Direct naar artikelinhoud

De Oostlijn is niet meer het lelijke eendje van de metro

Na vele jaren werk, en minstens zoveel hinder, is de renovatie van de Oostlijn nu zo goed als afgerond. Het resultaat: frisse en fruitige stations in plaats van donkere krochten.

Op het gerenoveerde station Weesperplein maken het licht en de opgefriste inrichting het de reiziger aangenaamBeeld Marc Driessen

Veel groezeliger dan de metrostations van de Oostlijn werd het niet in de jaren tachtig. Ook na kleine ingrepen en verbeteringen daarna bleef het behelpen met de stations. GVB-directeur Alexandra van Huffelen blikt terug: "Veel stations waren vooral nare plekken. Je had dan wel liften, maar die werden vaak als urinoir gebruikt."

Het zal veel Amsterdammers bekend in de oren klinken: de metrotreinen zelf waren niet fijn meer, maar ook de stations voelden vervelend. Wibautstraat bijvoorbeeld, waar zoveel verslaafden rondhingen. Ganzenhoef, Kraaiennest, Holendrecht en Weesperplein: stations waar je het liefst maar zo kort mogelijk was.

Daarin is de afgelopen jaren langzaam maar zeker verandering in gekomen. Weesperplein, Waterlooplein en zelfs Van der Madeweg: ze zien er ineens uit alsof ze niet meer alleen van vroeger zijn, maar ook een beetje van nu.

Betreed station Wibautstraat en de frisheid schittert je tegemoet. Witte tegeltjes op de plek waar een paar jaar geleden nog het ruwe beton van het brutalisme de boventoon voerde. Kleuren zijn nu helder in plaats van verwassen en gebleekt. Ook valt op dat de stations van nu niet meer domweg verlicht zijn, er lijkt sprake van een heus lichtplan.

Verblijfsplekken
Vrijwel alle metrostations van de Oostlijn zijn op de schop gegaan. Na 35 jaar intensief gebruik was groot onderhoud van de 16 stations noodzakelijk, stelt het GVB: om reizigers een veiliger gevoel te geven, moesten er meer licht en ruimte komen. Ook de 'hoeken en nissen' werden strakgetrokken. Stations waar meer reizigers in- en uitstappen, zoals Weesperplein, hebben extra trappen en liften gekregen.

Het resultaat is ernaar: de stations zijn nu prettigere verblijfsplekken. Dat is niet vanzelf gegaan. In 2010 al werden er werkzaamheden verricht onder de noemer 'renovatie Oostlijn'.

Al sinds 2010 hadden reizigers last van opeenvolgend onderhoudswerk

Metrolijnen gingen zomers achter elkaar op slot om de aannemer de ruimte te geven, terwijl er vervolgens door allerlei omstandigheden geen flinter werk werd verricht. Asbest gooide roet in het eten ('Reizigers zijn bijna niet in gevaar geweest,' aldus een projectleider gisteren), organisatorisch gingen er dingen mis.

Lood om oud ijzer
De gemeente is zeer content met het verloop van de nu voltooide werkzaamheden. De eerdere vertragingen hoorden bij een andere aanpak, zegt een woordvoerder van de Dienst Metro.

"Ja, ze vielen onder het kopje renovatie Oostlijn, maar het werk van 2011 was echt een totaal ander project dan hetgeen we vandaag afronden." Voor de gebruikers, die regelmatig hinder ondervonden van sluitingen wegens de renovatie, zal het waarschijnlijk lood om oud ijzer blijven.

De Oostlijn kan in deze vorm weer jaren mee. Hij was een beetje het lelijke eendje van de Amsterdamse metro geworden. Dat is niet wat oud-minister Cees Veerman zegt bij de officiële opening, maar wel wat hij bedoelt: "De Oostlijn stond sinds begin juli ook wel heel nadrukkelijk in de schaduw van de nieuwe Noord/Zuidlijn. Daar komt nu weer verandering in."

Robert Maat van aannemer Hegeman is voorspelbaar genoeg niet alleen tevreden, hij is bijna lyrisch. Vooral over station Weesperplein, dat hij al prachtig vond op de artist's impressions die destijds werden gemaakt. "Ik zeg het niet vaak, maar in werkelijkheid is het nog mooier dan op de artist's impression van toen."

De OostlijnBeeld Jet de Nies

Letter beeld

Wat doen die spaties op de tegels van de stationsnamen Weesp erplein, Nieuwma rkt en zelfs Water looplein? Volgt de metro in de gerenoveerde Oostlijn de trend van het Rijksmuseum, dat zichzelf steeds Rijks Museum noemt?

Wat lijkt op een gebrek aan respect voor spelling blijkt wel degelijk bedacht door de ontwerpers van de vernieuwde stations. De deels uiteengedreven namen zijn het gevolg van de keuze om de letters, speciaal voor deze stations ontworpen, af te stemmen op de maat van de gebruikte tegels. Bovendien moesten ze groot genoeg zijn om van een afstandje te kunnen lezen. Bij de meeste entrees kon wel een plekje gevonden worden waar de naam­aanduidingen op pasten.

Bij onder meer Weesper­plein, Nieuwmarkt en Waterlooplein moesten de bedenkers 'wat vrijer omgaan met de plaatsing'.