'Sea Gypsies' blijven voorlopig in de Entrepothaven
De 'Sea Gypsies' van zeilschip Infinity hebben voor het eerst in 27 jaar voor lange tijd vaste grond onder hun voeten. Onlangs plantten ze de vlag van Moeder Aarde bij het smeltende Noordpoolijs, het begin van een nieuwe klimaatcampagne.
Na de poolkou van de afgelopen maanden voelt het Hollandse najaar in het Oostelijk Havengebied als hartje zomer. "T-shirtweer," zegt schipper Clemens Oestreich (45) lachend.
Tijdens zijn Noordpoolexpeditie zette hij de brandstofslurpende verwarming van het schip waarmee hij al zestien jaar over de wereldzeeën trekt, toch maar uit. In de hutten van zijn gezin en de rest van de 22-koppige bemanning daalde de temperatuur tot vier graden on de nul. "Als de ruiten van binnen bevriezen, weet je dat het echt koud is."
De bemanning had zich al neergelegd bij een barre overwintering tussen het kruiende ijs van de Beaufortzee. "Ready to freeze in," zoals Oestreich het uitdrukt. Aan boord van de Inifinity was genoeg proviand om de winter door te brengen in het uiterste noorden van Canada. Pas op het laatste nippertje bleek het toch mogelijk om de Noordwestelijke Doorvaart - boven Canada langs van Alaska naar de Atlantische Oceaan - in één seizoen af te ronden.
Dat is op zich een zorgwekkend gegeven. Toen de Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen als eerste de 'Northwest Passage' afrondde, was hij drie jaar onderweg geweest, van 1903 tot 1906. Onderweg kwam de Infinity dan ook hele stukken poolzee tegen die vroeger niet bevaarbaar waren, vertelt Oestreich.
Vlag
Op andere plekken, meer zuidwaarts, blokkeerden afgebroken en weggedreven brokken ijs juist de vaarweg. De expeditie was dan ook niet zonder gevaren. "Nog altijd zijn er meer expedities naar de top van de Mount Everest geweest dan door de Noordwestelijke Doorvaart."
Op 21 september, internationale dag van de vrede, plantte de bemanning van de Infinity een vlag bij de Straat van Victoria in het uiterste noorden van Canada. Met de vlag willen ze de wereld eraan herinneren dat het roer om moet, dat het uitstoten van zo veel broeikasgassen zo niet kan doorgaan.
De doorvaart van Alaska naar de Atlantische Oceaan hebben ze in één seizoen afgerond
Het witte poolijs verkoelt en kaatst het warme zonlicht terug de ruimte in. De opwarming van de aarde treft echter ook het Noordpoolgebied, de airconditioning van de aarde. "We moeten onszelf opnieuw uitvinden," zegt de Duitse Oestreich.
Opschieten
Dat is ook precies de opgave waar hij voor staat. Al 27 jaar trekt hij over de wereldzeeën. Op de Infinity heeft zich een internationale gemeenschap gevormd, die betalende gasten meenam op reizen over de Grote Oceaan.
In 2016 werd over het schip een documentaire gemaakt met de veelbetekenende titel Sea Gypsies. Nu blijft de Infinity voorlopig in de Entrepothaven, misschien wel twee jaar. Zijn kinderen, 5 en 7 jaar oud, gaan in Amsterdam naar school, al wil Oestreich nog niet van settelen spreken.
Het schip zal de komende jaren nog veel Europese havens aandoen voor de campagne die volgt op de poolreis van de Infinity. Amsterdamse internetondernemers, onder wie Kees Zegers en Bas Verhart, hebben het initiatief genomen voor een klimaatalarm dat de naam Earth Today heeft gekregen.
De ondernemers spreken overal in de wereld hun netwerk aan om de boodschap te onderstrepen. Verhart, bekend van multimediafestival Picnic en het bedrijf DFFRNT Media, verwijst naar het jongste rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (het VN-klimaatpanel IPCC). Vrij vertaald: "Er wordt al veel gedaan, maar we moeten meer opschieten."
Ondernemers en creatievelingen kunnen de hearts en minds van de massa winnen, denkt hij. "Het hoeft niet altijd van de politiek te komen."
Creatievelingen
Sinds het klimaatakkoord van Parijs is het besef in brede kring doorgedrongen dat iedereen minder fossiele energie moet gebruiken om de opwarming van de aarde te stoppen. De Sea Gypsies kunnen voor extra inspiratie zorgen, denkt Verhart.
"We kunnen niet wachten op de overheid. Het is zoals de bekende wetenschapper Robbert Dijkgraaf ooit zei: het zijn de creatieven, de wetenschappers en de ondernemers die de toekomst vormgeven. Dat zijn de mensen die bepalen wat aantrekkelijk is of niet."
Over hun Noordpoolexpeditie wordt weer een nieuwe documentaire gemaakt. Hun verhaal spreekt tot de verbeelding en laat zien hoe ver de opwarming van de aarde al is opgerukt. "Met gevaar voor eigen leven zijn ze naar de Noordpool gevaren. Niet om land te claimen, zoals Noordpoolexpedities in het verleden, maar als symbolische daad. Om een vlag te planten voor Moeder Aarde."
De campagne staat daarmee nog aan het begin, beaamt Verhart. "Maar het moeilijkste deel zit erop. Ze zijn hier aangekomen, veilig."
Met gevaar voor eigen leven zijn ze naar de Noordpool gevaren om er een vlag te planten