Direct naar artikelinhoud

Stad heeft honderden extra plekken in verpleeghuis nodig

Om de vergrijzing bij te benen moet Amsterdam er voor 2026 honderden verpleeghuisbedden bij krijgen. 'Een enorme opgave,' zeggen de zorgorganisaties, die nu al veel te weinig personeel hebben.

Stad heeft honderden extra plekken in verpleeghuis nodig
Beeld anp

De drie grote zorgorganisaties in Amsterdam - Cordaan, Amsta en Amstelring - krijgen de komende jaren een hele kluif aan het onderbrengen van kwetsbare tachtigplussers die een plek in een verpleeghuis nodig hebben.

In 2017 waren er in Amsterdam 4298 ouderen die recht hebben op zo'n plek, omdat ze ernstig ziek of in de war zijn. Van hen woont 85 procent in een verpleeghuis, de rest wordt thuis verzorgd.

Door de vergrijzing neemt het aantal kwetsbare ouderen die intensieve zorg nodig hebben de komende jaren toe met nog eens 780. Dat blijkt uit een herberekening van zorgverzekeraar Zilveren Kruis. Het is een stijging van bijna 20 procent en veel meer dan waar de zorgorganisaties op hadden gerekend.

Waarschuwing
De stad krijgt dus te maken met nog eens een kleine achthonderd zeer kwetsbare ouderen die, als zij niet goed worden opgevangen, risico's lopen op valpartijen of erger.

Eelco Damen, de voorzitter van de raad van bestuur van Cordaan, noemt het een enorme opgave. "Wij dachten: het zal toch niet waar zijn! Dat dit ook nog allemaal moet worden gerealiseerd. En snel. Want het is urgent."

Zorgorganisaties waarschuwen voor hobbels. Want, zegt Damen, hoe krijg je ouderenwoningen én verpleeghuizen gebouwd in een stad waar elke vierkante meter een fortuin waard is? 

Volgens Damen staan de zorginstanties al onder druk vanwege het personeelsgebrek. "Als er nu al een tekort is, hoe moet dat dan als deze nieuwe groep erbij komt?"

Zorg steeds complexer
De vraag wordt vooral verwacht in het centrum (40 procent stijging), Oost (38 procent) en Zuidoost (34 procent). Door kabinetsbeleid moeten ouderen langer zelfstandig thuis wonen. Alleen als ouderen blijvend intensieve zorg nodig hebben, kunnen ze een plek in een verpleeghuis krijgen.

780
Door de vergrijzing komen er 780 kwetsbare ouderen bij in Amsterdam.

40%
De vraag wordt vooral verwacht in het centrum: 40 procent stijging.

4500
Binnen nu en vijf jaar wonen er 4500 ouderen met dementie zelfstandig thuis.

Ter illustratie: binnen nu en vijf jaar wonen 4500 ouderen met dementie zelfstandig thuis, zegt Damen. De zorg in de verpleeghuizen wordt intussen steeds complexer, omdat daar mensen terechtkomen die meerdere (chronische) ziekten tegelijk hebben, zoals hartkwalen en diabetes.

Geschikte panden
Cordaan, dat in Amsterdam 1651 verpleeghuisplekken aanbiedt, wil vooralsnog 250 plekken van die 780 voor haar rekening nemen. Damen: "Maar het zou mij niet verbazen als er straks nog veel meer behoefte aan verpleeghuizen bestaat."

Cordaan heeft eigen panden, wat de organisatie flexibeler maakt. Amstelring heeft de afgelopen jaren juist panden afgestoten. "Op dit moment ligt de urgente uitdaging bij het vinden van geschikte panden," zegt bestuurslid Ivo van der Klei.

Amsta - goed voor 1200 verpleeghuisbedden - moet vanwege personeelsgebrek noodgedwongen plekken in de huizen afbouwen. Als iemand overlijdt, komt er geen nieuwe bewoner. Zo worden 52 plaatsen geschrapt, tot er weer genoeg personeel is.

Amsta wil meewerken aan de uitbreiding, maar ziet ook belemmeringen, laat een woordvoerder weten: het perso­neels­tekort, vergrijzing onder eigen personeel, het tekort aan betaalbare woonruimte voor werknemers en het gebrek aan woningen om het groeiende aantal ouderen onder te brengen.

Lees het volledige interview met Eelco Damen: 'Elk incident is een leermoment'

Op dit moment ligt de urgente uitdaging bij het vinden van geschikte panden

Verpleeghuizen in cijfers

Het aantal verpleeghuisbedden is de afgelopen jaren in Amsterdam fors gegroeid van 2745 bedden in 2014 tot 3938 bedden in 2016. Dat blijkt uit cijfers van zorgkoepel Sigra. Het aantal plekken in verzorgingshuizen, waar de minder hulpbehoevende ouderen wonen, is juist afgenomen. Waren dat er in 2014 nog 2954 in Amsterdam, in 2016 was dat al bijna gehalveerd naar 1655.