Direct naar artikelinhoud

UvA wil rem op groeiend aantal internationale studenten

De UvA wil een rem op het groeiende aantal internationale studenten. Opmerkelijk, want de universiteit zette zelf jarenlang de deuren wagenwijd open.

De stijging van het aantal internationale studenten aan de UvA is zo fors, dat de universiteit zich zorgen maakt over de toegankelijkheid van studies.Beeld ANP

De stijging van het aantal internationale studenten aan de UvA is zo fors, dat de universiteit zich zorgen maakt over woningtekorten, te veel studenten van één nationaliteit in de collegezaal en de toegankelijkheid van studies.

In tien jaar is het aantal buitenlandse studenten verviervoudigd.

Rector magnificus van de UvA Karen Maex heeft de minister om hulp gevraagd om de komst van internationale studenten te beteugelen. In haar speech bij de dies natalis, de 386ste verjaardag van de universiteit, ging Maex maandag in op de internationalisering van de UvA.

Groeiende internationalisering
Vorig jaar steeg het aantal buitenlandse studenten enorm, mede door de introductie van Engelstalige bachelors. Dat is mooi, zegt Maex, maar er is een grens aan. 15 procent van de UvA-studenten is nu internationaal; onder eerstejaars loopt dit al op naar 25 procent.

Heel Nederland trok dit jaar meer dan 100.000 internationale studenten, Amsterdam 10.000. Een bericht dat met gejuich wordt gedeeld, want volgens internationaliseringsbureau Nuffic leveren de studenten - mits ze in Nederland blijven - 1,57 miljard euro op voor de Nederlandse schatkist.

In Amsterdam blijft één op de vier buitenlandse studenten na zijn studie hangen. Daarmee is de stad koploper in het land en sluit de trend aan op de groeiende internationalisering en het aantal expats in de stad.

Kamernood
Niet iedereen is blij met de groei. De kamernood onder alle studenten is groot, dus praktisch gezien is er niet genoeg plek voor internationale studenten. Na berichten over in tenten slapende studenten vond SP-wethouder Laurens Ivens het in september 'genoeg': "Universiteiten moeten zich afvragen waarom zij de sluizen openzetten voor nieuwe studenten." Hij suggereerde dat de VU en de UvA internationale studenten trekken omdat die geld opleveren.

De universiteiten bestrijden dat. Buitenlandse studenten leveren netto niet méér op - de onderwijsinstellingen krijgen meer collegegeld van studenten van buiten de EU, maar het bedrag dat ze van Nederlandse en EU-studenten krijgen, wordt door de overheid aangevuld.

Wel vinden de onderwijsinstellingen het belangrijk dat er verschillende culturen samenkomen in de collegezaal. Het hoger onderwijs is interna­tionaal en moet dat blijven, vinden zij. Een 'international classroom' wordt dat genoemd.

Toegankelijkheid
Nu blijkt dat ook die ambitie een rem nodig heeft. Maex wil geen collegezalen met 80 procent studenten uit Duitsland en China, landen die het sterkst zijn vertegenwoordigd op Nederlandse universiteiten.

Ook is er zorg over de toegankelijkheid van opleidingen. Hoe populairder Engelstalige studies worden, hoe eerder een studentenstop wordt ingesteld en hoe moeilijker Nederlandse studenten binnenkomen.

Hoe populairder Engelstalige studies worden, hoe eerder een studentenstop wordt ingesteld en hoe moeilijker Nederlandse studenten binnenkomen

Hoe de instroom van buitenlandse studenten kan worden beperkt, weet de rector nog niet. Ze denkt aan toelatingsgesprekken en goede informatie over de woningmarkt. Daarvoor riep ze de hulp in van minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Verengelsing
Maex sneed in haar speech, die in het Engels was, ook de kwestie van de tweetaligheid aan. Critici vinden dat de 'verengelsing' op de universiteit doorslaat.

De UvA-rector benadrukt dat de universiteit niet volledig Engels wordt. "Als UvA willen we de waarde van tweetaligheid koesteren." Ze beschreef Nederlandse opleidingen met een 'touch of English' en Engelse opleidingen waar aandacht is voor het Nederlands.

Voorzitter Freddy Weima van het Nuffic kan zich vinden in het verhaal van de UvA. "We zijn voor internationalisering, maar niet als doel op zich." Hij ziet dat na jarenlange politieke inzet op internationalisering nu ook de schaduwzijden aan bod komen: huisvesting, Engels als voertaal en drukte. "Het is belangrijk dat onderwijsinstellingen een goed beleid verzinnen."

Maar inperking van de komst van buitenlandse studenten, zeker die uit de EU, lijkt hem nog een lastig verhaal. "Europese regelgeving gaat uit van gelijke rechten voor EU-studenten."

Karen Maex, de Vlaamse rector magnificus van de UvA was tot juni 2016 decaan van de bètafaculteiten van de UvA en de VUBeeld VU