Direct naar artikelinhoud

Familie doodgereden juf: 'Verbied jonge chauffeur'

De 22-jarige Mare Welkers werd vorig jaar in de Molukkenstraat in Oost doodgereden door een taxichauffeur. Haar ouders en zus strijden nu voor strengere regels.

Bert Welkers, Monique Okkerse en Jip Welkers, ouders en zus van de vorig jaar in Oost doodgereden Mare.Beeld Niels Blekemolen

Monique Okkerse (58) hoort hem nog heel vaak, de bel die op 31 maart vorig jaar 's ochtends om kwart over acht 'keihard' ging. Er stond politie voor de deur van hun huis in Gouda met de mededeling dat er een ernstig ongeluk was gebeurd in Amsterdam. "Ik weet nog dat ik heel hard schreeuwde: waar? Toen ze zeiden dat het in de Molukkenstraat was gebeurd, wist ik dat het om Mare moest gaan."

Onderweg naar het AMC in Zuidoost dacht Monique aan Tonio, het boek dat A.F.Th. van der Heijden schreef over zijn verongelukte zoon. "We zaten ineens in onze eigen Tonio. Ik zei: die hebben we toch al uit? Het was onwerkelijk."

Eigenlijk wilde Monique meteen haar andere dochter Jip (26) bellen. Toch besloten zij en haar man Bert Welkers (59) eerst te kijken hoe het met Mare was. Misschien viel het wel mee, was er geen reden voor paniek. Eenmaal in het ziekenhuis werd duidelijk dat ze haast moesten maken. Mare had ernstig hersenletsel en zou snel overlijden, 22 jaar oud.

De week na haar dood leefden Bert, Monique en Jip in een roes. De uitvaart was het enige waar ze mee bezig waren. Familie en vrienden liepen de deur plat om het gezin te steunen waar ze konden. Mare had een groot netwerk door haar werk als juf op basisschool De Kleine Kapitein in Amsterdam-Oost, haar lidmaatschap van roeivereniging Skøll en haar pas afgeronde studie op de universitaire pabo. Haar begrafenis werd door 900 mensen bijgewoond.

Roekeloos rijgedrag
Kort na de begrafenis kreeg het gezin van de politie meer over de achtergrond van het ongeluk te horen. Mare was aangereden door de 21-jarige taxichauffeur Jasmin M. die was aangesloten bij Uber. Hij wordt door het Openbaar Ministerie verdacht van 'aanmerkelijke onvoorzichtigheid'. Woensdag moet hij zich verantwoorden voor de rechter.

Bert heeft zich vanaf het begin vastgebeten in het politiedossier. "Je wilt gewoon begrijpen wat er is gebeurd. Hoe het mogelijk is dat twee jonge mensen elkaar niet zien in het verkeer. Het was door het vroege tijdstip verder rustig op de weg."

Mare Welkers overleed op 22-jarige leeftijd na een aanrijding met een taxiBeeld Archief

Een jaar na het ongeluk kwam het definitieve rapport. Bert kan de situatie inmiddels tot in detail uittekenen. M. reed die ochtend vanaf de Zeeburgerdijk over de Molukkenstraat richting Insulindeweg. Volgens het rapport haalde hij vlak voor de kruising met de Javastraat over een doorgetrokken streep een passagiersbus in, zag daarbij een voetganger op een oversteekplaats over het hoofd en bleef vervolgens met 52 kilometer per uur op de verkeerde weghelft rijden.

Onbekwaam
Dat Mare, die onderweg was naar haar werk, vanuit de Balistraat de Molukkenstraat in fietste, zag hij niet. Volgens de analisten had hij daar zeker twee seconden de tijd voor gehad. Mare kwam na de botsing op haar hoofd terecht, met zwaar hersenletsel tot gevolg.

M. zei in zijn verklaring dat hij altijd voorzichtig reed. Bert gelooft dat niet. "We hebben tien seconden van zijn rijgedrag geanalyseerd en hij maakte daarin meerdere overtredingen. Daaruit kun je concluderen dat hij onervaren en onbekwaam was."

De boosheid richt zich niet alleen op de chauffeur, maar ook op Uber. In zijn verklaring vertelde M. dat hij op het moment van het ongeluk online was in de Uberapp en rondjes reed in afwachting van een nieuwe rit. Dat deed hij wel vaker. Of hij uitgerust was? M. zei tegen de politie van wel, maar tegelijkertijd bleek uit zijn verklaring dat hij weinig rusturen had gehad. Op zijn telefoon vond de politie bovendien bewijs dat hij in de rusturen een joint had gerookt met vrienden.

Netflixeffect
Wat zou het bedrijf moeten veranderen? Jip pakt een stapel A4'tjes uit haar tas. Ze heeft een waslijst met verbeterpunten opgeschreven die ze ook in de rechtbank gaat voorlezen. "Er moet een minimumleeftijd komen voor chauffeurs. Er zijn onderzoeken gedaan waaruit blijkt dat de risico's in het verkeer bij jonge, mannelijke chauffeurs tien keer zo groot zijn als bij ervaren chauffeurs."

We hebben tien seconden van zijn rijgedrag geanalyseerd en hij maakte daarin meerdere overtredingen.

Jip zet vraagtekens bij het feit dat Uberchauffeurs worden aangestuurd met een app. "Terwijl ze nog passagiers naar hun bestemming brengen, krijgen ze meldingen voor volgende ritten die ze moeten accepteren. Het is pervers dat de overheid appen achter het stuur verbiedt, terwijl Uberchauffeurs de hele tijd met hun smartphone bezig zijn. En doordat chauffeurs telkens nieuwe ritten krijgen aangeboden, bestaat het gevaar van het Netflixeffect, waardoor ze maar door blijven rijden."

Jip heeft zich ook gericht tot wethouder Sharon Dijksma (Verkeer). "Het zou goed zijn als de gemeente Amsterdam nadenkt over hoeveel taxi's er eigenlijk in deze stad nodig zijn. Uber concurreert met het openbaar vervoer. Wil je dat als stad? Sta je als wethouder toe dat er eindeloos vergunningen worden afgegeven?"

Is het een manier om het verdriet om de dood van haar zusje even te kunnen parkeren? "Ik wil vooral constructief omgaan met mijn emoties. Maar ik denk ook steeds: dit kan niet waar zijn. Hoe kan het dat wij als Amsterdammers worden blootgesteld aan dit soort gevaren? Als er niets verandert, zal Mare niet het laatste slachtoffer zijn."

Lees ook: Mare Welkers (1994-2017): Lieve, creatieve juf met hart voor het onderwijs 

Doordat chauffeurs telkens nieuwe ritten krijgen aangeboden, bestaat het gevaar van het Netflixeffect, waardoor ze maar door blijven rijden.

Reactie Uber

Uber laat in een schriftelijke verklaring weten dat Jasmin M. op het moment van het ongeluk niet online was in de app, in tegenstelling tot wat hij zelf verklaart. Het bedrijf wijst erop dat chauffeurs die de Uberapp gebruiken op zelfstandige basis rijden en eigen verantwoordelijkheid hebben om zich aan de rij- en rusttijden te houden.

Uber zegt allerlei maatregelen te hebben getroffen om veiligheid te verbeteren. Chauffeurs die voor Uber willen rijden, moeten beschikken over de benodigde papieren en vergunningen en moeten een Verklaring omtrent gedrag (vog) aanvragen. Klanten kunnen onveilig rijgedrag melden in de app.