Sjoemelnotaris Voorwinde had geschorste notarissen in dienst

Bij het notariskantoor van Bart Voorwinde (50) in Buitenveldert is ruim 2,1 miljoen euro van de derdengeldenrekening verdwenen. Op zo'n derdengeldenrekening storten cliënten in vertrouwen hun geld, bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis.

Met dat geld rommelen geldt in het notariaat als een doodzonde. De kwestie bij kantoor Voorwinde is de grootste affaire in het notariaat sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. Voorwinde zelf is spoorloos.

Een deel van de verdwenen miljoenen is vermoedelijk terechtgekomen op de bankrekening van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). Een ex-notaris die tegen alle regels in op kantoor Voorwinde werkte, had schulden bij de KNB.

Die loste de ex-notaris af met geld dat hij kreeg van het kantoor. Dat bevestigen meerdere goed ingevoerde bronnen tegenover deze krant, al ontkent de ex-notaris met klem. Saillant detail: de schuld was ontstaan nadat de KNB ervoor was opgedraaid toen de ex-notaris in 2013 met geld van cliënten had gesjoemeld.

Cliëntgeld naar sokkenwinkel
Voorwinde kreeg op zijn kantoor jarenlang hulp van de Amsterdamse ex-notarissen René Boerekamp (44) en Paul Vierveijzer (52), die in 2014 en 2015 uit het ambt waren gezet omdat zij rommelden met cliëntgelden. Als een notaris uit het ambt is gezet, is het voor andere notarissen verboden met hem te werken.

René Boerekamp, die een kantoor had aan de De Lairessestraat, gebruikte in 2013 een kleine drie ton aan cliëntgeld om zijn noodlijdende winkel in herensokken in de Negen Straatjes te bekostigen. Destijds moest de beroepsorganisatie KNB bijspringen om zijn cliënten schadeloos te stellen. Sindsdien had Boerekamp een schuld bij de beroepsorganisatie.

Die schuld loste Boerekamp af met geld dat hij bij Voorwinde kreeg. De ex-notaris stond niet op de loonlijst, maar liet zich uitbetalen via facturen voor IT-diensten. Boerekamp zegt dat hij werd betaald met kantoorgelden, maar volgens ingewijden werd op het notariskantoor voortdurend geld van cliënten naar de kantoorrekening geboekt. Ook had Boerekamp een forse geldvordering op Voorwinde.

Boerekamp en de andere ex-notaris Paul Vierveijzer bevestigen desgevraagd op kantoor Voorwinde te hebben gewerkt, maar ontkennen iets te weten van het verdwenen geld. Zij stellen zeer verrast te zijn door de tekorten (zie kader).

Valse namen
Het duo werkte op het kantoor onder valse namen. Vierveijzer noemde zichzelf Paul Helmhout, Boerekamp bediende zichzelf volgens meerdere bronnen van de naam René Boer, al ontkent hij dat. Voor communicatie gebruikten ze e-mailadressen waarin hun naam niet voorkwam en op dagen dat inspecteurs langskwamen, zorgden de ex-notarissen dat zij niet op kantoor waren.

Volgens bronnen rondom het onderzoek naar de fraude bij Voorwinde zijn de cliëntgelden gedurende een lange periode verdwenen. Voorwinde zelf had vele tonnen schuld aan zijn bedrijf en nam geregeld geld op van de derdengeldenrekening. Zo ontstonden voortdurend gaten, die vervolgens met geld van cliënten werden gevuld.

Nu de zaak aan het licht is gekomen, klinkt verontwaardiging dat toezichthouders niet eerder ingrepen. Opmerkelijk is dat de situatie op het kantoor Voorwinde al jaren in het Amsterdamse notariaat bekend was, maar dat niemand aan de bel trok.

Ook kandidaat-notaris Michiel Weijman, die gedurende twee eerdere schorsingen van Voorwinde de baas was op het notariskantoor, deed geen melding. Hij moet hebben geweten van de verboden situatie, maar wil desgevraagd geen commentaar geven.

Zo kon het zeker drie jaar duren voordat werd ontdekt dat Voorwinde de toezichthouders om de tuin leidde met een niet-bestaande rekening bij de Rabobank.

Voorwinde toonde valse bankafschriften van die rekening, waardoor het
leek alsof daar miljoenen aan cliëntgelden stonden.

Niet-bestaande rekening
Het bedrog leek in december 2016 uit te komen, toen een medewerker van het notariskantoor de Rabobank belde over een transactie met de opgeheven rekening. De Rabobank rook onraad, maar Voorwinde wimpelde de vragen af.

In de zomer van dit jaar prikte de bank door het verhaal heen en deed aangifte. De politie meldde zich in december bij de toezichthouder Bureau Financieel Toezicht (BFT), waar direct alle alarmbellen afgingen: Voorwinde had tegenover het BFT immers altijd gedaan alsof de niet-bestaande rekening vol cliëntgelden stond.

De volgende dag deed het BFT een inval in het notariskantoor, maar Voorwinde, noch Boerekamp, noch Vierveijzer was aanwezig. Diezelfde dag werd Voorwinde per direct geschorst.

Sindsdien is de notaris spoorloos. Zo'n drie weken na Voorwindes verdwijning kraste een onbekende een dreigende boodschap op de deur van het kantoor: 'Bart, je bent te ver gegaan.'

Maandag: een interview met Marijke Kaptein, directeur van het Bureau Financieel Toezicht (BFT), dat toezicht moet houden op het notariaat.