Ziel of een banvloek van de stad?

Een eeuw geleden was Amsterdam in de ban van het aardappeloproer, een volksprotest tegen de grote schaarste aan voedsel in de stad. Als gevolg van de Eerste Wereldoorlog waren belangrijke voedingsmiddelen als brood en aardappelen op de bon.

Het hongerende volk bestormde pakhuizen en schepen die eten naar de stad kwamen brengen.

Dat we als stad grote stappen hebben gezet, werd de afgelopen weken weer duidelijk. Opnieuw klonk er luid gemor in de stad, nu niet over het gebrek aan voedsel, maar over het voornemen van het nieuwe stadsbestuur om het succesvolle marketinginstrument met de levensgrote letters I amsterdam weg te halen van het Museumplein en op zolder op te bergen.

De emoties liepen hoog op, met name in digitale vorm. Het aardappel-andersoproer leidde er onder meer toe dat een petitie op internet voor het behoud van de letters meer dan negenduizend maal werd ondertekend.

Dat is weliswaar de helft van het aantal mensen dat via een andere petitie aandringt op het onmiddellijke vertrek van het gehele kabinet, maar het is evengoed een indrukwekkend cijfer.

Bescheiden opkomst
Een uitnodiging om woensdagavond in de echte wereld steun te komen betuigen, leverde aanzienlijk minder resultaat op. Ongeveer vijftig mensen namen de moeite om naar het Museumplein te komen, onder wie ook nog iemand die de letters weg wilde hebben.

Die bescheiden opkomst maakt de mening van de demonstranten niet minder waardevol, maar het geeft wel aan dat onrust op internet toch echt iets anders is dan opschudding in de stad. 

Uit de reacties op sociale media blijkt dat het verzet tegen de maatregel uit zeer uiteenlopende hoek komt. 

Er zijn mensen die de letters na veertien jaar bij de stad vinden horen, maar er komen ook nogal wat mensen voorbij die vinden dat met de aangekondigde maatregel overtuigend bewijs is geleverd dat de zorg voor de stad in verkeerde handen is gelegd. 

Uit de provincie komen sombere geluiden dat de hoofdstad nog meer verloren is dan hij al was. 

Ook van de partij binnen de gelegenheidscoalitie zijn de vele Amsterdammers die garen spinnen bij het toerisme. Onmiskenbaar heeft de duizelingwekkende groei van het nationale en internationale bezoek de stad grote welvaart opgeleverd. 

In 2004, het jaar van de presentatie van de letters, trok Amsterdam 6,7 miljoen toeristen. Inmiddels zijn dat er 17 miljoen en dat aantal groeit volgens de laatste prognoses nog door tot 32 miljoen in het jaar 2030.

Het enthousiasme over de economische voorspoed gaat de laatste jaren dan ook samen met een toenemende bezorgdheid en ergernis in de stad over de gevolgen van het massatoerisme. 

De rolkoffer, de bierfiets en de Nutellawafel zijn symbool geworden van het platte toerisme dat de stad beschouwt als een decor voor toeristische pret en een stad die zich daarvoor maar al te graag beschikbaar stelt. 

Horizontale Westertoren
Het is dan ook wel opmerkelijk dat de voorstanders van de slogan vinden dat hij de ziel van de stad symboliseert, alsof de kunststof letters samen een horizontale Westertoren vormen. 

Dat is een groot compliment aan de medewerkers van Amsterdam Marketing, maar met net zo veel recht kan worden gezegd dat juist het ongeremde massatoerisme van de afgelopen jaren de eigenheid van de stad doet verzuipen in de drukte en de lelijkheid, en we nog maar moeten zien wat ervan overblijft.

De weerstand tegen het weghalen van de letters heeft er in elk geval toe geleid dat het stadsbestuur deze week haastig beloofde de slogan te laten staan in de minder drukke delen van de stad. 

Die toezegging was nodig om de gemoederen tot bedaren te brengen. 

De vraag blijft wel wat er zou zijn gebeurd als de letters op een vroege maandagmorgen geruisloos waren verwijderd van het Museumplein. 

Zou iemand het hebben opgemerkt?