Te druk op het IJ? Onderzoek naar serie incidenten

Met zes aanvaringen in de laatste drie jaar zitten de ponten het scheepvaartverkeer op het Noordzeekanaal en het IJ soms lelijk in de weg. Havenmeester Marleen van de Kerkhof begint een onderzoek.

Ze vraagt zich hardop af waarom incidenten zich de laatste jaren vaker voordeden dan in de jaren daarvoor. "Het is altijd goed gegaan, dus waarom nu niet? Daar gaan we goed naar kijken."

Dat de oorzaak ligt in meer drukte op het water vanwege het grotere aantal ponten naar het snel populair geworden Noord is voor haar te makkelijk gedacht. Er is geen patroon te herkennen in de zes aanvaringen - van het Oostveer tot de Hempont, van midden op de dag tot midden in de nacht.

Op momenten van grote drukte, tijdens Sail bijvoorbeeld, was er geen centje pijn. Het GVB, dat de veerdiensten verzorgt, zegt net zo benieuwd te zijn. Elke aanvaring is onderzocht, maar ook het GVB ziet nog geen patroon.

Veilig en vlot
Namens de haven, maar ook namens de rijksoverheid en de gemeente Amsterdam, is Van de Kerkhof verantwoordelijk voor de veilige en vlotte doorstroming van het scheepvaart­verkeer in het Noordzeekanaalgebied.

Het aantal schepen over het Noordzeekanaal en het IJ is stabiel rond de 45.000 per jaar. Daarbij doen zich per jaar zo'n veertig 'nautische ongevallen' voor. Dat kan overigens ook een botsing met een paaltje zijn. In 2017 waren het er 32. "Het aantal krijg je nooit op nul, maar het is goed om te zien dat een dalende trend is ingezet."

De havenmeester was tegen bruggen over het IJ, omdat die op de drukke vaarweg voor gevaarlijke situaties kunnen zorgen. Nu de gemeente toch heeft besloten dat bruggen de voorkeur hebben, praat Van de Kerkhof mee over de eerste bij het Java-eiland. Of die brug ook veilig wordt voor de scheepvaart, is voor haar nog geen uitgemaakte zaak.

De doorvaart moet 160 meter breed worden, zodat schepen elkaar kunnen passeren. Vooralsnog gaat de stad daar ook vanuit, maar de gekozen locatie op het smalste stukje IJ maakt het er niet makkelijker op.

Daar komt bij dat een brug met een smallere doorvaart goedkoper zal zijn. Voor het aanlegbesluit later dit jaar valt, beoordelen alle betrokken partijen 'haalbaarheid, inpasbaarheid en betaalbaarheid' van de brug, zegt Van de Kerkhof. "De komende tijd moet blijken of dat lukt."

Afvalbranden
De vorig jaar aangekondigde eigen brandweerkazerne voor de haven komt er in 2019. Momenteel wordt een keuze gemaakt uit twee locaties. Meer brandweer in het gebied kan een antwoord zijn op de branden bij afvalbedrijven die vorig jaar woedden.

De afvalfirma's doen overigens nog niet mee aan de samenwerking tussen bedrijfsbrandweerkorpsen en de gemeente. Van de Kerkhof heeft goede hoop dat ze aan­haken, bijvoorbeeld als de Omgevingsdienst hogere eisen stelt aan hun vergunningen.