Deze 3 tieners begonnen een modemerk

Serkan Karacaer (16), Merk: Kanstairs

Modeontwerper Serkan Karacaer kan alleen aan het einde van de middag afspreken voor een interview. De vierdeklasser van het Huygens College heeft tot vier uur les: vandaag vooral over btw. "Best saai, maar ik doe vmbo-t met de richting economie en ondernemen, dus het hoort erbij."

Karacaer wilde toen hij klein was het liefst al zijn eigen truien ontwerpen. In ­februari 2018 schreef hij zich in bij de Kamer van Koophandel. Zijn eerste collectie bestaat uit eenvoudige truien en T-shirts in het rood, wit of zwart. Allemaal met 'Kanstairs' op de voorkant.

Hij vindt het belangrijk de collectie simpel te houden. "Je kunt beter eerst naams­bekendheid krijgen en later met allemaal ingewikkelde designs komen."

Karacaer wil allerlei misstanden in de mode-­industrie aanpakken, te beginnen met kinderarbeid. "Ik wil niet andere merken te grazen nemen en zeggen dat ze het niet goed doen, maar ik wil het zelf wel beter doen." 

Hij weet niet helemaal zeker waar zijn truien vandaan komen, want die koopt hij in bij een grote leverancier. Het bedrukken met het logo gebeurt in Nederland. "Uiteindelijk wil ik wel precies weten waar ze worden gemaakt."

Vanaf het begin wordt Karacaer gesteund door zijn ouders, met wie hij in West woont, maar hij wil graag duidelijk maken dat dat niet betekent dat ze hem zomaar helpen. "Ik doe ­alles zelf. Ik heb een webshop opgezet, terwijl ik daar niks van wist, maar door het te doen heb ik het geleerd."

Soms verkoopt Serkan twee truien in een week, soms tien. Hij wil nu groot worden op Instagram, een aparte collectie voor vrouwen lanceren en in de toekomst altijd blijven ondernemen. 

"Ik heb eigenlijk geen enkele reden om voor een baas te werken. Ik ben nu toch al voor mezelf begonnen. Ik wil aan de top van de grote merken komen. En dan nog een tikje hoger."

Joep van Damme (18), Merk: Joep

In de kerstvakantie ging Joep van Damme niet schaatsen of naar de winterefteling, maar op de bank haken en breien. Zijn opa en oma van moeders kant leerden het hem toen hij zes was.

"Toen ik twaalf was vroeg mijn andere opa of ik voor hem een muts kon maken. Ik blufte dat ik dat wel kon, want je gaat rond in plaats van vierkant." Van Damme deed zijn best en opa was blij met het resultaat.

Daarop volgden andere senioren die ook zo'n gebreide muts, met of zonder pompon, in een felle kleur wilden. "Mijn vader opperde dat ik wel wat meer geld kon gaan vragen dan alleen het geld voor de wol."

De mutsen kosten nu zo'n 25 euro per stuk. Een ­artikel in een plaatselijke krant in Van Dammes Zeeuwse geboortedorp - de eerstejaarsstudent aan het ­Amsterdam Fashion Institute (Amfi) woont nu in een studentenhuis in West - leidde tot een reportage door omroep Zeeland, die werd overgenomen door het Jeugdjournaal.

"Dat vonden mensen vet, omdat ik een jongen ben die haakt en breit. Later kwam er een boek en werd ik een van de 'jonge 100' van jongerennieuwssite Ondertussen.nl." 

Voor Van Damme is het helemaal niet zo klaar als een klontje dat hij voor altijd zal blijven ondernemen. "Ondernemen is echt een vak, en dat moet je kunnen. Ik word nu gesponsord door een accountantskantoor. Hun jongste accountant helpt me met al dat belastinggedoe. Als ik de luxe heb om ­altijd door te blijven gaan: heel graag. Als er iets ­anders komt is dat ook prima. Het gaat mij niet per se om het ondernemen, maar om het populair ­maken van haken en breien."

Van Dammes bedrijf is inmiddels zo groot dat hij niet elke muts nog persoonlijk kan breien. "Een paar oudere dames uit de buurt in Zeeland helpen mij nu soms. Ik check elke muts, stuk voor stuk. Het is nog steeds een Joep-muts, ik maak ze alleen niet meer allemaal zelf."

Renee Poortman (17), Merk: Rien The Label

De moeder van Renee Poortman, eerstejaarsstudent op het Amfi, heeft een groothandel in dameskleding in het World Fashion Centre in West. "Zij was voor inkoop naar Bali en zei toen: Rien - dat is mijn bijnaam - jij kunt ook wat ontwerpen en het in dat atelier daar laten maken."

Rien The Label was geboren. Ze was al te laat voor een wintercollectie, dus het werd een reeks zomerjurkjes, bikini's, gehaakte topjes en accessoires. Haar moeder hielp met het 3D-tekenen van de ontwerpen.

Het zakelijke aspect ging Poortman niet meteen goed af. Om geld van haar webshop te innen moest die worden gekoppeld aan een zakelijke rekening. Zo'n rekening geven aan een meisje van zeventien, daar deed de bank wel even moeilijk over. Nu komt het geld binnen via haar vader, maar dat mag de pret niet drukken.

Het bedenken van de kleding is waar het om draait. "Ik kijk naar wat er in de grote ketens hangt en verander dan net het printje of de vorm. Ik koop weinig in, een stuk of twaalf jurkjes bijvoorbeeld."

Poortman laat foto's zien van het atelier op Bali, dat er minder afschrikwekkend uitziet dan beelden van grote fabrieken in Bangladesh. "Mijn moeder heeft gezien dat de ­omstandigheden daar vrij goed zijn. Het liefst zou ik ook een keer gaan kijken, maar vanuit huis, in Haarlem, ben ik nu vooral bezig met de duurzaamheid." 

"Elk jurkje uit de collectie kwam in een apart plastic zakje aan, toen dacht ik: jezusmina, je kunt het toch ook ­gewoon in een grote zak doen? Dat zou veel beter zijn voor het milieu."

Het geeft Poortman voldoening om te zien dat ­onbekenden haar jurkjes dragen. "Het is leuk dat meiden die ik niet ken mijn kleding kopen. Ze ­komen vaak van Instagram, daar kan het echt heel snel gaan. Als ik in de webshop namen zie van ­kopers die ik niet ken, zoek ik ze online even op­. ­Gewoon om een gezicht te hebben bij het meisje dat mijn kleding draagt."