Wonderasfalt tegen hinder Polderbaan op Schiphol
De belangrijkste landingsbaan van Schiphol is weer weken buiten gebruik wegens onderhoud. Maar wat de overlast in Amsterdam, Amstelveen en Zwanenburg betreft is er een lichtpuntje.
Tien weken waren vorig jaar nodig om de Kaagbaan op Schiphol van nieuw asfalt te voorzien. Het leidde tot veel overlast in de Schipholregio, doordat de vier andere hoofdbanen van Schiphol het verkeer van de veelgebruikte baan moesten overnemen.
Maar met een nieuwe vinding van de luchthaven en aannemer Heijmans kan het veel sneller. De komende drie weken wordt een nieuw soort asfalt gelegd op een deel van de Polderbaan.
Stroef
Het wonderasfalt, Flightflex, is zo samengesteld dat het uit zichzelf al stroef is, zodat vliegtuigen ook bij regen en sneeuw voldoende grip hebben. Zo hoeft er niet, zoals bij die Kaagbaan, nog een plaklaag vol steentjes bovenop het asfalt te worden gelegd die het oppervlak ruw maakt om vliegtuigen genoeg grip te geven.
"Bij Flightflex is het asfalt op zich al stroef genoeg," zegt Maarten van Santvoort van Heijmans. "Er zitten ook geen steentjes in die los kunnen laten. Dat scheelt een extra handeling bij het aanbrengen en dus tijd en geld." Baanonderhoud - en de overlast die daardoor ontstaat - hoeft volgens hem daardoor in de toekomst minder lang te duren.
Toen de Kaagbaan vorig jaar na tien lange weken geasfalteerd was, moest deze daarna nog eens weken achtereen 's nachts worden geveegd om losse steentjes weg te halen die anders vliegtuigen en hun motoren hadden kunnen beschadigen.
Daardoor werd de baan steeds buiten gebruik gesteld, wat meer overlast elders veroorzaakte. Als op 16 april de Polderbaan klaar is, kan hij direct worden gebruikt.
De plaklaag die tot nu toe werd aangebracht, is nogal kieskeurig. Als het regent of te vochtig is, dan wil hij niet goed hechten. "Dus planden we voorheen dit soort onderhoud altijd in de zomer. Precies op het drukste moment op Schiphol. Dit asfalt kunnen we al in voor- of najaar neerleggen. We zijn met de Polderbaan straks klaar voordat de meivakantie begint."
Het laatste voordeel van Flightflex wordt pas over jaren gemunt: het asfalt kan net als asfalt van de snelweg gewoon worden hergebruikt. "Nu moet op Schiphol nog eerst de slijtlaag, die bij het grofvuil kan, worden afgefreesd, wat extra tijd kost."
Voorzichtigheid
Dat Schiphol het wonderasfalt niet meteen overal neerlegt, heeft te maken met voorzichtigheid. "Schiphol is niet zo van de experimenten, vanzelfsprekend. Veiligheid staat voorop."
Het materiaal wordt dan ook heel voorzichtig gebracht. In 2014 werden de eerste strookjes Flightflex neergelegd op een weg in het vrachtgebied van de luchthaven, gevolgd door een stukje op één van de taxibanen.
Sinds vorig jaar worden twee stroken van vijf meter beproefd op de plek waar vliegtuigen landen op de Zwanenburgbaan.
Ook deze keer is het nog een test, maar wel de finale proef. Vijfhonderd meter van de drie kilometer Polderbaan wordt van het nieuwe asfalt voorzien.
"We gaan vervolgens een jaar lang heel goed meten en kijken hoe het zich houdt."
Van Santvoort hoopt daarbij op de meest uiteenlopende weersomstandigheden. "Tot sneeuw en ijzel aan toe. Alles dat Schiphol juist niet wil, willen wij stiekem wel."
De volgende stap is Flightflex op een hele baan aanbrengen. Dat zou zomaar weer de Polderbaan kunnen zijn, die in 2021 aan zijn volgende onderhoudsronde toe is.
Als de finale proef slaat, wil Heijmans er ook de boer mee op. "We doen dit met Schiphol, dus die heeft voorrang. Maar als het goed genoeg is voor Schiphol, dan is het zeker goed genoeg voor andere luchthavens."
Groot onderhoud
Het nieuwe asfalt maakt deel uit van groot onderhoud van de Polderbaan, de meestgebruikte baan op de luchthaven. Daarbij wordt zowel aan de kop van de baan als op de taxibaan die naar Schiphol Centrum leidt het bestaande asfalt gerepareerd door scheuren te vullen.
Over de hele baanlengte worden ook honderd lampen vervangen en twee baanstations waarin alle apparatuur is ondergebracht, gerenoveerd.
We hopen stiekem op ijzel en sneeuw: alles wat Schiphol juist niet wil
De één zijn rust...
Drie weken lang kan geen vliegtuig starten of landen vanaf de Polderbaan. Dat betekent tot 16 april meer vluchten - ook van de zwaarste luchtreuzen - op de vier andere hoofdbanen en meer overlast in Zwanenburg, Buitenveldert, Zuidoost, Amstelveen en Aalsmeer.
De Zwanenburgbaan kan vanwege al het onderhoud dit jaar maximaal 9000 vluchten méér te verwerken krijgen, een toename van 13 procent ten opzichte van het Gebruiksplan voor de luchthaven.
De Buitenveldertbaan (waarvan vliegroutes over Amsterdam-Zuid, Zuidoost en Amstelveen voeren) krijgt tot 2000 vluchten méér, een toename van maximaal 4 procent.
Vooral 's nachts zal Zwanenburg, waar volgens GGD Kennemerland één op de vijf inwoners wakker ligt van vlieglawaai, het zwaar te verduren krijgen, met in plaats van 900 landingen maximaal 2200 starts én landingen. Op de Aalsmeerbaan, normaal 's nachts dicht, wordt dit 'gebruiksjaar' ten hoogste 300 keer in het donker geland.
"Vanwege het onderhoud is door de overheid voor sommige banen - de Oostbaan, de Buitenveldertbaan en de Aalsmeerbaan - vrijstelling verleend van gebruiksbeperkingen," zegt een woordvoerder van Schiphol. "Welke banen worden gebruikt, hangt af van de weersomstandigheden."
Onderhoudsoverlast leidt steevast tot een klachtenregen. Toen vorig jaar in de laatste week van augustus de Polderbaan één week buiten gebruik was vanwege regulier onderhoud, schoot het aantal klagers uit Aalsmeer omhoog van 160 naar ruim 400.
In totaal werd in 2017 tijdens onderhoudsweken door 2100 mensen geklaagd, een kwart van alle melders in het recordjaar.