Drugsnaalden terug van weggeweest in Oosterpark

Plotseling doken ze afgelopen zomer op in de bosjes in het Oosterpark: drugsnaalden met sporen van cocaïne en heroïne. Alsof de jaren tachtig, toen Amsterdam te maken kreeg met een drugsepidemie, onaangekondigd een comeback hadden gemaakt.

Stadsdeel Oost besloot het park op dagelijkse basis te laten schoonmaken: om te voorkomen dat nietsvermoedende parkbezoekers in de naalden trappen, maar ook om ze te laten onderzoeken en de gebruikers te kunnen achterhalen.

Condooms
Bas (achternaam is bekend bij de redactie), die de schoonmaakploeg leidt, kan precies aanwijzen in welk bosje het meest wordt gebruikt: eentje centraal in het park. Deze ochtend is het er uitgestorven - het park is zoals altijd overdag vooral het terrein van hardlopers en hondenbezitters - maar 's nachts is het bal geweest.

De schoonmakers hebben tien condooms en bebloede tissues gevonden. Bas: "We noemen dit het partycentrum. In de andere bosjes worden ook wel dingen gevonden, maar hier is het altijd raak."

De gevonden condooms zijn van cruisers, al jaren een bekend fenomeen in het Oosterpark. Drugsnaalden zijn nog niet gevonden, volgens Bas door de weersomstandigheden.

"Het fluctueert. Als het kouder wordt, vinden we automatisch minder naalden." In september vond de schoonmaakploeg er soms wel twintig op een dag. Daarna schommelde het elke dag tussen de nul en tien.

In de grote stad
De gebruikers zijn nog niet achterhaald. De eerste hoeveelheid naalden die is gevonden, is door het OLVG getest op inhoud. Normaal gesproken gaan de naalden naar de GGD, die ze vernietigt. Er zijn vermoedens dat verslaafden uit het voormalige Oostblok in het park gebruiken, maar dat kan het stadsdeel niet staven.

Volgens projectleider Tess de Bree van stadsdeel Oost zijn naalden met cocaïne en heroïne jaren weggeweest uit de openbare ruimte. Heroïne was op z'n retour en cocaïne wordt meer gerookt dan gespoten. In een poging de trend te duiden, doken handhavers en veldwerkers de afgelopen maanden dagelijks de bosjes in om gebruikers op heterdaad te betrappen, maar dat was tevergeefs. Volgens De Bree is het probleem dat ze er vaak maar kort zijn. 

"Ze bereiden hun shot voor, nemen dat en gaan dan weer weg. Met cruisers is dat anders, die doen echt een activiteit in de bosjes."

Moeten Amsterdammers bang zijn dat de jaren tachtig in volle glorie terug zijn? Volgens Martin Hommenga van de GGD Amsterdam niet.

"In 1992 werden er bij ons jaarlijks 1 miljoen spuiten omgeruild. Dat zijn er nu nog 97.000. Gebruikers van heroïne raken op leeftijd, de epidemie is echt voorbij." 

Dat er dan toch weer spuiten opduiken in het Oosterpark vindt Hommenga lastig te duiden.

"Het kunnen mensen zijn die uit het buitenland komen en die niet in beeld zijn bij zorginstanties. Het zijn vaak kleine groepjes die opduiken en weer verdwijnen. Dat is denk ik inherent aan een grote stad."

In het nieuwe jaar besluit stadsdeel Oost of het park nog dagelijks zal worden schoongemaakt. Dat er nu minder naalden worden gevonden, zegt volgens De Bree niks. 

"Als het warmer wordt, zullen ze waarschijnlijk terugkomen."