Strikt draaiboek leidt drukte tijdens feestdagen in goede banen

Overal is chaos op de razend drukke Prins Hendrikkade, maar niet in het hoofd van Guido Frankfurther. "Het uitgangspunt is simpel," zegt de projectleider over de spelregels voor de halteerplaats voor bussen met toeristen, enkele meters verderop.

"Instappen, uitstappen, wegwezen. En dat in maximaal tien minuten. Als het om een bus met gehandicapten gaat, doen we natuurlijk niet moeilijk. We handelen zacht als het kan en hard als het moet."

Op de stoep van het Haarlemsch Koffiehuis overziet Frankfurther in alle rust het gewoel voor hem: fietsers uit beide richtingen, toeterende jongens op hun scooters, taxichauffeurs en particulieren die een snelle stop maken op de halteerplaats en de bussen uit binnen- en buitenland die hun verbouwereerde bezoekers in de binnenstad afzetten.

"Wij zijn de eerste Amsterdammers die zij tegenkomen," zegt Frankfurther. "Wij zorgen voor een zachte landing."

Scooterteam
De stewards van het zogenoemde scooterteam opereren al zeven jaar in de zomer op deze plek, maar worden nu voor het eerst ook in de winter ingezet. In de avonduren voor de bezoekers van het Amsterdam Light Festival, overdag voor de touringcars die een plek in de stad proberen te vinden op een van de acht drukste haltes.

"Als wij ons werk goed doen, is er voor de chauffeurs altijd een vrije plek te vinden," zegt Frankfur­ther. "Dat scheelt ook overlast voor de buurt."

Want met zijn stewards verblijft de projectleider in het spanningsveld van toerisme, drukte en leefbaarheid. Hij heeft beroepshalve begrip voor alle betrokken partijen. 

"Het toerisme levert evident een zeer belangrijke bijdrage aan de economie van de stad. Maar het is ook duidelijk dat er een grens in zicht is gekomen. De touroperators die hun toeristen per se voor de deur van het Victoria of Barbizon willen afzetten moeten dat ook kunnen begrijpen." De komende twee jaar verhuizen de meeste bussen naar de andere kant van het CS.

Het scooterteam maakt deel uit van een heel pakket maatregelen van het gemeentebestuur om de drukte rond de feestdagen in goede banen te leiden. De schrik zat er goed in toen vorig jaar met de kerst een file voor de parkeergarage van de Bijenkorf voor een serieuze verstopping zorgde in dat deel van het centrum.

"Zoiets hebben we nu nog niet gezien," zegt gemeentelijk verkeerskundige Mark Sloothaak dinsdagmiddag in zijn kantoor aan de Dijksgracht.

Hindernissen opgeruimd
Sloothaak zette zijn handtekening onder het draaiboek dat eerder dit jaar voor deze drukke dagen werd opgesteld, in samenwerking met partners als de NS, het GVB en de politie. "We maken een prognose op basis van cijfers van voorgaande jaren," legt hij uit. "En daar stellen we allerlei maatregelen op in. Die lijken goed te werken. We hebben niet de indruk dat er minder mensen in de stad zijn, en toch lijkt het minder druk, ook op de belangrijke verkeersaders."

Hoe dat precies komt, zal de evaluatie leren. Maar in de afgelopen maanden is veel werk gestoken in het schouwen van het centrum. "Een kleine opbreking van een straat of een rij slecht geparkeerde fietsen kan tijdens grote drukte plotseling een obstakel worden," vertelt Sloothaak. "Vroeger werd daar niet op gelet, nu hebben we vooraf al die hindernissen opgeruimd om de voetgangers maximale ruimte te geven."

Een andere maatregel is de slimme techniek waarmee automobilisten met behulp van informatieborden naar parkeergarages met vrije plekken worden geleid. Sloothaak: "Moderne technologie maakt veel mogelijk. In het Arena-gebied experimenteren we met directe communicatie met bezoekers, zoals een app waarmee automobilisten naar een vrije parkeerplek worden geloodst. Wij kijken belangstellend mee naar de resultaten."

Telcamera's en wifisensoren
De lessen uit de wereld van het entertainment zijn interessant voor de verkeerskundige die de feestdagen in de stad ook beschouwt als een evenement.

"Kennis over bezoekers bijvoorbeeld. Met slimme telcamera's en wifisensoren monitoren wij nu alle bezoekers van de Kalverstraat. Wij kunnen zien of zij daadwerkelijk winkelen of alleen maar doorsteken. Die laatste groep zouden wij bijvoorbeeld liever over het Rokin laten lopen. Als we hen daartoe kunnen verleiden, komt er in de Kalverstraat weer wat meer ruimte."