Dry January: 'Niet drinken geeft ook een kick'

Een maand niet drinken plaatst je niet langer buiten de sociale orde. "Elke avond hebben we vier of vijf mensen in het restaurant die meedoen met Dry January," zegt Mas van der Putten van het restaurant De vrouw met de baard.

Ze speelt in op de toegenomen vraag naar alcoholvrije varianten van een aperitief of glas wijn bij het eten: "We hebben lekkere komkommer­limonade en siropen met bijzondere smaken, zoals vlierbloesem en aardbei-hibiscus. Schenk het in een mooi glas, doe er een schijfje gember bij, zet het op zo'n leuk Venetiaans papieren onderzettertje en het ziet er heel feestelijk uit. Zo hoef je je ook niet buitengesloten te voelen als de rest wijn drinkt."

Wat maar weer bewijst dat drinken een sterke sociale component heeft. Want hoewel de gezondheidsrisico's evident zijn en steeds pregnanter onder de aandacht worden gebracht blijft drinken in veel kringen de norm. Samen drinken, welteverstaan. Een biertje na het werk, wijn bij het eten, een glaasje bubbels als er iets te vieren is. Niet drinken wordt al gauw als saai gezien.

"Zo'n maand kan vooral nuttig zijn om een ­patroon te doorbreken. Het helpt als je dat gezamenlijk doet," zegt gezondheidspsycholoog Arie Dijkstra. "Veel redenen waarom mensen drinken zijn illusies. Als je besluit om niet te drinken, zul je merken dat het leven niet ongezelliger wordt, dat je juist beter slaapt en dat je je niet minder los voelt in sociale settings."

Spiraal doorbreken
Dat het fenomeen Dry January aan populariteit wint, toont volgens Dijkstra aan dat veel mensen hun alcoholgebruik problematisch vinden. "Dat ene drankje toch niet kunnen laten staan, wakker worden met een kater en schoorvoetend moeten erkennen dat je eigenlijk een beetje verslaafd bent, dat knaagt aan je zelfbeeld," zegt Dijkstra.

"Door die spiraal te doorbreken kan zo'n negatieve zelfevaluatie al binnen een paar weken omslaan. Dat het lukt om niet te drinken geeft een kick, maar vormt ook een risico, want je vergeet al heel snel waarom je je eerst zo schuldig voelde over je drankgebruik. De kans op een terugval na die ene maand is groot."

100

Een glas bier bevat 100 calorieën, een glas wijn 80. Een op de vijf deelnemers aan een droge maand verliest gewicht.

Sommige restaurants en kroegen houden rekening met Dry January. In de cocktailbar van Hotel Twenty Seven op de Dam zijn speciaal voor deze maand diverse 'mocktails' te bestellen: avontuurlijke mixdrankjes zonder alcohol.

Ook winkels spelen in op de trend. Gall & Gall heeft op de website 'zes tips voor een succesvolle Dry January' staan. 'Zoek een buddy', 'blijf bezig' en 'vermijd de kroeg', adviseert de slijterij.

"Dry January is een trend die steeds meer gemeengoed is in de maatschappij en Gall & Gall stimuleert bewust om te gaan met alcohol," laat een woordvoerder van het bedrijf weten. Niet voor niets staat onder de zes tips een link naar het alcoholvrije assortiment van de winkel.

"Drinken wordt het nieuwe roken," voorspelt Bart Rap. Hij werkt in de Drankerij, een winkel in Amsterdam-Oost die meer dan honderd soorten frisdrank verkoopt. "Net nog waren hier twee mannen die meedoen met Dry January en deze maand toch iets lekkers willen drinken. Want een hele avond Spa is ook maar saai, en als je meer dan drie colaatjes drinkt vallen je tanden eruit."

65

Van de 5000 deelnemers aan een onderzoek van Tilburg University naar een alcoholvrije maand voelde 65 procent zich fitter. 40 procent zei beter te slapen.

Drankjes met gember zijn populair, merkt Rap, maar hij verkoopt ook frisdrank op basis van rabarber, kokosnoot en veel soorten thee. Allemaal in hippe en fraai vormgegeven flesjes. "Vroeger kon je in de kroeg alleen cola, sinas en 7Up krijgen. Met name in de Amsterdamse ­horeca ziet je dat snel veranderen. In Rotterdam of Den Haag willen ze er nog niet echt aan."

Vliegwieleffect
Dry January is meer dan de zoveelste gezondheidshype die even snel weer verdwijnt als dat hij opkwam, denkt Dijkstra. "De vorm past natuurlijk wel bij de huidige tijd: door sociale media kun je zo'n maand gezamenlijk beleven en ontstaat een vliegwieleffect, maar dat mensen bewust bezig zijn met hun gezondheid is van ­alle tijden."

"Dat is evolutionair bepaald: een overlevingsmechanisme. Vroeger, toen nog veel minder bekend was over wat wel en niet gezond was, werd er gebeden voor gezondheid. Voor de oorlog kregen kinderen reuzel en levertraan om gezond te blijven. Nu weten we hoe slecht alcohol is en proberen we om minder te drinken."

En toch is nog lang niet iedereen aan boord. "Dry January? Ik ken wel mensen die eraan meedoen, maar hier wordt nog gewoon doorgedronken," zegt de barman van café Smokin' Barrels op het Beukenplein. In de nabijgelegen Bar Bukowski merken ze ook weinig van een plotselinge toename van geheelonthouders.

"Mensen komen hier om te drinken," zegt de barvrouw, de naamgever van de kroeg indachtig. Een Londense pub haakte met een bord op de stoep in op de hype. "Dry January? Dry gin, dry cider, dry wine, dry martini: we have it all!"

Jet Romijn
(45) financieel manager

"Ik was het overmatig alcoholgebruik zat, in december las ik al veel over stoppen met alcohol, maar het kwam er steeds niet van. Toen er met de feestdagen zoveel werd gedronken, ging bij mij de knop om."

"Ik ben sinds 1 januari gestopt en het bevalt zo goed dat ik er na deze maand mee door wil. Heel soms mis ik dat glas wijn wel, maar alcohol hoort net als roken niet meer bij mij. Ik voel mij trots."

Jelle van Diermen
(18) scholier

"Iedereen is constant aan het drinken, ik was al begonnen op mijn 16de, tot ik het eind vorig jaar zat was. Ik ben eerder aan mijn eigen Dry ­January begonnen en sinds een paar dagen drink ik soms weer een biertje."

"Het experiment ­beviel goed, ik kon de Bob zijn en feestjes waren niet eens minder leuk! De volgende dag geen kater was een bonus. Hoewel mijn omgeving het ­gezelliger vindt als ik meedrink, zeg ik nu gewoon vaker nee."

Esther Snepvangers
(22) student

"Alcohol lijkt zo normaal, maar ik was ­benieuwd hoe mijn lichaam het zou vinden om eens een maand niet te drinken. Gewoon om eens wat gezonder te leven. Tot nu toe vind ik het niet zo zwaar, gister miste ik het biertje voor het eerst."

"Normaal zou ik er, als het gezellig is, wel een drankje bij nemen, maar ik heb dat sinds 1 januari al niet meer gedaan. Zodra de maand om is pak ik het glas toch weer op. Erg hè? Voor mij is dit niet iets blijvends."

Lees ook: De winst van een maand zonder alchohol