Hoe verbrandde deze pasgeboren baby zijn voetje in OLVG?
De pasgeboren baby Muhammed ging in OLVG Oost mee voor een bloedafname en kwam terug met een derdegraads brandwond op zijn hiel. Vier maanden later zitten de ouders met gekmakende vragen.
Het litteken op de hiel van Muhammed (vier maanden) herinnert moeder Bahar (27) er nog elke dag aan. Sokjes aantrekken: daar is het litteken. Luier verschonen: litteken. Badje: litteken.
De moeder wil het incident graag loslaten, maar de aangetaste plek op de hiel van haar zoon wrijft het haar dagelijks in. "In het begin kon ik niet naar de wond te kijken. Nu doet het me nog altijd pijn om de voet te zien."
Bahar zit met echtgenoot Mehmet (27) op een bank in een smetteloze woonkamer in Amsterdam-Oost. Vanwege de privacy, vooral van hun zoon, willen ze niet met de achternaam in de krant. Op tafel staan Turkse thee en koekjes. In de kinderkamer ligt de hoofdrolspeler, Muhammed, te slapen.
Ook Yusuf Ersoy, de advocaat die de familie bijstaat, is aangeschoven. Voor hem ligt het dossier. In een notendop de inhoud: Muhammed is kort na de geboorte op 26 oktober 2017 in het OLVG Oost door zorgverleners voor bloedafname meegenomen. Hij kwam even later terug met een derdegraads brandwond op zijn hiel. Hoe kan dat?
Speculaties
Die vraag gijzelt hier de kraamtijd. Het OLVG heeft een intern onderzoek gedaan. De resultaten worden dinsdag met de ouders gedeeld. Maandenlang moesten ze het doen met speculaties en kleine snippertjes indirecte informatie, zoals een brief van een arts van Brandwondencentrum in Beverwijk. De brief, die is opgevraagd door de advocaat, geeft de ouders een inkijkje.
"Hier staat het," zegt Ersoy, terwijl hij zijn vinger op de passage in de brief legt. 'Vanwege bloedafname is een washand met daarin een handschoen met warm kraanwater tegen de voetzool gehouden en ingezwachteld'.
Het is een bekend trucje van verloskundigen: als het lastig is om een hielprik te doen, leggen ze iets warms onder het voetje, een nat washandje of een plastic handschoen gevuld met lauw water. Het bloed gaat daardoor beter stromen en dat prikt makkelijker.
Maar waarom was de washand om de voet gewikkeld? Was het water te heet? Is de handschoen gescheurd? Of is de huid te lang aan de warmte blootgesteld?
Gekmakende vragen. "Zolang de ouders niet weten wat er is gebeurd, kunnen ze het niet verwerken," zegt Ersoy.
Terug naar 26 oktober 2017. Bahar had een moeilijke bevalling. Muhammed moest met een spoedkeizersnede komen. Zij had een te hoge bloeddruk, hij dreigend zuurstoftekort.
Oh, dat is niks
Na de bevalling was Bahar nog daas van de narcose. Muhammed werd volgens Bahar meegenomen voor bloedafname. "Daarna werd hij in een wiegje naast mijn bed in de kraamkamer gelegd. Ik wist nog van niks. Er is ons ook niks verteld. Ze hadden hem bloot in een doek gewikkeld. Er zat niks aan zijn voet, geen koud doekje, geen verbandje, helemaal niks. Ze hebben het voetje verbrand maar ze hebben daarna niks gedaan om het te behandelen."
Volgens de lezing van de ouders kwamen later twee zorgverleners naar Muhammed om een nieuwe prikpoging te doen. "Mijn moeder, die de baby heel hard hoorde huilen, is gaan kijken. Ze zag de blaren en schrok daar natuurlijk van. Toen ze vroeg wat dat was, zeiden de zorgverleners: 'Oh, dat is niks. Dat is in de baarmoeder gebeurd'. Het zou een rimpelige huid zijn, zoals je ook hebt als je lang in bad ligt."
Volgens de verklaring van Bahars moeder is een van de twee medewerkers vervolgens op de wond gaan drukken. "Ze plukte aan de voet en probeerde de blaar leeg te halen. Muhammed begon heel hard te huilen. Een uur nadat ze eraan had gezeten, werd de voet heel erg dik. Helemaal opgezwollen en rood."
De dagen erna bleef Bahar in het ziekenhuis met Muhammed. De herinneringen aan die dagen zijn een beetje vervaagd. Bahar herinnert zich een kinderarts die namens het team excuses aanbood voor 'de gebeurtenissen'. "Maar wat er precies gebeurd was, vertelde ze niet."
Zolang de ouders niet weten wat er is gebeurd, kunnen ze het niet verwerken
Ze herinnert zich een afschrikwekkende wond op het kindervoetje. "Ik kon er niet naar kijken." Ze herinnert zich hoe ze bij de artsen of verpleegkundigen informeerde naar de ernst van de wond.
