Direct naar artikelinhoud
Lezersbrief

'Attractiebelasting: weer een melkkoe voor spilzieke stad'

Paroollezer Raymond Gradus, hoogleraar Vrije Universiteit, is kritisch op de uitvoerbaarheid van de nieuwe attractiebelasting in Amsterdam en vraagt zich af of de opbrengst efficiënt besteed zal worden om overlast te beperken.

'Attractiebelasting: weer een melkkoe voor spilzieke stad'
Beeld anp

In de week dat bekend werd dat Amsterdam verreweg de hoogste parkeertarieven van alle Nederlandse steden heeft, kondigde de Amsterdamse wethouder Udo Kock een attractiebelasting aan.

Dagjesmensen zouden voortaan 75 cent of 1 euro per attractie moeten betalen, ook omdat ze niet bijdragen via de logeerbelasting wat andere toeristen wel doen. In 2019 gaat de Amsterdamse logeerbelasting naar 7 euro per nacht en is het volgens de wethouder logisch om ook dagjesmensen te belasten.

Op die manier zouden dagjesmensen betalen voor de overlast die zij veroorzaken. Ook zouden de hogere reinigingskosten hieruit betaald kunnen worden.

Een groot aantal aspecten aan een dergelijke belasting behoeven nadere overweging.

De eerste vraag is wat een attractie precies is. De meeste overlast veroorzaken toeristen die 's avonds laat het Red Light District bezoeken, maar een hek daaromheen voor het innen van belasting in dit district zal uiteraard niet mogelijk zijn. 

Erfgoed
Om de administratieve lasten enigszins te beperken, denkt de wethouder vooral aan grotere attracties zoals het Rijksmuseum en enkele culturele instellingen. Terwijl het regeerakkoord oproept om scholieren te laten kennismaken met ons erfgoed staat de Amsterdamse belasting daar haaks op.

Kleinere attracties lijken de dans te ontspringen, maar de logica ontgaat mij om het Anne Frank Huis met vele bezoekers wel te belasten en het kleinere Multatulimuseum niet. Dit onderscheid tussen grote en kleine attracties lijkt juridisch kwetsbaar. 

Afrekenen
Deze juridische kwetsbaarheid geldt zeer zeker ook voor de gedachte om alleen dagjesmensen van buiten de stad te belasten. Kenmerk van een belasting is dat deze zonder onderscheid des persoons geheven moet worden.

Amsterdammers die attracties in hun stad bezoeken, zullen dus de attractiebelasting gewoon moeten betalen. De wethouder wil hierover nog in overleg met de inwoners, maar ik zie niet hoe hij daar onderuit kan.

Er komt straks geen dagjesmens minder naar Amsterdam

Kijkende naar de effecten van deze belasting is het niet te verwachten dat er minder dagjesmensen naar Amsterdam zullen komen. Dagjesmensen zullen gewoon de extra euro betalen.

Het achterliggende motief voor deze nieuwe belasting, de overlast van dagjesmensen beperken, is dan ook gezocht. 

De opbrengst zal gewoon in de gemeentekas vloeien en ook niet leiden tot het efficiënter inrichten van het gemeentelijk domein. Integendeel zelfs, extra inkomsten ondersteunen bestaande ondoelmatigheid.

Afvalcontainers
Algemeen bekend is dat het reinigingsbeleid van de hoofdstad weinig efficiënt is. Zo heeft de gemeente Amsterdam onlangs maar liefst 738 plastic afvalcontainers in de stad geplaatst. Burgers worden gevraagd om plastic afval aan de bron te scheiden. 

Dit terwijl het gemeentelijke afvalenergiebedrijf AEB dit jaar ook een ultramoderne nieuwe scheidings­installatie in gebruik heeft genomen om plastic afval door middel van nascheiding uit het restafval te halen.

Gaan burgers plastic afval scheiden als ze weten dat machines dat efficiënter en effectiever kunnen doen?

Steeds duidelijker wordt dat machines met geavanceerde infraroodtechnieken daar steeds beter toe in staat zijn en tot een hoog milieurendement leiden. Ik zie niet in waarom Amsterdam burgers wil vermoeien met het zelf scheiden van plastic.

Gaan (milieubewuste) burgers plastic afval scheiden als ze weten dat machines dat efficiënter en effectiever kunnen doen? Ik denk van niet. 

Er worden dus om plastic te scheiden in de hoofdstad dubbele kosten gemaakt, en de bestuurders lijken niet geïnteresseerd in het doelmatig inrichten van het reinigings- en recyclingsbeleid. 

Deze en andere ondoelmatigheden worden gewoon afgekocht met steeds hogere belastingen op parkeren, logeren en zelfs attracties. De conclusie kan dan ook geen andere zijn dan dat de attractiebelasting de volgende melkkoe is in een spilzieke stad. 

Raymond Gradus, hoogleraar bestuur en economie publieke en non-profitsector Vrije Universiteit

Er worden om plastic te scheiden in de hoofdstad dubbele kosten gemaakt, en de bestuurders lijken niet geïnteresseerd in een doelmatig beleid