Boetes overlast gaan vooral naar daklozen, die niet betalen

In Amsterdam geldt sinds jaar en dag de afspraak dat deze boetes niet worden geïnd. Omdat de dak- en thuislozen daarvan op de hoogte zijn, is van een afschrikwekkende werking geen sprake meer, valt te lezen in de evaluatie van het instrument van de bestuurlijke boete.

In 2017 werden in Amsterdam 13.500 boetes uitgedeeld aan veroorzakers van overlast in de publieke ruimte. Ruim 4000 bonnen kwamen terecht bij dak- en thuislozen, 60 procent was van buitenlandse herkomst. De meeste boetes werden uitgeschreven wegens buitenslapen.

Veelplegers
Op aandringen van de gemeenteraad worden aan dak- en thuislozen uitsluitend boetes opgelegd om een beeld te krijgen van de problematiek. De groep kan de boetes niet betalen en het stadsbestuur is van mening dat een alternatieve straf beter op zijn plaats is.

Voor 2017 konden dak- en thuislozen die op de bon geslingerd waren, door de politie worden opgeroepen voor een zitting bij de rechter. Dat kwam in Amsterdam zo weinig voor, dat het parket vorig jaar besloot geen dak- en thuislozen meer op te roepen.

Het resultaat is dat in de stad veelplegers ongehinderd rondlopen met tientallen overtredingen op hun naam. Een van de adviezen in de evaluatie is dat de samenwerking tussen handhaving en hulpverleners moet worden versterkt. Als het nodig is, moeten handhavers een dakloze meteen kunnen overdragen.

Nog geen drie ton
Ook financieel valt de opbrengst van de bestuurlijke boete tegen. In 2017 werd voor ruim een miljoen euro aan bonnen uitgedeeld aan veroorzakers van overlast, maar daarvan werd nog geen drie ton daadwerkelijk binnengehaald. Van de 1000 boetes voor overtreders met een adres in het buitenland, werden er 200 betaald.

Het advies aan het stadsbestuur is om de bestuurlijke boete los te koppelen van de financiële doelstelling van anderhalf miljoen euro per jaar. Ook handhavers spreken van een perverse constructie, waarbij zij boetes moeten uitdelen om aan dat bedrag te komen.