Hysterie maar ook 'gezeik achteraf': het verrassingshuwelijk rukt op

Sommige gasten hadden wel wat vermoedens, maar toen er op de dertigste verjaardag van Paul Reiling in de Westergasfabriek opeens een luide sambaband binnen kwam swingen, was de verwarring toch compleet.

Heleen ­Rittershaus (48), creatief ondernemer uit Oostelijk Havengebied, moet er veertien jaar later nog om grinniken als ze eraan denkt. "Iedereen keek om zich heen van: wat ­gebeurt hier nou? Maar wij moesten een dekmantel hebben om ons in het trouwpak te kunnen hijsen. Dus toen die sambaband de aandacht trok, doken wij stiekem het flessenhok in."

De band was klaar, een voor de gasten onbekende vrouw - de trouwambtenaar - klom op het podium en kondigde groots aan: 'Hier zijn Paul en Heleen!' Achter in de zaal stond Heleen klaar in die witte jurk, aan de arm van haar vader. "Er werd geklapt, gejoeld, gehuild - iedereen ging echt uit zijn dak! Een geweldige ontlading."

Gillen en lachen
Ook de gasten op het huwelijk van Ilse en Erik van ­Klaveren waren goed op het verkeerde been gezet. Ilse (52): "De meesten hadden niks door, die dachten gewoon op het feest voor mijn vijftigste verjaardag te zijn. Totdat Erik ­begon te speechen en op een gegeven moment met veelbetekenende blik zei dat ik als Ilse Verheij was binnengekomen, maar als Ilse van Klaveren het pand zou verlaten."

"Je zag iedereen elkaar aankijken met van die grote ogen: hè, wat bedoelt ie nou?! Even later loste Erik de geheimzinnigheid op door te zeggen dat iedereen mee naar boven mocht omdat daar de huwelijksvoltrekking zou zijn. Nou, toen barstte de bom."

"Iedereen begon te gillen en lachen en klampte ons aan om te zeggen hoe leuk ze het vonden. Als ik de foto's van dat moment terugzie, krijg ik weer een smile van oor tot oor. Die gezichten! Fantastisch."

Doodse stilte
Als bruidspaar is het natuurlijk lachen geblazen, maar als gast kun je behoorlijk perplex staan, ondervond modeontwerper Ayla van Maarschalkerweerd (29) uit De Baarsjes. Een van haar beste vriendinnen gaf een feestje omdat ze met haar vriend zou emigreren naar Singapore.

"Ineens klom ze op de tafel om zo - ting-ting-ting - wat te gaan zeggen. Ik dacht alleen maar: wat doe jij nou? Dit doe je nooit! Toen vertelde ze dat het behalve hun afscheidsfeest óók hun bruidsfeest was; de officiële handtekening zouden ze de dag erna gaan zetten. Wow. Dat was best wel heftig. Ik weet dat er voor één moment een doodse stilte hing in de zaal, maar dat ik daarna dacht: wat vet! Het is een mooi liefdesfeest geworden."

Ziehier het concept van de verrassingsbruiloft: je verzamelt al je dierbaren bij elkaar onder het mom van een ­verjaardag, een afstuderen of een tien-jaar-samenzijn. Maar stiekem is het een trouwerij, die je ter plekke onthult aan de gasten. Uitzinnige reacties van vrienden en familie gegarandeerd.

Cabaretier Jochem Myjer haalde afgelopen zomer alle showrubrieken door op die manier stiekem te trouwen met zijn vriendin Marloes. Op Twitter plaatste hij een stralende foto van hem en zijn kersverse vrouw met daarbij de tekst: 'Dat je dan een feest geeft omdat je allebei veertig bent, maar stiekem gaat trouwen waar iedereen bij is.'

Maar ook buiten het BN'er-circuit burgert het verrassingshuwelijk in. "Ik ben nu zestien jaar trouwambtenaar, maar de laatste vijf jaar heb ik wel meer van dit soort verrassingshuwelijken gehad. Ik denk zo'n vijftien in totaal," zegt Andréa Schipper van Trouwbureau Amsterdam.

Ze heeft al heel wat varianten voorbij zien komen. "De één doet het door plotseling als bruidspaar binnen te komen, de ander door zogenaamd een aanzoek te doen en dan meteen te gaan trouwen. Als trouwambtenaar moet ik me soms op de gekste plekken verstoppen. Ik heb al tussen de bierkratten gestaan, in de meterkast, op een klein slaapkamertje. Maar als je dan in je toga tevoorschijn komt, is het superleuk om die reacties te zien."

De motivatie voor de meeste stellen, zegt Schipper, is dat ze een leuk feestje willen geven zonder bemoeienis of verwachtingen vooraf. Al is dat soms even schakelen voor de vrienden en familie.

"Het gebeurt altijd dat mensen na de onthulling roepen: o, als ik dát had geweten had ik wel wat anders aan getrokken. Of: dan had ik een mooi cadeau uitgezocht. Maar dat is precies wat die paren juist niet willen. Ze willen hun gasten niet opzadelen met extra kosten of gedoe."

Beledigd
Dat was ook voor Ilse van Klaveren de reden om te kiezen voor een verrassingsbruiloft. Zowel zij als haar man Erik was al een keer eerder getrouwd geweest en daarom wilden ze niet een klassieke alles-erop-en-eraanbruiloft.

"Ik wilde niet dat stijve, met regeltjes en dat je in de rij moet voor een receptie. Ik wilde gewoon een los, informeel feest waarbij mensen niet maanden van tevoren een dure jurk kopen of een stukje hoeven voor te bereiden."

Sympathiek, zou je kunnen denken. Maar zo'n verrassingsbruiloft zorgt ook regelmatig voor 'gezeik achteraf,' aldus Ayla van Maarschalkerweerd: "De bruid kreeg wel reacties als: hoe kun je dat nou doen? Want die en die ­waren er niet bij. Dat vind ik raar. Alsof iemand lekker voor je heeft staan koken en dat je dan een suggestie doet hoe je het óók had kunnen klaarmaken. Ja hallo, op dat soort ­ongevraagd advies zit je niet te wachten."

Ook bij Heleen Rittershaus was er wat teleurstelling. "Mijn beste vriendin was best geëmotioneerd. Ze had verwacht dat als ik ging trouwen, zij daarin misschien ook een rol zou hebben. Daar had ik helemaal niet aan gedacht. Ook heeft mijn neef de ceremonie gemist omdat hij de wedstrijd van Ajax af wilde kijken. Maar daar moet je om kunnen lachen; dat zijn de consequenties van zo'n actie."

Nerveus
Trouwambtenaar Schipper neemt vooraf dan ook altijd de mogelijke reacties van de gasten met het bruidspaar door. "Het kan twee kanten opgaan: natuurlijk vinden de meeste mensen het een leuke verrassing, maar gasten kunnen ook teleurgesteld of beledigd zijn. Dat moet je wel in je achterhoofd houden. Daarom zijn die bruidsparen  vaak stikzenuwachtig van tevoren."

Rittershaus stond inderdaad wat nerveus te klungelen voor het moment suprême. Samen met Paul en haar vader moest ze om het hoekje wachten totdat ze binnen konden komen. En de bos ballonnen die ze in haar hand had, bleef onhandig hangen achter de deurpost.

Maar spijt heeft ze geenszins. "Onze bruiloft was al in 2003, maar nog krijgen we reacties: o waren júllie dat van dat feest? Het is echt zo'n goed verhaal geworden dat mensen doorvertellen. Toch leuk dat we er veertien jaar naar dato nog plezier om hebben."