Direct naar artikelinhoud
Ten Slotte

Manfred de Graaf (1939-2018): niet alleen dokter Lansberg

Iedereen kende Manfred de Graaf (79) als dokter Hans Lansberg uit de populaire televisieserie Zeg 'ns Aaa. Maar als acteur deed hij veel meer.

Sjoukje Hooymaayer en Manfred de Graaf in een aflevering van Zeg 'ns Aaa.Beeld anp

De Graaf overleed dinsdag 27 november aan de gevolgen van prostaatkanker. Tot op het laatste moment kon hij thuisblijven. Zijn vrouw Monique verzorgde hem sinds hij begin dit jaar te horen kreeg dat hij een ongeneeslijke vorm van kanker had.

Zijn grootste rol was ongetwijfeld die van dokter Hans Lansberg in de sitcom Zeg 'ns Aaa. De serie liep van 1981 tot 1993 en was met meer dan 200 afleveringen een van de langstlopende sitcoms van Nederland.

In de serie was dokter Lansberg getrouwd met Lydie van der Ploeg, actrice Sjoukje Hooymayer, met wie hij in het echte leven ook contact onderhield nadat de serie was afgelopen.

De show leverde hen in 1984 een Gouden Televizier-ring op, voor beste programma op de Nederlandse televisie dat jaar. Zeg 'ns Aaa werd in 2003 en 2004 ook nog opgevoerd als toneelstuk, waarbij de originele castleden meespeelden.

Manfred en dochter Fien Derman.Beeld anp

De Graaf had voor Zeg 'ns Aaa al een flinke staat van dienst opgebouwd. Hij begon bij het Rotterdams Toneel toen hij net vijftien jaar was. Daarna speelde hij in tientallen theatervoorstellingen bij het Rotterdams Toneel en de Haagsche Comedie.

Daarnaast speelde hij onder meer in de film Turks Fruit (1973), Dagboek van een Herdershond (1980) en de hitserie Goede Tijden, Slechte Tijden (1997). 

Gezin
De Graaf ontmoette zijn toekomstige vrouw Monique Spierdijk 35 jaar geleden en trouwde vier jaar later met haar. Het stel woonde een aantal jaren in Portugal, nadat Zeg 'ns Aaa van het toneel was, maar keerde later terug naar Nederland. Ze gingen in Warmond, bij Leiden, wonen en kregen dochter Fien, toen De Graaf al 57 jaar was. 

Fien zegt over haar vader tegen De Telegraaf: "Hij heeft zich een tijdlang schuldig gevoeld dat hij er door zijn werk 's avonds nooit was om me in bed te stoppen. 'Maar als papa ophoudt met werken, dan doet hij dat voortaan élke avond', beloofde hij ooit. En hij hield woord. Zolang ik nog thuis heb gewoond, heeft hij dat gedaan."

Naamsverandering

De Graaf werd in 2003, via een handtekening van koningin Beatrix, officieel Manfred Derman. Het was een wens die hij al jaren koesterde en waarvoor hij gevochten heeft. Hij had namelijk de achternaam van zijn stiefvader gekregen toen hij klein was, niet die van zijn biologische vader.

Die laatste werd door de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog (1943) vermoord. De Graaf zou zijn echte vader, een Roemeense diplomaat, daarom nooit leren kennen. Zijn Nederlandse moeder hertrouwde erna met 'meneer De Graaf', waarna Manfred deze achternaam ook kreeg. 

In zijn latere leven werd De Graaf steeds nieuwsgieriger naar zijn biologische vader, hij ging op zoek naar familie en wilde zijn naam laten veranderen. Dat lukte uiteindelijk in 2003.

Dochter Fien tegen De Telegraaf: "Het typeerde mijn vader dat hij hier zo'n principezaak van maakte en die hele strijd aanging. Hij zag het als zijn persoonlijke wraak op de nazi's, dat het ze toch niet gelukt is de naam Derman uit te roeien."

Ziektebed
Begin 2018, kort na een fotosessie met de cast van Zeg 'ns Aaa, ging De Graaf naar het ziekenhuis met lichamelijke klachten. Het bleek uitgezaaide prostaatkanker te zijn, de doktoren konden niks meer voor hem doen. 

Hij vertelde dit aan bijna niemand, maar deelde zijn gezondheidssituatie wel met zijn tv-echtgenote Sjoukje Hooymayer. Zij leed inmiddels ook aan kanker en overleed kort voor hem, eind september.

Manfred de Graaf zou op 8 januari 80 jaar zijn geworden.

Manfred de Graaf (1939-2018): niet alleen dokter Lansberg
Beeld anp