tot in het kabinet aan toe was men ontstemd. Daar klonk de voor de hand liggende reactie, dit keer uit de mond van staatssecretaris Barbara Visser (Defensie), dat niemand boven de wet staat, 'ook de burgemeester van Amsterdam niet.'

Het is de bekende kift tussen het rijk en de republiek Amsterdam, als zou deze stad een status aparte hebben ten opzichte van de rest van het land - terwijl deze stad, ook inzake het boerkaverbod, helemaal niet zoveel verschilt van andere gemeenten. 

Twee van de drie overige grote steden lieten ook weten geen prioriteit te geven aan de handhaving van de nieuwe wet, maar zij gebruikten een ander argument. Niet omdat het verbod op boerka's niet bij Rotterdam of Utrecht zou passen, maar simpelweg omdat er in deze grote steden niet genoeg politiecapaciteit is om de maatregel te handhaven.

Dat capaciteitsprobleem is in deze stad net zo groot en is ook de hoofdreden waarom weinig boerkaboetes zullen worden uitgedeeld als de wet in werking treedt.

Tijdens het debat vrijdag in jongerencentrum Argan betoogde Halsema dat ook, maar door het verbod ook 'on-Amsterdams' te noemen, werd haar protest symbolisch. 

Logisch dat het sindsdien in de rest van Nederland vooral gaat over de vraag of ze gek zijn geworden in Amsterdam. Naar de inhoudelijke kritiek op de nieuwe wet wordt niet meer geluisterd.

Aardige geste
Het lijkt erop dat Halsema bewust koos voor de confrontatie met Den Haag. Ze sluit zich daarmee aan bij de linkse partijen in de coalitie, die graag ruzie zoeken met Den Haag.

Door het verbod ook 'on-Amsterdams' te noemen, wordt Halsema's protest symbolisch

Regelmatig laten wethouders als Marjolein Moorman (PvdA) en Rutger Groot Wassink (GroenLinks) weten niets te zien in de Haagse wet- en regelgeving, om de politieke verschillen tussen het stadsbestuur en de rijksoverheid te markeren. 

Door niet alleen de praktische, maar juist de politieke bezwaren tegen het verbod te uiten, neemt Halsema stelling tegen een symbolische wet. Dat is een aardige geste richting de islamitische gemeenschap, maar feit is dat de nieuwe wet is aangenomen door een meerderheid in de Tweede Kamer. 

Dat het met de handhaving zo'n vaart niet zal lopen, mag Halsema net als Utrecht en Rotterdam beloven. Maar 'on-Amsterdams' kan een wet juridisch gezien niet zijn. De burgemeester heeft het haar critici erg makkelijk gemaakt. 

Die kunnen nu 'Amsterdamse arrogantie' blijven roepen, zonder te hoeven ingaan op de inhoudelijke bezwaren tegen het boerkaverbod.

Het lijkt erop dat Halsema bewust koos voor de confrontatie met Den Haag

Rutte II stelde boerkaverbod in

PVV-leider Geert Wilders stelde in 2005 voor het eerst voor de boerka te verbieden. Het ­resulteerde in een afgezwakt voorstel onder het kabinet-Rutte II: niet alleen een verbod op het dragen van de boerka en nikab, maar ook op bivakmutsen en integraalhelmen.

In juni stemde de Eerste Kamer in met de wet die het dragen van gezichtsbedekkende kleding in het openbaar vervoer, de zorg, het onderwijs en andere overheidsinstellingen verbiedt.

In Nederland lopen naar schatting tweehonderd tot vierhonderd vrouwen rond met een boerka (een sluier met gaas voor de ogen) of nikab (een sluier die de ogen vrijlaat).

Frankrijk was in 2011 het eerste land met een boerkaverbod, gevolgd door België. In veel Europese landen gelden (gedeeltelijke) boerkaverboden.