Slotakkoord van last man standing Willem Holleeder
Hij is de laatste der Mohikanen uit de 'Hollandse netwerken' die de Amsterdamse onderwereld decennia domineerden: Willem Holleeder. Met de uitspraak in het maandenlange monsterproces in 'de bunker' in Osdorp komt een einde aan een tijdperk.
Het Openbaar Ministerie zal levenslang eisen tegen Willem Frederik Holleeder (Amsterdam, 29 mei 1958) voor het geven van de opdrachten voor zes liquidaties. Holleeder vecht voor vrijspraak - tegen het ruwweg duizend (1000!) ordners tellende dossier én tegen het beeld dat hij een niets ontziend beest is dat rivalen uit de weg laat ruimen.
De capo di tutti capi waarvoor hij wel wordt aangezien, is Holleeder nooit echt geweest, maar hij was tot zijn arrestatie eind 2014 wel zo'n beetje the last man standing van de Amsterdamse penoze.
Stanley Hillis, 'de Ouwe', werd in 2011 geliquideerd in de Amsterdamse Watergraafsmeer. Dino Soerel kreeg in juni 2017 levenslang voor het geven van twee moordopdrachten. Mink Kok zat in Libanon vast voor drugshandel en kan sindsdien dat land niet uit: hij krijgt geen nieuw paspoort omdat hij in Nederland een forse belastingschuld open heeft staan. Etienne Urka wist uit het zicht te verdwijnen.
Sam Klepper (2000), Cor van Hout (2003), Willem Endstra (2004) en Johnny Mieremet (2005) werden doodgeschoten - de drie laatstgenoemden volgens het Openbaar Ministerie in elk geval in Holleeders opdracht.
Hoezeer de opsporingsdiensten er ook van waren overtuigd dat Holleeder de hand had in vele liquidaties: hij bleef heel lang ongrijpbaar.
Hij zat stevige celstraffen uit voor de Heinekenontvoering en voor afpersingen, maar moordzaken kreeg de recherche nooit rond. Ook niet als de slachtoffers de politie hadden voorspeld dat Holleeder ze zou laten doodschieten.
Ciske de Rat
Toen in februari 2007 het grootste Amsterdamse liquidatieproces ooit begon, Passage, ontbrak hij in de verdachtenbanken. Hij was de olifant in de kamer in de zwaarbeveiligde rechtszalen waar ex-compagnon Dino Soerel en een groep huurmoordenaars terechtstonden en uiteindelijk levenslang kregen. Te weinig getuigen hadden Holleeder genoemd, en ook anderszins zag justitie te weinig bewijs om hem in deze megazaak mee te kunnen nemen.
Buiten werd 'De Neus' door bekende en onbekende Amsterdammers ondertussen behandeld als een soort Ciske de Rat op leeftijd. Willem ging op de foto. Willem dolde wat. Zijn fans lachten hard. Tijdschrift Nieuwe Revu gaf hem een column en interviewer Twan Huys nodigde hem uit voor College Tour, waarin studenten volgens de formule immers vragen stellen aan 'inspirerende internationale gasten'.
Op 13 december 2014 was het voorbij, Holleeder werd gearresteerd. Met proces-Vandros krijgt het Passageproces dan toch een vervolg met hem in de hoofdrol.
Binnen de Amsterdamse onderwereld hadden nietsontziende criminelen van met name Marokkaanse en Antilliaanse origine de sleutelposities inmiddels overgenomen.
Wraak op wraak
Groepen uit Amsterdam en de regio Utrecht strijden om de macht in een vete die tientallen, veelal jonge criminelen én een aantal onschuldigen het leven heeft gekost. Door wraak op wraak lokte de ene onderwereldmoord de andere uit, maar de groepen kunnen steeds rekenen op aanwas van heel jonge schutters.
Buiten werd 'De Neus' ondertussen behandeld als een soort Ciske de Rat op leeftijd
Natuurlijk spelen autochtone Amsterdammers nog rollen, zoals Danny K. en zijn entourage, maar die hebben door klappen van justitie én rivalen aan kracht ingeboet.
Voor Holleeder ziet de wereld er heel anders uit doordat alsnog getuigen tegen hem zijn opgestaan. Inmiddels gaat het om twee kroongetuigen.
Peter la Serpe is alsnog over hem gaan praten en veroordeeld 'moordmakelaar' Fred Ros liep naar justitie over. Zij zeggen dat Holleeder moordopdrachten gaf. Holleeders zussen Astrid en Sonja en zijn ex Sandra sloopten met ijzingwekkende verklaringen zijn reputatie als joviale knuffelcrimineel.
Persoonlijk motief
Kennissen hadden Holleeder al gekenschetst als een intrigant die 'twee lantaarnpalen kan laten vechten', maar de vrouwen vertellen tot in beklemmende details hoe hij hun levens verwoestte en hun naasten liet afmaken.
Vooral deze getuigen leveren in de visie van justitie nu wél genoeg bewijs om levenslang voor Holleeder te kunnen vragen voor het entameren van zes moorden en twee moordpogingen.
Het gaat zonder uitzondering om geruchtmakende liquidaties. Holleeder had volgens justitie steeds een persoonlijk motief - anders dan bijvoorbeeld Dino Soerel, die levenslang kreeg voor het sámen met Holleeder geven van twee moordopdrachten.
Met ijzingwekkende verklaringen sloopten de vrouwen zijn reputatie als joviale knuffelcrimineel