"Maar dan zeiden ze: we weten niet of het tweedegraads of derdegraads is. Het gaat wel over. Het geneest wel'. We hadden totaal niet door hoe ernstig het was."
Het OLVG kreeg instructies van het Beverwijkse Brandwondencentrum. Muhammed werd behandeld met zalf en verband. En paracetamol, veel paracetamol. "Ik wist dat niet.
Ik zag het toen hij werd verschoond. Ze gaven hem een zetpil. Dus ik vroeg: Wat is dat? 'Paracetamol', zei ze. 'Dat krijgt hij vier keer per dag'." Muhammed kon echt niet zonder. "Het was te pijnlijk."
Zenuwschade
De grote klap kwam in Beverwijk, vier tot vijf dagen na de bevalling, tijdens het eerste consult met de brandwondenarts. "Daar kregen we te horen dat hij een derdegraads brandwond had, en zenuwschade. Ik was dagenlang niet mezelf. Het stond al in de rapporten, alleen was het in het OLVG nog niet tegen ons verteld."
De ouders van Muhammed hebben het ziekenhuis aansprakelijk gesteld. Of er andere juridische stappen worden genomen, is afhankelijk van de inhoud van het onderzoeksrapport en de daaropvolgende reactie van het OLVG. De familie overweegt naar een Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te stappen.
De ouders voelen zich totaal niet serieus genomen door het OLVG. "Iedereen kan fouten maken. Waarom hebben ze niet gezegd: 'Dit is er gebeurd. We hebben een fout gemaakt'. Dat kan toch. Dat zou ik nog begrijpen. In plaats daarvan hebben ze gedaan alsof het normaal was."
Eenmaal ontslagen uit het ziekenhuis kwam dagelijks de wijkverpleegkundige thuis om de wond te verzorgen, en wekelijks ging het gezin naar Beverwijk voor controle.
Na anderhalve maand was de wond dicht.
Ze zeiden: we weten niet of het tweedegraads of derdegraads is. Het gaat wel over
"Muhammed heeft al die tijd aan de paracetamol gezeten. Ik heb een keertje geprobeerd te minderen. Hij schreeuwde het uit. Ik móest het geven, maar het voelde voor mij als kindermishandeling. Paracetamol is natuurlijk helemaal niet goed voor baby's. Zelfs op het doosje staat 'vanaf drie maanden'."
Vrolijke baby
Bahar en Mehmet hebben ook een paar keer met Muhammed op de spoedeisende hulp gestaan, omdat hij telkens de zetpil eruit werkte en 'door het dak ging van de pijn'.
Vanuit de slaapkamer klinkt een krachtige huil. Muhammed is wakker. Mehmet haalt hem op en zet een vrolijke, flinke baby in zijn wipper. De pijn is weg, de paracetamol opgeborgen, maar wat hij hier aan overhoudt, is ongewis. Een litteken sowieso.
"Maar wat die zenuwen doen en of hij gevoel krijgt in zijn voet, dat weten we niet. Misschien gaat hij kreupel lopen, dat moeten we allemaal afwachten."
In april krijgt Muhammed zijn eerste neurologische onderzoek. "Het zal nog lang onzeker blijven." Voorlopig hangt deze kwestie nog als een grauwsluier over de roze wolk.
Reactie OLVG
'Op 26 oktober 2017 heeft een pasgeborene een brandwond aan zijn voetje opgelopen. Een uitzonderlijke situatie, die wij binnen OLVG nog niet eerder hebben meegemaakt.
Wij vinden het verschrikkelijk dat dit heeft kunnen gebeuren en begrijpen de bezorgdheid en de emoties van zijn ouders en familie heel goed. Wij herkennen ons echter niet volledig in het beeld van onze zorgverlening zoals die door de familie wordt geschetst.
Net als de ouders willen wij precies weten wat er is gebeurd en hoe we dit in de toekomst kunnen voorkomen. Daarom is direct een diepgravend onderzoek naar de oorzaak ingezet, waar externe experts aan hebben meegewerkt.
Ook hebben we de gebeurtenis meteen gemeld bij de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De IGJ heeft geconcludeerd dat de gebeurtenis goed is onderzocht, en dat er passende maatregelen zijn getroffen.
Gedurende het hele traject hebben alle zorgverleners ontzettend hun best gedaan om de ouders zo goed mogelijk te informeren en betrekken bij (het onderzoek naar) de gebeurtenis.
Door de complexiteit van de situatie betekende dit ook dat de ouders vanaf de geboorte met verschillende zorgverleners van OLVG contact hebben gehad. De ouders hebben dit als verwarrend ervaren en dat betreuren wij ten zeerste. Nu het onderzoek is afgerond kunnen wij de ouders zo volledig mogelijk informeren. Wij leven mee met de familie en hun jonge zoon.'